Η Ευρώπη δεν είναι ούτε φρούριο ούτε ξέφραγο αμπέλι. Είναι μια ένωση δημοκρατικών κρατών, που βασίζεται στην ελευθερία, στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και στην εφαρμογή του νόμου. Ο σεβασμός στους κανόνες είναι η βάση της ελευθερίας και της ασφάλειας που απολαμβάνουμε. Ωστόσο, η λαθρομετανάστευση απειλεί να διαβρώσει αυτόν ακριβώς τον πυρήνα.
Σήμερα, έως και το 80% των απορριφθέντων αιτήσεων ασύλου δεν συνοδεύεται από πραγματική αποχώρηση από το ευρωπαϊκό έδαφος. Οι εθνικές αρχές είναι αφοπλισμένες απέναντι σε χιλιάδες ανθρώπους, που είτε βρίσκονται παράνομα στην Ευρώπη, είτε έχουν καταδικαστεί για εγκληματικές ενέργειες, είτε αποτελούν ύποπτους για τρομοκρατικές δραστηριότητες. Είναι επιτακτική ανάγκη να υπάρξει ουσιαστικός έλεγχος, όχι μόνο για λόγους ασφαλείας, αλλά και για να διατηρηθούν η κοινωνική συνοχή και η εμπιστοσύνη των πολιτών στους δημοκρατικούς θεσμούς.
Η πρόταση για «κόμβους επιστροφής» εκτός της ευρωπαϊκής επικράτειας, σε χώρες όπως η Ιορδανία, η Τυνησία ή η Ουγκάντα, προσφέρει μια ρεαλιστική και δίκαιη λύση. Στηρίζεται σε μια βασική αρχή: Όποιος δεν δικαιούται διεθνούς προστασίας, δεν μπορεί να παραμένει επ’ αόριστον στην Ευρώπη. Τα σχέδια αυτά εξασφαλίζουν τόσο τη νομική κάλυψη όσο και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ιδίως εφόσον επιτευχθεί συνεργασία με τον ΟΗΕ.
Οφείλουμε να διαχωρίσουμε όσους πράγματι χρήζουν προστασίας από εκείνους που εκμεταλλεύονται το σύστημα ασύλου για άλλους σκοπούς. Το ευρωπαϊκό άσυλο δεν μπορεί να είναι εργαλείο εισόδου για οποιονδήποτε. Ούτε μπορεί να παραμένει στάσιμο ένα σύστημα όπου κάθε απορριφθείσα αίτηση συνοδεύεται από ατέρμονες νομικές προσφυγές, που τελικά καταλήγουν σε ατιμωρησία και παραμονή χωρίς δικαίωμα.
Η Ευρώπη χρειάζεται μια σταθερή, ανθρώπινη αλλά και αποφασιστική μεταναστευτική πολιτική. Οι επιστροφές μεταναστών στις χώρες προέλευσής τους ή σε ασφαλείς τρίτες χώρες αποτελούν θεμελιώδη προϋπόθεση για την αποκατάσταση του ελέγχου και της εμπιστοσύνης. Το να επιμένουμε σε μια αδιέξοδη πολιτική ανοχής στο χάος δεν είναι ούτε προοδευτικό ούτε φιλάνθρωπο. Είναι απλώς ανεύθυνο.
Η δημοκρατία δεν αντέχει την παράλυση μπροστά στην παρανομία. Η επιστροφή των λαθρομεταναστών, ειδικά όσων αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια ή δεν πληρούν τις προϋποθέσεις ασύλου, δεν είναι επιλογή μίσους, αλλά ανάγκη αυτοπροστασίας. Για μια Ευρώπη ασφαλή, ελεύθερη και δίκαιη.
Διαφωνεί κάποιος ή κάποια;
Γράφει ο Στρατής Κοκκινέλλης
Φιλόλογος – δημοσιογράφος