Ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Κώστας Κατσαφάδος μεγάλωσε σε μια γειτονιά στο Κερατσίνι, περιοχή που τότε είχε τις μυρωδιές, τις φωνές και την αίσθηση της παλιάς, δεμένης κοινότητας.
Σύμφωνα με την Political και το ρεπορτάζ του Μίλτου Σακελλάρη, ο πατέρας του, ο Γιάννης Κατσαφάδος, αστυνομικός με ρίζες από τον Λάκκο της Μέσα Μάνης, του μετέδωσε την αγάπη για την πειθαρχία και τη δικαιοσύνη. Η μητέρα του, η Καλλιόπη Κατσαφάδου, με καταγωγή από την Κάρπαθο, κουβαλούσε όλη τη θαλπωρή και τη γλυκύτητα του νησιού της. Είχε και μια ιδιαίτερα καλή σχέση με την Εκκλησία. Ήταν άνθρωπος της πίστης με εκείνη τη βαθιά ηρεμία που δίνει η εσωτερική σιγουριά. Τους μεγάλωσε με αξίες, με σεβασμό, με μια πίστη που λειτουργούσε σαν πυξίδα στη ζωή μας – δική του και της αδερφής του. Με τη μητέρα του είχαν έναν δεσμό που δύσκολα περιγράφεται με λόγια και εκείνη φρόντιζε πάντα να κρατάει τα παιδιά της ενωμένα, ακόμη και όταν υπήρχαν δυσκολίες ή αποστάσεις. Όταν «έφυγε», ήταν η πιο δύσκολη στιγμή της ζωής του. «Είναι αδύνατον να το ξεπεράσω πραγματικά· απλώς μαθαίνεις να ζεις με τα κενά και με όσα σου λείπουν. Συνεχίζεις με τα δεδομένα που έχεις, κουβαλώντας την παρουσία της μέσα στις μνήμες, στις μικρές καθημερινές λεπτομέρειες που δεν ξεθωριάζουν ποτέ. Εκεί βρίσκεται πια – μέσα σε όσα ζούμε και σε όσα μας δίδαξε», μου είπε στην αρχή της κουβέντας μας για τα πράγματα που τον καθόρισαν.
Επόμενη ερώτηση: Ήσασταν ήσυχο παιδί ή ανήκατε σε εκείνους που δοκιμάζουν τα όρια των γονιών τους;
Χαμογέλασε: «Δεν μπορώ να πω ότι ήμουν το ήσυχο, ήρεμο παιδί. Αντίθετα, ήξερα καλά πώς να προκαλώ… και πολλές φορές κατάφερνα να δημιουργώ ανησυχία στους γονείς μου. Ο πατέρας μου ήταν αστυνομικός, άνθρωπος της πειθαρχίας και της ευθύνης. Η μητέρα μου είχε αναλάβει ουσιαστικά το σπίτι και την οικογένεια – η στήριξή της ήταν το σταθερό σημείο μέσα σε μια καθημερινότητα που δεν ήταν ποτέ δεδομένη. Τα πράγματα τότε δεν ήταν εύκολα. Τίποτα δεν ήταν σίγουρο και τίποτα μόνιμο. Από μικρός έμαθα να προσαρμόζομαι στις αλλαγές, να παρατηρώ, να ακούω. Οι εποχές ήταν διαφορετικές, όχι μόνο κοινωνικά αλλά και οικογενειακά – κανόνες, “κόκκινες γραμμές” που δεν υπήρχε περίπτωση να παραβείς, ακόμη κι αν ήσουν παιδί».
Συνέχισα να τον «ζορίζω» για τα παιδικά του χρόνια: «Αν με ρωτάτε αν έφερα τους γονείς μου σε δύσκολη θέση με τις αταξίες μου… η απάντηση είναι “ναι”, και μάλιστα πολλές φορές. Αλλά νομίζω ότι μέσα από αυτό το παιχνίδι ανάμεσα στην αυστηρότητα και την αγάπη χτίστηκε ο χαρακτήρας μου. Έμαθα τι σημαίνει όριο, τι σημαίνει υπευθυνότητα αλλά και τι σημαίνει να μεγαλώνεις μέσα σε μια οικογένεια που, παρά τις δυσκολίες, δεν σταματά ποτέ να σε στηρίζει».
Για την οικογένειά του ήταν αυτονόητο ότι «καλοκαίρι» σημαίνει Μάνη. Τα παιδικά του καλοκαίρια είχαν πάντα τον ίδιο προορισμό: την πατρίδα του πατέρα του. Εκεί μεγάλωσε με τις μυρωδιές της πέτρας, τον αέρα της Μάνης, τις φωνές των συγγενών, τις ιστορίες των παλιών. «Η φυσική της ομορφιά, άγρια και αυθεντική, και οι άνθρωποί της, περήφανοι και ζεστοί, μου έδωσαν εικόνες και βιώματα που δεν σβήνουν».
