της Γεωργίας Ντούνη
Ερχόμαστε να σας πούμε ότι όλα εξηγούνται και είμαστε εμείς εδώ για να σας λύσουμε κάθε απορία που δεν έχετε εκφράσει ή δεν έχετε πάρει απάντηση.
Extra hint: Είναι σούπερ βοηθητικό για παιδιά και γονείς
- Πως επιλέγεται ο σημαιοφόρος;
Στο δημοτικό οι σημαιοφόροι επιλέγονται μέσω κλήρωσης ανάμεσα σε όλους τους μαθητές της Στ’ τάξης. Αυτή η διαδικασία γίνεται παρουσία του συλλόγου διδασκόντων και των μαθητών, και συντάσσεται σχετικό χαρτί.
Στο Γυμνάσιο γίνεται με κλήρωση από όλους τους μαθητές για την 28η Οκτωβρίου και με βάση τη μεγαλύτερη βαθμολογία στα δύο πρώτα τρίμηνα για την 25η Μαρτίου.
Στο Λύκειο η επιλογή γίνεται με βάση τον βαθμό απολυτηρίου του Γυμνασίου. Η κλήρωση διενεργείται παρουσία όλων των μαθητών και των εκπαιδευτικών.
Σε περίπτωση ισοβαθμίας για τη θέση του σημαιοφόρου, γίνεται κλήρωση μεταξύ των ισοβαθμούντων.
- Ποιες τάξεις του δημοτικού κάνουν παρέλαση;
Παρέλαση κάνουν οι μαθητές της Δ’, E’ και ΣΤ’ τάξης του Δημοτικού.
- Ποιοι φοράνε γάντια και γιατί;
Γάντια φορούν συνήθως ο σημαιοφόρος και οι παραστάτες, η 6αδα της σημαίας δηλαδή, σε λευκή απόχρωση ως μέρος της πιο επίσημης εμφάνισής τους, αφού εκπροσωπούν την τάξη ή το σχολείο.
Κάποιες φορές μπορεί να συνοδεύονται και από περιβραχιόνια, κορδέλες ή άλλες διακριτικές ενδείξεις.
Τα γάντια δείχνουν σεβασμό και επισημότητα, ιδιαίτερα όταν κρατούν την ελληνική σημαία. Είναι μέρος της παράδοσης των μαθητικών παρελάσεων και της τιμής που αποδίδεται σε αυτούς που ξεχωρίζουν.
- Τι είναι ο διμοιρίτης στην παρέλαση;
Ο διμοιρίτης στην παρέλαση είναι ο μαθητής (ή μαθήτρια) που ηγείται της μαθητικής διμοιρίας, δηλαδή του τμήματος των μαθητών που παρελαύνουν ως σύνολο. Προπορεύεται μπροστά από τους υπόλοιπους μαθητές, αλλά όχι πιο μπροστά από τη σημαία.
Βρίσκεται είτε στο κέντρο είτε στην άκρη της γραμμής. Δίνει ρυθμό στον βηματισμό για να ακολουθούν οι υπόλοιποι και είναι υπεύθυνος για τη συνοχή της ομάδας. Βοηθά στο να κρατιέται η γραμμή, ο ρυθμός και η συμμετρία του τμήματος.
Η θέση του διμοιρίτης συμβολίζει την πειθαρχία, γι’αυτό συνηθίζεται να επιλέγεται κάποιος που ξεχωρίζει για τη συνέπεια και τη συμπεριφορά του.
- Πότε σηκώνει χέρι ο διμοιρίτης και γιατί;
Ο διμοιρίτης σηκώνει το δεξί του χέρι σταθερό μπροστά ή στο ύψος του ώμου, όταν περνάει μπροστά από την εξέδρα των επισήμων. Είναι ένας χαιρετισμός που δηλώνει σεβασμό και τιμή.
Επειδή ο διμοιρίτης ηγείται του τμήματος, εκπροσωπεί την ομάδα του και αποδίδει τον συμβολικό χαιρετισμό εξ ονόματός τους.
- Είναι υποχρεωτική η συμμετοχή στην παρέλαση;
Η συμμετοχή στην παρέλαση δεν είναι απόλυτα υποχρεωτική για τους μαθητές, αλλά θεωρείται μέρος των σχολικών δραστηριοτήτων.
Σύμφωνα με τις εγκυκλίους του Υπουργείου Παιδείας, οι παρελάσεις (μαθητικές, εθνικών επετείων) είναι επίσημες σχολικές εκδηλώσεις.
Οι μαθητές που συμμετέχουν εκπροσωπούν το σχολείο και επομένως η συμμετοχή τους θεωρείται εκπαιδευτική υποχρέωση, όπως και η παρακολούθηση μαθημάτων.
Πρακτικά δεν υπάρχει κάποιος νόμος που να υποχρεώνει με ποινή, αλλά η αδικαιολόγητη απουσία από την παρέλαση μπορεί να καταγραφεί ως απουσία και «κινδινεύει» να έχει συνέπειες συμπεριφορικής ή πειθαρχικής φύσης, ειδικά αν ο μαθητής είχε δηλώσει συμμετοχή.
- Μπορεί να αρνηθεί κάποιος;
Φυσικά, αλλά για σοβαρούς λόγους οι οποίοι είναι:
- Θέματα υγείας (σωματικά ή ψυχολογικά).
- Θρησκευτικές ή ιδεολογικές πεποιθήσεις.
- Αντίρρηση συνείδησης (π.χ. αντιρρησίες που δεν συμφωνούν με την έννοια της παρέλασης).
Σε περίπτωση που ο μαθητής είναι ενήλικος μπορεί να καταθέσει έγγραφη αίτηση εξαίρεσης στη διεύθυνση του σχολείου, αλλιώς γίνεται από τον γονέα/κηδεμόνα.
