Τις χαμηλότερες καθαρές χρεώσεις για το νερό ανάμεσα στις πρωτεύουσες των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξακολουθεί να έχει η Αθήνα, ακόμη και αν συνυπολογιστεί η εισήγηση της ΕΥΔΑΠ για ήπια προσαρμογή στα πάγια τέλη από το 2026.
Η προσαρμογή κρίθηκε αναγκαία ώστε να εξασφαλιστούν πόροι για τη θωράκιση των αποθεμάτων νερού της Αττικής απέναντι στην παρατεταμένη λειψυδρία, χωρίς ωστόσο να ανατραπεί η συνολική εικόνα χαμηλού κόστους για τα νοικοκυριά.
Τα στοιχεία της Global Water Intelligence
Σύμφωνα με τον εξειδικευμένο φορέα Global Water Intelligence (GWI), για κατανάλωση 15 κυβικών μέτρων νερού (ύδρευση και αποχέτευση), ένα αθηναϊκό νοικοκυριό θα πληρώνει 17,36 ευρώ τον μήνα προ φόρων.
Πρόκειται για τη χαμηλότερη επιβάρυνση μεταξύ 24 ευρωπαϊκών πρωτευουσών για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα συγκρίσιμα στοιχεία.
Ακριβότερες πρωτεύουσες: μεγάλες αποκλίσεις
Η σύγκριση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές πόλεις είναι ενδεικτική:
- Σε πάνω από 20 πρωτεύουσες, το κόστος για 15 κ.μ. νερού ξεπερνά τα 23 ευρώ μηνιαίως.
- Σε 11 πρωτεύουσες, υπερβαίνει τα 40 ευρώ.
- Στην Πράγα, η χρέωση ξεπερνά τα 78 ευρώ,
- ενώ τα ανεπίσημα «σκήπτρα» ακρίβειας κατέχει το Άμστερνταμ, με κόστος άνω των 82 ευρώ.
Δεύτερη φθηνότερη πρωτεύουσα μετά την Αθήνα είναι η Βουδαπέστη, με μηνιαίο κόστος περίπου 18,4 ευρώ.
Ύδρευση: δεύτερη φθηνότερη στην ΕΕ
Στο σκέλος της ύδρευσης, η Αθήνα κατατάσσεται δεύτερη φθηνότερη μεταξύ των ευρωπαϊκών πρωτευουσών. Μετά την προσαρμογή του πάγιου τέλους, ο λογαριασμός για 15 κ.μ. νερού διαμορφώνεται στα 10,25 ευρώ προ φόρων.
Μόνο η Βουδαπέστη εμφανίζει χαμηλότερη χρέωση, ενώ στον αντίποδα βρίσκεται η Βαλέτα, όπου το κόστος αγγίζει τα 50 ευρώ.
Αποχέτευση: ξανά στις χαμηλότερες θέσεις
Αντίστοιχη εικόνα και στην αποχέτευση. Η Αθήνα είναι και εδώ δεύτερη φθηνότερη, πίσω μόνο από τη Σόφια. Η χρέωση, μετά την εισαγωγή πάγιου τέλους, ανέρχεται σε 7,11 ευρώ προ φόρων για 15 κ.μ. κατανάλωσης.
Στον αντίποδα, η Πράγα καταγράφει κόστος άνω των 39 ευρώ, καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση στην ακρίβεια.
Σταθερά τιμολόγια εδώ και 17 χρόνια
Τα στοιχεία της GWI δείχνουν επίσης ότι η Αθήνα είναι μία από τις μόλις τέσσερις πρωτεύουσες της ΕΕ όπου οι χρεώσεις νερού δεν αυξήθηκαν μεταξύ 2013 και 2024.
Η τελευταία αναπροσαρμογή των τιμολογίων της ΕΥΔΑΠ έγινε το 2008, γεγονός που σημαίνει ότι η επιχείρηση δεν μετέφερε στους καταναλωτές τις αυξήσεις κόστους της περιόδου της οικονομικής κρίσης ούτε την έκρηξη του πληθωρισμού των τελευταίων ετών.
Νερό και εισόδημα: χαμηλό βάρος για τα νοικοκυριά
Ενδεικτικό του χαμηλού κόστους είναι ότι το 2023 το ετήσιο κόστος ύδρευσης και αποχέτευσης ως ποσοστό του ΑΕΠ ανά κάτοικο στο λεκανοπέδιο ήταν μόλις 0,86%.
Καλύτερη επίδοση παρουσίασε μόνο το Λουξεμβούργο, χώρα με από τα υψηλότερα κατά κεφαλήν ΑΕΠ παγκοσμίως.
Πώς θα γίνει η προσαρμογή των τιμολογίων
Σύμφωνα με την εισήγηση της ΕΥΔΑΠ προς τη ΡΑΑΕΥ:
- οι ευάλωτοι καταναλωτές (κοινωνικό τιμολόγιο, υπερήλικες, πολύτεκνοι) θα δουν μηδενισμό όλων των τελών,
- για τους υπόλοιπους οικιακούς καταναλωτές προβλέπεται:
- αύξηση 1 ευρώ + ΦΠΑ στο πάγιο ύδρευσης,
- εισαγωγή πάγιου αποχέτευσης 1 ευρώ + ΦΠΑ.
Η συνολική μεικτή επιβάρυνση διαμορφώνεται σε 2,48 ευρώ τον μήνα.
Επενδύσεις 2,5 δισ. ευρώ για τη λειψυδρία
Για την αντιμετώπιση της έλλειψης υδάτινων πόρων, η ΕΥΔΑΠ υλοποιεί δεκαετές πρόγραμμα έργων ύψους 2,5 δισ. ευρώ. Στα έργα περιλαμβάνονται:
- αντικατάσταση παλαιών αγωγών,
- εγκατάσταση 2 εκατ. “έξυπνων” μετρητών για τον περιορισμό διαρροών,
- αναβάθμιση Μονάδων Επεξεργασίας Νερού,
- κατασκευή τριών νέων Κέντρων Επεξεργασίας Λυμάτων.