Ακόμη και σήμερα συνεχίζει να επισκέπτεται τη Μάνη συχνά. Είναι τόπος που δεν τον αποχωρίζεσαι εύκολα. Τα καλοκαίρια εξακολουθούν να οδηγούν εκεί – είναι το καταφύγιο της δικής του οικογένειας. Προσπαθεί να μεταφέρει αυτές τις εικόνες, τα χρώματα και τα συναισθήματα και στην κόρη του. Θέλει να γνωρίσει τη Μάνη, να νιώσει τη δύναμη και την αξία τού να ανήκεις κάπου με την καρδιά σου.
Τα χρόνια που τον διαμόρφωσαν ήταν όταν άρχισε να σπουδάζει στο Τμήμα Οικονομικής Επιστήμης της Σχολής Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Ακολούθως απέκτησε Μεταπτυχιακό Τίτλο Σπουδών «Διοίκηση Επιχειρήσεων – Μάνατζμεντ Τουρισμού» από το Τμήμα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων της Σχολής Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς. Τον Μάρτιο του 2007 ίδρυσε το λογιστικό-φοροτεχνικό γραφείο του στο κέντρο του Πειραιά. Κατά τα φοιτητικά του χρόνια διετέλεσε υπεύθυνος ΔΑΠ-ΝΔΦΚ Πανεπιστημίου Πειραιώς και πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Φοιτητών Πανεπιστημίου Πειραιώς «Ο Πλάτων» και εκπροσωπούσε τους προπτυχιακούς φοιτητές στη Σύγκλητο και το Πρυτανικό Συμβούλιο του Πανεπιστημίου Πειραιώς ως τακτικό μέλος.
«Η φοιτητική ζωή για μένα ήταν μια περίοδος που διαμόρφωσε τη σκέψη μου και τη σχέση μου με την πολιτική. Ήταν μια εποχή που είχε κάτι το ξεχωριστό: συνθήματα, κινητοποιήσεις, διαμαρτυρίες και, πάνω από όλα, μια αίσθηση ότι ήμασταν ενεργοί και ενωμένοι για μια καλύτερη κοινωνία. Οι αίθουσες και οι δρόμοι γεμίζανε με ιδέες, με συζητήσεις που συχνά κρατούσαν μέχρι αργά τη νύχτα. Ήταν μια περίοδος έντονου προβληματισμού για το μέλλον της χώρας μας, για τις πολιτικές εξελίξεις και για τις αντιφάσεις του πολιτικού μας συστήματος. Το ενδιαφέρον για την πολιτική δεν ήταν απλώς θεωρητικό. Ήταν ζωντανό, ενεργό, μας συντρόφευε σε κάθε βήμα. Τα φοιτητικά μου χρόνια ήταν γεμάτα παλμό, ενθουσιασμό και έντονη ζωντάνια», διηγείται στο σήμερα.
Η πολιτική του πορεία ξεκίνησε το 2002, σε ηλικία 23 ετών, όταν εκλέχθηκε δημοτικός σύμβουλος στον Δήμο Κερατσινίου. Η εμπειρία αυτή τον δίδαξε πολλά για την καθημερινότητα των πολιτών και για τη λειτουργία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Το 2006 εξελέγη νομαρχιακός σύμβουλος Αθηνών – Πειραιώς, γεγονός που του έδωσε την ευκαιρία να ασχοληθεί με μεγαλύτερα ζητήματα και να γνωρίσει καλύτερα τις ανάγκες των περιοχών. Στις βουλευτικές εκλογές του 2012 εξελέγη βουλευτής στην Α’ Πειραιώς & Νήσων, «κάτι που σήμαινε για μένα ένα νέο κεφάλαιο».
«Από την πρώτη στιγμή υιοθέτησα τον δικό μου αυθεντικό τρόπο. Πλησίαζα μόνος μου τους ανθρώπους, στα στέκια και στις γειτονιές. Ακόμη και σήμερα συνεχίζω το ίδιο: έχω ένα και μοναδικό τηλέφωνο, μιλάω καθημερινά με τους ανθρώπους, περπατάω στους δρόμους του Πειραιά, βγαίνω στις γειτονιές όπου μεγάλωσα. Θέλω να γνωρίζω τον κόσμο από κοντά και να τους αποκαλώ όλους με το μικρό τους όνομα. Αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με την πολιτική· είναι ο τρόπος που έχω μάθει να ζω. Ήξερα και θέλω στη ζωή μου ανθρώπινη επαφή, αληθινές σχέσεις. Δεν είδα ποτέ την πολιτική ως δεδομένη ή ως τον μόνο δρόμο στη ζωή μου. Είναι κάτι που κάνεις με συνέπεια και αλήθεια, αλλά η ζωή συνεχίζεται και εκτός αυτής», μου είπε.