- Ποιος συνοδεύει τους μαθητές στην παρέλαση;
Στην παρέλαση, οι μαθητές δεν είναι μόνοι τους, συνοδεύονται από καθηγητές ή δάσκαλοι, και σε ορισμένες περιπτώσεις και άλλους υπεύθυνους. Η παρουσία συνοδών είναι σημαντική για λόγους οργάνωσης, πειθαρχίας και ασφάλειας.
Σε αρκετές περιπτώσεις, ο διευθυντής ή υποδιευθυντής του σχολείου είναι παρών για να συντονίζει συνολικά τη συμμετοχή του σχολείου. Ωστόσο, μπορεί να παρακολουθεί από το πλάι ή να βρίσκεται με τους επισήμους.
- Πως κρατάμε τη σημαία;
Την πιο σημαντική θέση έχει ο σημαιοφόρος, ο οποίος θα πρέπει να κρατά τη σημαία με προσεκτικό και τιμητικό τρόπο, καθώς είναι το σύμβολο της πατρίδας και της ιστορία.
Το σωστό κράτημα θέλε:
- Σώμα σε στάση προσοχής: Το σώμα είναι όρθιο, ευθυτενές, με το βλέμμα μπροστά
- Κράτημα με τα δύο χέρια: Το δεξί χέρι κρατάει τον ιστό της σημαίας στο ύψος του ώμου ή του στήθους. Είναι το κυρίως “εργαζόμενο” χέρι. Το αριστερό χέρι βρίσκεται πιο χαμηλά στον ιστό, κοντά στη λεκάνη, για στήριξη και σταθερότητα.
- Ο ιστός της σημαίας είναι κάθετος: Κρατιέται κάθετα μπροστά από το σώμα ή ελαφρώς λοξά προς τον ώμο. Δεν πρέπει να γέρνει ή να ταλαντεύεται.
- Σημαία δεμένη σωστά: Η σημαία πρέπει να είναι σωστά δεμένη στον ιστό, ώστε να μην γλιστρά ή ανεμίζει ακανόνιστα. Σε περίπτωση που φυσάει, ο σημαιοφόρος φροντίζει να την κρατά με σταθερότητα και έλεγχο.
- Κίνηση στο βάδισμα: Όταν περπατά ο σημαιοφόρος, κρατά τη σημαία σταθερή και συγχρονίζεται με τους παραστάτες. Δεν κάνει περιττές κινήσεις με τα χέρια.
Πολύ σημαντικό είναι η σημαία να μην πέσει ποτέ κάτω. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο θα πρέπει να την σηκώσουμε με σεβασμό. Επίσης, δεν την πιάνουμε με γυμνά χέρια.
- Τι κάνει ο παραστάτης στην παρέλαση;
Ο παραστάτης στην παρέλαση έχει τιμητικό ρόλο και αποτελεί μέρος του επίσημου τμήματος που συνοδεύει τη σημαία. Είναι ένας από τους μαθητές με την υψηλότερη επίδοση, και η παρουσία του δίπλα στον σημαιοφόρο είναι ένδειξη τιμής και αναγνώρισης.
Οι παραστάτες συνήθως είναι 4 ή 5 μαθητές, που περπατούν σε ζεύγη πίσω ή δίπλα από τη σημαία.. Βαδίζουν σε τέλεια ευθυγράμμιση με τον σημαιοφόρο, με πειθαρχημένη κίνηση και ευθυτενές σώμα. Δεν μιλά, δεν κοιτά γύρω. Οι παραστάτες φορούν συνήθως λευκά γάντια.
Η παρουσία τους δίπλα στη σημαία συμβολίζει ότι είναι άριστοι μαθητές (συνήθως με τον υψηλότερο βαθμό στην τάξη ή το σχολείο). Είναι τιμητική επιλογή, και η θέση αυτή δεν είναι τυχαία.
- Γιατί «χτυπάμε» τα πόδια;
Το «χτύπημα» των ποδιών στην παρέλαση, έχει συμβολικό, στρατιωτικό αλλά και λειτουργικό χαρακτήρα. Δεν γίνεται τυχαία έχει βαθιές ρίζες στην ιστορία και κουβαλά έντονο νόημα.
Όταν ένα τμήμα περνά μπροστά από επισήμους ή τη σημαία και χτυπά δυναμικά τα πόδια, είναι τρόπος χαιρετισμού και απόδοσης τιμής. Είναι σιωπηλό μήνυμα σεβασμού και αναγνώρισης των αξιών της εθνικής επετείου. Επίσης, το χτύπημα βοηθά τους μαθητές να συγχρονίζονται, ειδικά σε μεγάλες ομάδες.
Έχει στρατιωτική καταγωγή και προέρχεται από τη στρατιωτική παράδοση: το «χτύπημα» των ποδιών (γνωστό και ως στρατιωτικό βήμα) ήταν μέσο επίδειξης δύναμης και πειθαρχίας μπροστά σε επισήμους.
Χρησιμοποιήθηκε ήδη από τον 18ο-19ο αιώνα σε ευρωπαϊκούς στρατούς (π.χ. Πρωσία) και διαδόθηκε ευρύτερα.
- Γιατί κάνουμε παρέλαση την 28η Οκτωβρίου;
Ας απαντήσουμε και στην ερώτηση που -δυστυχώς- πολύ Έλληνες ακόμα… μπερδεύονται.
Η παρέλαση της 28ης Οκτωβρίου γίνεται για να τιμήσουμε το “Όχι” του ελληνικού λαού και τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1940. Δεν είναι απλώς ένα εθιμοτυπικό γεγονός, αλλά μια συμβολική και ιστορική πράξη μνήμης και σεβασμού.
