Την ώρα που ανθρωπιστικές οργανώσεις επιχειρούν να αυξήσουν την είσοδο βοήθειας στον θύλακα της Λωρίδα της Γάζας μετά την εκεχειρία, το κύριο δικαστικό όργανο του Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει προγραμματίσει για σήμερα (22/10) την έκδοση γνωμοδότησης σχετικά με τις υποχρεώσεις του Ισραήλ απέναντι σε οργανώσεις που παρέχουν βοήθεια στους Παλαιστίνιους.
Το δημοκρατικό αίτημα ήρθε όταν ο ΟΗΕ απηύθυνε αίτημα προς το Διεθνές Δικαστήριο να διευκρινίσει τις νομικές υποχρεώσεις του Ισραήλ, ως δύναμης κατοχής, συμπεριλαμβανομένης της «διασφάλισης και διευκόλυνσης της απρόσκοπτης προμήθειας βασικών αγαθών που είναι απαραίτητα για την επιβίωση» των Παλαιστινίων.
Παρά το γεγονός ότι οι γνωμοδοτήσεις του ΔΔ δεν είναι νομικά δεσμευτικές, το ίδιο το δικαστήριο επισημαίνει ότι έχουν «μεγάλο νομικό βάρος και ηθικό κύρος».
Τον Απρίλιο διεξήχθησαν ακροάσεις στο ΔΔ όπου δεκάδες χώρες και οργανώσεις κατέθεσαν μαρτυρίες — πολλές επικεντρώθηκαν στον ρόλο της UNRWA (Υπηρεσία Ηνωμένων Εθνών για τους Παλαιστίνιους Πρόσφυγες) στο έδαφος.
Το Ισραήλ δεν συμμετείχε στην ακροαματική διαδικασία, και ο Ισραηλινός υπουργός Εξωτερικών την έχει χαρακτηρίσει ως «αναπόσπαστο μέρος της συστηματικής δίωξης και απονομιμοποίησης του Ισραήλ».
Οι ισραηλινές αρχές έχουν απαγορεύσει στη UNRWA να δραστηριοποιείται στο κράτος τους, μετά από κατηγορίες ότι κάποιοι εργαζόμενοί της συμμετείχαν στην επίθεση της Χαμάς της 7ης Οκτωβρίου 2023 — κάτι το οποίο αποτέλεσε αφετηρία της τρέχουσας σύγκρουσης στη Γάζα.
Παρότι υπάρχουν έρευνες που εντόπιζαν «προβλήματα ουδετερότητας» εντός της UNRWA, έκθεση του 2024 τόνιζε ότι το Ισραήλ «δεν έχει ακόμη παρουσιάσει αποδείξεις» για τις κατηγορίες του ότι «σημαντικός αριθμός εργαζομένων στην UNRWA είναι μέλη τρομοκρατικών οργανώσεων».
Κατά τις ακροάσεις, η αμερικανική πλευρά εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες» για την αμεροληψία της UNRWA και ισχυρίστηκε ότι η Χαμάς χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσεις της. Ο Αμερικανός αξιωματούχος Τζος Σίμονς σημείωσε ότι το Ισραήλ «δεν έχει καμία υποχρέωση να επιτρέψει συγκεκριμένα στην UNRWA να παρέχει ανθρωπιστική βοήθεια».
Από την άλλη πλευρά, Παλαιστίνιος αξιωματούχος κατήγγειλε ότι το Ισραήλ εμποδίζει την είσοδο βοήθειας στη Γάζα, θεωρώντας την «όπλο πολέμου» και προκαλώντας —όπως είπε— λιμό στον θύλακα.
Η UNRWA, που περιγράφεται από τον γενικό της διευθυντή ως «σανίδα σωτηρίας» για σχεδόν 6 εκατομμύρια Παλαιστίνιους πρόσφυγες, συνεχίζει να δρα με περίπου 12.000 υπαλλήλους στη Γάζα, ενώ πάνω από 370 υπάλληλοί της έχουν σκοτωθεί από την έναρξη του πολέμου, σύμφωνα με τον οργανισμό.
Χθες, το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα (WFP) δήλωσε ότι 530 φορτηγά του οργανισμού έχουν εισέλθει στη Γάζα από την εκεχειρία, μεταφέροντας πάνω από 6.700 τόνους τροφίμων — «αρκετά για να θρέψουν σχεδόν μισό εκατομμύριο ανθρώπους για δύο εβδομάδες».
Το Ισραήλ αντιμετωπίζει διάφορες νομικές διαδικασίες για τις επιχειρήσεις του στη Γάζα. Τον Ιούλιο του 2024, το ΔΔ εξέδωσε γνωμοδότηση κατά την οποία η παρουσία του Ισραήλ σε παλαιστινιακά εδάφη θεωρείται «παράνομη» και πρέπει να τερματιστεί το συντομότερο δυνατό.
Παράλληλα, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) έχει εκδώσει εντάλματα σύλληψης εναντίον του ισραηλινού πρωθυπουργού και του ηγέτη της Χαμάς για φερόμενα εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.