Άφησα τα παλιά για να πάω στο σήμερα. Στο σημαντικό του στήριγμα. Στον φάρο του: «Είμαι παντρεμένος με τη Νόρα Μιχαλολιάκου, μια γυναίκα που δεν είναι απλώς σύντροφος αλλά πυξίδα και στήριγμα στη ζωή μου. Είναι ένας σπάνιος άνθρωπος που γνωρίζει σε βάθος την πολιτική και έχει βιώσει στιγμές έντασης και προκλήσεων, χωρίς ποτέ να χάνει την ψυχραιμία, την αξιοπρέπεια και την ανθρωπιά της. Η Νόρα είναι η κινητήριος δύναμη της καθημερινότητάς μου, η ισορροπία που με κρατάει ακέραιο. Ανιδιοτελής και γενναιόδωρη. Θαυμάζω τον τρόπο που χειρίζεται τη ζωή μας, με υπομονή, ευγένεια και δύναμη ψυχής. Είμαι ευγνώμων για το μεγαλείο της και για την οικογένεια που έχω μαζί της – μια οικογένεια που με στηρίζει, με εμπνέει και με κρατάει πάντα στον σωστό δρόμο, ακόμα και όταν η παρουσία μου δεν είναι αρκετή».
Πώς όμως συνδυάζει την καθημερινότητά του με το παιδί του; «Η κόρη μου Καλλιόπη Άννα πριν από λίγες μέρες έκλεισε τα εννέα της χρόνια. Παρά τον περιορισμένο χρόνο, προσπαθώ να βρίσκω κάθε ευκαιρία να είμαι κοντά της. Πολλές φορές με συνοδεύει σε εκδηλώσεις· θέλω να γνωρίσει από νωρίς την πραγματικότητα, να έχει ερείσματα και να δει όλες τις μορφές και πτυχές της κοινωνίας. Κάθε μέρα είναι μια ευκαιρία για συζητήσεις, για να μιλήσουμε για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι νέοι σήμερα, για τη χρήση της τεχνολογίας, τα κινητά τηλέφωνα, ακόμη και τη βία που δυστυχώς εμφανίζεται γύρω μας. Μέσα από αυτές τις συνομιλίες προσπαθώ να της μεταδώσω αξίες: τον σεβασμό, την αλληλεγγύη, την κατανόηση και την κριτική σκέψη. Θέλω να μεγαλώνει με επίγνωση αλλά και με καρδιά ανοιχτή, ξέροντας ότι πάντα υπάρχει ένας δρόμος για να στηρίζεις και να στηρίζεσαι».
Όσον αφορά τον ελεύθερο χρόνο, προσπαθεί να τον αξιοποιεί με ποικίλους τρόπους ανάλογα με τη διάθεση της οικογένειας. Τις γιορτινές μέρες όμως υπάρχει μια αγαπημένη μας συνήθεια: τα επιτραπέζια παιχνίδια. Είναι στιγμές γέλιου, ζεστασιάς και σύνδεσης, που γεμίζουν το σπίτι με χαρά και κάνουν την οικογένειά μας να νιώθει ακόμα πιο ενωμένη.
«Όπως όλοι, έτσι και εγώ χρειάζομαι λίγο χρόνο για τον εαυτό μου. Από τα αγαπημένα μου χόμπι είναι το διάβασμα, κυρίως βιβλίων που αφορούν την ιστορία και τα πολιτικά γεγονότα. Μου αρέσει να εξετάζω πώς συνδέονται τα γεγονότα του παρελθόντος με τη σύγχρονη πολιτική πραγματικότητα και να μελετώ προσωπικότητες που έχουν διαμορφώσει την πορεία της χώρας. Αυτή η ενασχόληση με την ιστορία και την πολιτική με βοηθά να κατανοώ καλύτερα τις προκλήσεις τού σήμερα και να διαμορφώνω μια πιο σαφή εικόνα για το μέλλον», μου είπε και συνέχισε: «Επιπλέον, πάντα μου άρεσε το μπάσκετ και στο παρελθόν έπαιζα συχνά, όμως πλέον δυστυχώς δεν έχω τον χρόνο που θα ήθελα για να ασχοληθώ όσο παλιά».
