Η υπόθεση του Βιολογικού Καθαρισμού (ΒΙΟΚΑ) Κιμώλου εξελίσσεται σε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα λανθασμένων προτεραιοτήτων στη διαχείριση δημόσιων έργων.
Όπως καταγγέλλει ο Κιμωλιάτης επιχειρηματίας Νίκος Λογοθέτης, παρά το γεγονός ότι ο δήμος έχει λάβει πλουσιοπάροχες χρηματοδοτήσεις για την αναβάθμιση και ολοκλήρωση του ημιτελούς Βιολογικού Καθαρισμού -υποδομή που παραμένει προβληματική επί τρεις δεκαετίες- η δημοτική αρχή επέλεξε να προτάξει άλλα έργα. Η επιλογή αυτή έχει ως συνέπεια η θαλάσσια περιοχή στη θέση Στέντα αλλά και ευρύτερες χερσαίες ζώνες της Κιμώλου να συνεχίζουν να επιβαρύνονται από ανεπεξέργαστα λύματα.
Σύμφωνα με την Political και το ρεπορτάζ της Ιωάννας Ντάνη, ο καταγγέλλοντας, αναφέρει ότι η απόφαση του δημάρχου να μεταφέρει βάρος και χρηματοδοτήσεις από τον ΒΙΟΚΑ προς τα έργα επέκτασης ύδρευσης και αποχέτευσης αλλοίωσε τον αρχικό σχεδιασμό και άνοιξε τον δρόμο για σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα που θα επιδεινωθούν τα επόμενα χρόνια.
Αλλαγή προτεραιοτήτων
Το πιο καθοριστικό σημείο της υπόθεσης αφορά τη χρηματοδότηση των 4.827.885,41 ευρώ, που είχε εγκριθεί αποκλειστικά για τη βελτίωση βασικών περιβαλλοντικών υποδομών και ιδίως της τριτοβάθμιας επεξεργασίας λυμάτων του ΒΙΟΚΑ. Παρά το μέγεθος και τη σημασία αυτής της ενίσχυσης, ο δήμαρχος -όπως καταγγέλλεται- επέλεξε να προτάξει έργα ύδρευσης και αποχέτευσης, παραμερίζοντας ουσιαστικά την αναβάθμιση του ΒΙΟΚΑ.
Από τα 4,8 εκατ. ευρώ, περίπου 3 εκατ. ευρώ φέρεται να μεταφέρθηκαν προς έργα επέκτασης της ύδρευσης, τα οποία δεν περιλαμβάνονταν σε καμία από τις αρχικές μελέτες που είχε καταθέσει ο δήμος για χρηματοδότηση. Έτσι, το έργο του ΒΙΟΚΑ έμεινε με μόλις 1,8 εκατ. ευρώ, ποσό ανεπαρκές -όπως επισημαίνεται- για να ολοκληρωθεί η εγκατάσταση. «Με αυτά τα χρήματα δεν αγοράζεις ούτε βίδες», αναφέρει χαρακτηριστικά ο καταγγέλλων.
Την ίδια ώρα, υπήρχαν πλήρεις μελέτες για τον ΒΙΟΚΑ ήδη από το 2013, ενώ η δημοτική αρχή είχε την υποχρέωση να προχωρήσει στη βελτίωσή του βάσει των όρων χρηματοδότησης. Παρ’ όλα αυτά, όπως αναφέρεται, το έργο ουσιαστικά απεντάχθηκε, παρά το γεγονός ότι η χρηματοδότηση λήγει στις 31 Δεκεμβρίου 2025. Έτσι, όπως επισημαίνεται, κινδυνεύει να χαθεί οριστικά.
Περιβαλλοντικό ρίσκο
Η σημερινή εικόνα του νησιού -με ανεξέλεγκτες διαθέσεις λυμάτων σε χωράφια, δρόμους και τελικά στη θάλασσα- αποτελεί ήδη σοβαρό πλήγμα. Το πρόβλημα γίνεται εκρηκτικό τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν ο πληθυσμός της Κιμώλου πολλαπλασιάζεται λόγω του τουρισμού και ο όγκος των λυμάτων αυξάνεται δραματικά.
Η υπολειτουργία της εγκατάστασης δεν επιτρέπει επεξεργασία των ποσοτήτων αυτών, με συνέπεια τα λύματα να διαφεύγουν ανεπεξέργαστα. Το μεγαλύτερο ζήτημα όμως αφορά το μέλλον: με την υλοποίηση των έργων επέκτασης ύδρευσης και αποχέτευσης η παραγωγή λυμάτων θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο. Χωρίς αναβαθμισμένο ΒΙΟΚΑ η κατάσταση θα γίνει μη διαχειρίσιμη, κάτι που -όπως επισημαίνει ο καταγγέλλων- είναι «μαθηματικά βέβαιο».
Παράλληλα, ο δήμος φέρεται να έχει συνάψει από τον Μάρτιο του 2025 προγραμματική σύμβαση με την Αναπτυξιακή Μονοπρόσωπη ΑΕ του Δήμου Φυλής για έργα βελτίωσης της ΕΕΛ-ΒΙΟΚΑ. Ωστόσο, σύμφωνα με τις καταγγελίες, η δημοτική αρχή εξακολουθεί να μην προχωρά στα αναγκαία έργα αναβάθμισης, παρά τις εντολές όλων των αρμόδιων υπηρεσιών ότι πρέπει να προηγηθούν.
Με βάση τα στοιχεία αυτά τίθεται πλέον το κρίσιμο ερώτημα: Τι θα συμβεί τα επόμενα χρόνια στην Κίμωλο, αν ο Βιολογικός Καθαρισμός παραμείνει ημιτελής και υποστελεχωμένος;
