Η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για την αξιοποίηση των ελληνικών υδρογονανθράκων με τρόπο θεσμικό, επενδυτικά ώριμο και με μακρόπνοο ορίζοντα.
του Χρήστου Μυτιλινιού
Η σημερινή συμφωνία για το Block 2 στο Βορειοδυτικό Ιόνιο αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας στον ενεργειακό τομέα, καθώς ενεργοποιεί συνεργασία τριών μεγάλων εταιρειών: ExxonMobil, Energean Hellas και HelleniQ Upstream.
Μετά από 40 χρόνια χωρίς υπεράκτιες ερευνητικές γεωτρήσεις, η χώρα κάνει το αποφασιστικό βήμα επιστροφής σε έναν τομέα που μπορεί να συμβάλει στην ενεργειακή ασφάλεια, τη στρατηγική αυτονομία και την οικονομική ανάπτυξη.
Τι προβλέπει η συμφωνία – Ποσοστά, ρόλοι και χρονοδιάγραμμα
Με βάση τη συμφωνία farm-in που ανακοινώθηκε από τις τρεις εταιρείες:
- ExxonMobil: 60%
- Energean Hellas: 30% (από 75% προηγουμένως)
- HelleniQ Upstream: 10% (από 25% προηγουμένως)
Η Energean θα παραμείνει Operator κατά τη φάση της έρευνας, ενώ σε περίπτωση ανακάλυψης κοιτάσματος, η ExxonMobil θα αναλάβει ως Operator τη φάση ανάπτυξης — μοντέλο που θεωρείται διεθνώς το πιο ώριμο σχήμα κατανομής τεχνικής ευθύνης.
Η ολοκλήρωση της συναλλαγής τελεί υπό την έγκριση των αρμόδιων κρατικών αρχών, με τις εταιρείες να εκτιμούν ότι οι διαδικασίες θα ολοκληρωθούν χωρίς καθυστερήσεις.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, η ερευνητική γεώτρηση αναμένεται να πραγματοποιηθεί τέλη 2026 – αρχές 2027, εφόσον εξασφαλιστούν όλες οι άδειες και εγκρίσεις και παραταθεί εγκαίρως η ερευνητική περίοδος.
Η πρώτη υπεράκτια ερευνητική γεώτρηση από το 1986 – Ένα ιστορικό βήμα
Η Ελλάδα δεν έχει πραγματοποιήσει εξερευνητική υπεράκτια γεώτρηση εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Οι τελευταίες ήταν οι γεωτρήσεις Νηρέας-1 και Ολυμπία-1 στα ανοικτά του Θερμαϊκού το 1986.
Αντίθετα, τα τελευταία 20 χρόνια έχουν γίνει μόνο παραγωγικές γεωτρήσεις στον Πρίνο από την Energean.
Το Block 2, με έκταση 2.422 km², σε βάθη νερού από 500 έως 1.500 μέτρα, αποτελεί την πιο ώριμη παραχώρηση για να διεξαχθεί εξερευνητική γεώτρηση. Η δομή «Ασωπός» έχει επιβεβαιωθεί ως ο ωριμότερος στόχος, με πιθανότητα επιτυχίας της τάξης του 15–18% — υψηλή για νέο γεωλογικό μοντέλο τύπου High Risk – High Reward.
Ο στόχος Ασωπός – Ένα από τα μεγαλύτερα ανεξερεύνητα plays της Μεσογείου
Η ερευνητική γεώτρηση Ασωπός-1 θα φτάσει σε συνολικό βάθος 4.000 μέτρων, με τα νερά στην περιοχή να αγγίζουν τα 850 μέτρα. Ο στόχος είναι ένας πιθανός ανθρακικός ταμιευτήρας, ο οποίος σύμφωνα με την επεξεργασία των σεισμικών δεδομένων μπορεί να περιέχει:
- 7 τρισ. κυβικά πόδια (tcf) ή
- περίπου 200 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου
Εάν επιβεβαιωθεί, πρόκειται για τη μεγαλύτερη πιθανή υποθαλάσσια ανακάλυψη που έχει καταγραφεί ποτέ στην ελληνική επικράτεια και μία από τις σημαντικότερες της Μεσογείου.
