Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, αποτελεί το αρχαιότερο εν λειτουργία χριστιανικό μοναστικό ίδρυμα παγκοσμίως
Ορισμένες από τις σοβαρότερες προσβολές σε θέματα θρησκευτικής ελευθερίας και ατομικών δικαιωμάτων των τελευταίων αιώνων διαδραματίζονται σήμερα στην Αίγυπτο, και μάλιστα όχι εν καιρώ πολέμου, αλλά σε συνθήκες ειρήνης, όπως αναφέρει το orthodoxia.info.
Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, που αποτελεί το αρχαιότερο εν λειτουργία χριστιανικό μοναστικό ίδρυμα παγκοσμίως, καθώς και οι περιουσίες της εντός της αιγυπτιακής επικράτειας, περιέρχονται πλέον στον έλεγχο του κράτους. Το ιστορικό αυτό μοναστήρι, που ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα από τον Ιουστινιανό και άντεξε πλήθος ιστορικών αναταραχών, βρίσκεται σήμερα μπροστά στον κίνδυνο να χάσει τη μοναστηριακή του ταυτότητα και να μετατραπεί σε μουσειακό χώρο.
Παρά τις διαβεβαιώσεις που είχε δώσει ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, η κυβέρνηση της Αιγύπτου φαίνεται να προχωρά στην απαλλοτρίωση της περιουσίας της Μονής, απομακρύνοντας ουσιαστικά τους μοναχούς και προωθώντας ένα νέο τουριστικό μοντέλο διαχείρισης του χώρου, ανάλογο με εκείνο που ισχύει για τις Πυραμίδες.
Απόφαση-σταθμός με αμφιλεγόμενο υπόβαθρο
Το χθεσινό δικαστικό πόρισμα στην Αίγυπτο ολοκληρώνει μια μακρόχρονη περίοδο δικαστικών προστριβών με στόχο την αποδυνάμωση της παρουσίας των μοναχών στην περιοχή. Η διαμάχη είχε ξεκινήσει επί ημερών των «Αδελφών Μουσουλμάνων», και η απόφαση που εκδόθηκε θέτει πλέον υπό τον πλήρη έλεγχο του αιγυπτιακού Δημοσίου τα ακίνητα και τις δραστηριότητες της Μονής.
Οι μοναχοί καλούνται να αποχωρήσουν από συγκεκριμένους χώρους στους οποίους πλέον δεν έχουν πρόσβαση. Παραμένουν μόνον στα βασικά κτίρια για τις λατρευτικές ανάγκες τους, υπό την ανοχή του κράτους, που πλέον κατέχει την ιδιοκτησία.
Η Ελλάδα, αναγνωρίζοντας τη σημασία του μοναστηριού, κινητοποιήθηκε θεσμικά για την προστασία του. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε θέσει επανειλημμένως το θέμα στις συνομιλίες του με τον Αιγύπτιο ηγέτη, σύμφωνα με όσα μεταδίδει το orthodoxia.info.
Κατά την επίσημη επίσκεψη του Αιγύπτιου προέδρου στην Αθήνα στις αρχές Μαΐου, υπήρξε υποτιθέμενη κατανόηση ανάμεσα στις δύο πλευρές και κοινή πρόθεση να διακοπούν οι εχθρικές ενέργειες εναντίον της Μονής. Οι δηλώσεις Μητσοτάκη και Σίσι τότε περιλάμβαναν αναφορές στην ανάγκη προστασίας του πνευματικού και πολιτιστικού χαρακτήρα της.
Ωστόσο, η πρόσφατη εξέλιξη ακυρώνει στην πράξη τις δεσμεύσεις αυτές και γεννά αμφιβολίες για τις πραγματικές επιδιώξεις των αιγυπτιακών αρχών, που φαίνεται να υιοθετούν μια στάση ανάλογη με εκείνη παλαιότερων εξτρεμιστικών στοιχείων.
Αντιδράσεις και ανησυχίες για το μέλλον της Μονής
Την ίδια ώρα, Αιγύπτιοι αξιωματούχοι επιχειρούν να εμφανίσουν την επίμαχη απόφαση ως θετική. Ο αρχαιολόγος Δρ. Αμπντέλ Ραχίμ Ριχάν, μέλος επιτροπής του αιγυπτιακού Υπουργείου Πολιτισμού, υποστήριξε ότι τα ακίνητα της Μονής εμπίπτουν στη νομοθεσία περί αρχαιολογικών χώρων και πως η νέα κατάσταση εξασφαλίζει την προστασία τους.
«Θεωρούμε αυτήν την απόφαση ιστορική προς όφελος της παγκόσμιας κληρονομιάς και για τους μοναχούς της Μονής της Αγίας Αικατερίνης, καθώς κατοχυρώνει το δικαίωμά τους να επωφελούνται από το μοναστήρι και τους θρησκευτικούς και αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Από την πλευρά τους, οι μοναχοί διαφωνούν κατηγορηματικά, χαρακτηρίζοντας την απόφαση ως κατάφωρη παραβίαση των θρησκευτικών τους ελευθεριών και προετοιμάζουν διεθνή εκστρατεία ενημέρωσης. Στόχος τους είναι να κινητοποιηθούν τόσο οι Χριστιανικές Εκκλησίες όσο και οι εκπρόσωποι των άλλων μονοθεϊστικών θρησκειών. Θεωρούν πως η παρέμβαση της αιγυπτιακής πολιτείας συνιστά τη σοβαρότερη απειλή που έχει δεχθεί η Μονή εδώ και 15 αιώνες, ισοδυναμώντας ουσιαστικά με την αποδόμησή της.
Ιερώνυμος: Ελληνισμός και Ορθοδοξία βιώνουν νέα «άλωση»
Σε παρέμβασή του ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμος σχολίασε το θέμα που έχει ανακύψει με την Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Όρους Σινά κάνοντας λόγο μεταξύ άλλων: Σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική «άλωση».
Αναλυτικά αναφέρει:
«Ύστερα από την χθεσινή σκανδαλώδη απόφαση βίαιης καταπάτησης των ανθρωπίνων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών, που εξέδωσαν οι δικαστικές αρχές της Αιγύπτου, το παλαιότερο παγκοσμίως Ορθόδοξο Χριστιανικό Μνημείο, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Όρους Σινά, εισέρχεται σε μία μεγάλη δοκιμασία, που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές…
Ουσιαστικά, η ίδια η Αιγυπτιακή Κυβέρνηση αποφάσισε, παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό.
Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης.
Με απέραντη θλίψη και με εύλογη οργή, καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά.
Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή. Εκφράζω ολόψυχα την αδελφική μου αλληλεγγύη τόσο προς την Αδελφότητα και προς τον Καθηγούμενο Αυτής, Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Σινά, Φαράν και Ραιθώ κ. Δαμιανό, όσο και προς τους έλληνες αδελφούς, που διακονούν θυσιαστικά στην ευρύτερη περιοχή του Σινά.
Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω, τέλος, πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική «άλωση».
Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε.»
