Μήνυμα με πολλαπλές γεωπολιτικές και ενεργειακές προεκτάσεις έστειλε από τη Σιγκαπούρη ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, προαναγγέλλοντας αύξηση μετοχικού κεφαλαίου στον ΑΔΜΗΕ με τη συμμετοχή ξένων επενδυτών, αλλά με ταυτόχρονη διασφάλιση του δημόσιου ελέγχου. Σε μια περίοδο έντονου διεθνούς ανταγωνισμού για τις ενεργειακές υποδομές, το σήμα αυτό θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμο.
«Ο ΑΔΜΗΕ πιθανώς θα χρειαστεί, κάποια στιγμή, αύξηση κεφαλαίου. Εξακολουθούμε να πιστεύουμε ότι πρόκειται για περιουσιακό στοιχείο που πρέπει να ελέγχεται από το κράτος», σημείωσε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξή του στο Bloomberg, επισημαίνοντας παράλληλα ότι η χώρα είναι ανοιχτή στην προσέλκυση ξένων κεφαλαίων για μετόχους μειοψηφίας.
Ως παράδειγμα συνεργασίας με διεθνείς επενδυτές, χωρίς απώλεια στρατηγικού ελέγχου, ανέφερε τη ΔΕΗ, όπου το ελληνικό Δημόσιο διατηρεί μειοψηφία αρνησικυρίας, διασφαλίζοντας αποφασιστικό ρόλο στις κρίσιμες αποφάσεις.
Νέοι επενδυτές – αμερικανικό ενδιαφέρον
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι βρίσκεται ήδη σημαντικό ενδιαφέρον από αμερικανικούς επενδυτικούς ομίλους, με την BlackRock να εμφανίζεται ως ο πιο προβεβλημένος διεκδικητής συμμετοχής. Το ενδιαφέρον αυτό συνδέεται άμεσα με:
• την ανάγκη κεφαλαιακής ενίσχυσης του ΑΔΜΗΕ
• τις επενδύσεις διασύνδεσης νησιών
• τη νέα γεωπολιτική πραγματικότητα γύρω από τις ενεργειακές υποδομές
• την προσπάθεια των ΗΠΑ να περιορίσουν την κινεζική επιρροή
Η BlackRock έχει ήδη επιδείξει αντίστοιχη στρατηγική διεθνώς: επένδυσε 23 δισ. δολάρια για τον έλεγχο της Διώρυγας του Παναμά, μεταφέροντας το πλειοψηφικό ποσοστό από κινεζικό όμιλο σε αμερικανικά συμφέροντα – γεγονός που στο κυβερνητικό επιτελείο αξιολογείται ως ενδεικτικό των προθέσεων Ουάσινγκτον.
Ο ρόλος της Κίνας – ο «γρίφος» της State Grid
Η κινεζική State Grid, που κατέχει 24% του ΑΔΜΗΕ με ενισχυμένα δικαιώματα διοίκησης, αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την υλοποίηση της αύξησης. Η συμφωνία του 2017 προβλέπει:
• αυξημένη απαρτία 95% για αποφάσεις όπως η αύξηση κεφαλαίου
• ειδικό καθεστώς διαπραγμάτευσης σε περίπτωση διαφωνίας
• δυνατότητα μεταβίβασης μετοχών εντός έξι μηνών χωρίς περιορισμούς
• δικαίωμα προτίμησης για τους λοιπούς μετόχους μέχρι το 2027
Η κυβέρνηση επιδιώκει μια λύση που:
- θα φέρει νέο κεφάλαιο
- θα περιορίσει ή σταθεροποιήσει την κινεζική επιρροή
- θα διατηρήσει τον δημόσιο έλεγχο
Η εκτίμηση στην Αθήνα είναι ότι το Πεκίνο δεν θα επιλέξει σύγκρουση, επιτρέποντας την είσοδο νέου επενδυτή χωρίς αύξηση του δικού του ποσοστού.
Το επενδυτικό πρόγραμμα-μαμούθ
Ο ΑΔΜΗΕ υλοποιεί το μεγαλύτερο ενεργειακό επενδυτικό πρόγραμμα των τελευταίων δεκαετιών:
2024–2033: 5,994 δισ. ευρώ, με έμφαση σε:
• ηλεκτρικές διασυνδέσεις Δωδεκανήσων
• Βορειοανατολικού Αιγαίου
• τέταρτη φάση διασύνδεσης Κυκλάδων
• νέα διασύνδεση Ελλάδας – Ιταλίας
Για την υλοποίηση απαιτείται τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ νέου κεφαλαίου, το οποίο θα προέλθει από την επικείμενη αύξηση.
Το Δημόσιο σήμερα κατέχει 51%, αλλά η κυβέρνηση στοχεύει:
• να μην πέσει κάτω από 34%, διατηρώντας δικαιώματα καταστατικής μειοψηφίας
• να διατηρήσει τον στρατηγικό έλεγχο
Γεωπολιτική διάσταση
Η συγκεκριμένη κίνηση δεν αφορά μόνο επενδυτικά δεδομένα. Ο ΑΔΜΗΕ βρίσκεται στο επίκεντρο:
• της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας
• των ηλεκτρικών διασυνδέσεων τριών ηπείρων
• της νέας αρχιτεκτονικής ενεργειακών ροών στην Ανατολική Μεσόγειο
Η ενεργειακή διπλωματία, σε συνδυασμό με τις αμερικανικές πιέσεις για αποδυνάμωση κινεζικής παρουσίας σε κρίσιμες υποδομές, καθιστούν την αύξηση κεφαλαίου έναν στρατηγικό κόμβο διεθνών ισορροπιών.
Το επόμενο βήμα
Οι αποφάσεις για:
• το ύψος της αύξησης
• το μοντέλο συμμετοχής
• την είσοδο νέων επενδυτών
θα ληφθούν από τη γενική συνέλευση των μετόχων.
Κυβερνητικός αξιωματούχος δήλωσε: «Το επενδυτικό πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ θα είναι διασφαλισμένο και θα υλοποιηθεί. Η κεφαλαιακή ενίσχυση θα γίνει με κριτήριο το δημόσιο συμφέρον». Η κυβέρνηση εμφανίζεται αποφασισμένη να προχωρήσει σε μια ελεγχόμενη προσέλκυση επενδύσεων, διατηρώντας τον χαρακτήρα του ΑΔΜΗΕ ως στρατηγικού εργαλείου ενεργειακής πολιτικής, αλλά ταυτόχρονα εντάσσοντας τον οργανισμό σε μια διεθνή δυναμική κεφαλαίων και συμμαχιών.