Το γεγονός ότι εξετάζεται ένα νέο γεωλογικό play προσδίδει στη γεώτρηση μεγάλο επιστημονικό ενδιαφέρον και υψηλή στρατηγική αξία.
Οι δηλώσεις των εταιρειών – Το διεθνές αποτύπωμα της συμφωνίας
Dr. John Ardill, Αντιπρόεδρος Παγκόσμιας Έρευνας, ExxonMobil
«Ανυπομονούμε να συνεργαστούμε με την ελληνική κυβέρνηση και τους εταίρους μας για να αξιολογήσουμε το ερευνητικό δυναμικό του Block 2 με ασφαλή, αποτελεσματικό και περιβαλλοντικά υπεύθυνο τρόπο.
Αυτή η σημαντική ερευνητική συμφωνία ανοίγει τον δρόμο για πιθανές μελλοντικές επενδύσεις σε ερευνητικές γεωτρήσεις στο χρονικό πλαίσιο του 2027.»
Μάθιος Ρήγας, Διευθύνων Σύμβουλος, Energean Plc
«Η συνεργασία με την ExxonMobil στο Block 2 είναι μια εθνική ευκαιρία. Μόνο μέσω γεώτρησης θα μάθουμε αν πράγματι υπάρχει φυσικό αέριο στη χώρα μας. Η επιτυχία αυτής της πρωτοβουλίας μπορεί να αποτελέσει σημείο καμπής για την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας και το μέλλον των επόμενων γενεών.»
Ανδρέας Σιάμισιης, Διευθύνων Σύμβουλος, HelleniQ Energy
«Το Block 2 είναι ώριμο για ερευνητική γεώτρηση και αυτή η συνεργασία θα βοηθήσει στην ταχύτερη ανάπτυξή του.
Η Ελλάδα αναδεικνύεται ως μία από τις πιο υποσχόμενες νέες περιοχές της Ευρώπης για εξερεύνηση υδρογονανθράκων.»
Τα δεδομένα που οδήγησαν στη συμφωνία – Η σημασία των 3D σεισμικών
Το 2022 αποκτήθηκαν 2.244 km² 3D σεισμικών δεδομένων, τα οποία χαρτογράφησαν ολόκληρη την παραχώρηση.
Οι αναλύσεις έδειξαν ότι:
- η δομή Ασωπός είναι ο πιο ώριμος και τεχνικά εφικτός στόχος,
- το Block 2 διαθέτει τη μεγαλύτερη ανεξερεύνητη υπεράκτια δομή της Μεσογείου,
- η αναβάθμιση από 2D σε 3D σεισμικά —με ενθάρρυνση της ΕΔΕΥΕΠ— απέδωσε σημαντικά αποτελέσματα,
- οι εταιρείες υπερέβησαν την ελάχιστη οικονομική υποχρέωση, επενδύοντας πολύ περισσότερο από το συμβατικό όριο.
Γιατί η συμφωνία έχει εθνική σημασία
Η είσοδος της ExxonMobil στο Block 2 αποτελεί ισχυρό μήνυμα εμπιστοσύνης:
- στο γεωλογικό δυναμικό της Ελλάδας,
- στη θεσμική προβλεψιμότητα που παρέχει το ελληνικό πλαίσιο,
- στον ρόλο της χώρας ως παίκτη ενεργειακών εξελίξεων της Ευρώπης.
Το φυσικό αέριο που πιθανώς βρίσκεται στο Block 2 μπορεί να λειτουργήσει ως καύσιμο μετάβασης για την ελληνική και ευρωπαϊκή αγορά, σε μια περίοδο όπου η Ε.Ε. επιδιώκει μεγαλύτερη ενεργειακή αυτονομία.
Η συμφωνία αποτελεί επίσης σημαντικό βήμα για την ανάπτυξη των offshore τεχνολογιών στην Ελλάδα και την προσέλκυση νέων επενδύσεων στον τομέα.
Η σημερινή εξέλιξη στο Block 2 δεν είναι απλώς μια εταιρική συμφωνία· αποτελεί γεωπολιτική, οικονομική και τεχνική τομή για τη χώρα.
Με σταθερό σχεδιασμό, διεθνή συνεργασία και επενδυτική εμπιστοσύνη, η Ελλάδα κάνει το πιο μεγάλο βήμα των τελευταίων δεκαετιών στον τομέα των υδρογονανθράκων.
