Στο επίκεντρο οι πέντε ουκρανικές περιοχές που διεκδικεί η Μόσχα
Το θέμα των εδαφικών παραχωρήσεων βρίσκεται στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων ενόψει της συνάντησης του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βλαντιμίρ Πούτιν στην Αλάσκα.
Ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, αποκάλυψε στο CNN ότι η Μόσχα φέρεται να προχώρησε σε «ορισμένες παραχωρήσεις» για πέντε κρίσιμες ουκρανικές περιοχές, οι οποίες –όπως είπε– βρίσκονται «στον πυρήνα της συμφωνίας».
Σύμφωνα με το BBC, πρόκειται για την Κριμαία, το Λουχάνσκ, το Ντονέτσκ, τη Ζαπορίζια και τη Χερσώνα, περιοχές που βρέθηκαν από το 2014 στο στόχαστρο των ρωσικών διεκδικήσεων. Η Κριμαία προσαρτήθηκε τότε από τη Ρωσία, ενώ οι υπόλοιπες τέσσερις εντάχθηκαν το 2022 μετά τα αμφιλεγόμενα δημοψηφίσματα που η διεθνής κοινότητα χαρακτήρισε προσχηματικά.
Στην καρδιά της διαμάχης βρίσκεται το Ντονμπάς –οι περιφέρειες Ντονέτσκ και Λουχάνσκ– που αποτέλεσε από την αρχή το πεδίο των συγκρούσεων. Το 2022, λίγο πριν από τη γενικευμένη εισβολή, ο Πούτιν αναγνώρισε μονομερώς την «ανεξαρτησία» ολόκληρων των περιοχών, υπερβαίνοντας ακόμη και τα όρια που είχαν θέσει οι φιλορωσικές διοικήσεις.
Διεθνή μέσα όπως οι Financial Times, το Bloomberg και το Reuters μετέδωσαν ότι ο Ρώσος πρόεδρος πρότεινε «πάγωμα» των επιχειρήσεων στη γραμμή του μετώπου, με αντάλλαγμα την παράδοση του Ντονμπάς στη Μόσχα. Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης τη διατήρηση του ρωσικού ελέγχου στη Ζαπορίζια, τη Χερσώνα και την Κριμαία.
«Οι Ρώσοι έκαναν κάποιες παραχωρήσεις στο τραπέζι σχετικά με αυτές τις πέντε περιοχές», είπε ο Γουίτκοφ, εκφράζοντας την ελπίδα οι αυριανές συνομιλίες στον Λευκό Οίκο, παρουσία Τραμπ και Ζελένσκι, να καταλήξουν σε «αποφάσεις επί τόπου».
Η ευρωπαϊκή πλευρά αντιμετωπίζει με επιφύλαξη τέτοια σενάρια, τονίζοντας ότι οποιαδήποτε παραχώρηση θα ισοδυναμούσε με de facto αναγνώριση ρωσικού εδάφους και θα δημιουργούσε επικίνδυνο προηγούμενο για την ασφάλεια της ηπείρου.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, από τις Βρυξέλλες, δήλωσε ότι το Κίεβο είναι διατεθειμένο να συζητήσει αλλαγές συνόρων μόνο με βάση τη σημερινή γραμμή επαφής, αποκλείοντας κατηγορηματικά παραχώρηση εδαφών που δεν βρίσκονται ήδη υπό ρωσική κατοχή. Υπενθύμισε επίσης ότι το ουκρανικό Σύνταγμα απαγορεύει την ανταλλαγή εδαφών, τονίζοντας πως «ο Πούτιν έχει πολλές απαιτήσεις, αλλά δεν τις γνωρίζουμε όλες».