Για να διατηρήσουν την κερδοφορία τους και τα επόμενα χρόνια, με δεδομένη τη μείωση των επιτοκίων από την ΕΚΤ και του γεγονότος ότι η κερδοφορία βασίζεται σε σημαντικό βαθμό στα επιτοκιακά δάνεια, οι τράπεζες θα πρέπει να αυξήσουν κυρίως το δανειακό τους χαρτοφυλάκιο. Όπως αναφέρουν αναλυτές, τους οποίους επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ, με δεδομένη τη μείωση των επιτοκίων, η ενίσχυση της πιστωτικής επέκτασης αποτελεί τον βασικό μοχλό για μία βιώσιμη και ισχυρή κερδοφορία των τραπεζών.
Το εννεάμηνο Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου του 2025 οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αύξησαν τα ενήμερα δάνειά τους και κατ’ επέκταση τη βάση εσόδων τους κατά περίπου 10,5 δισ. ευρώ. Η καθαρή πιστωτική επέκταση στην Eurobank διαμορφώθηκε στα 3,3 δισ., στην Εθνική στα 1,8 δισ. ευρώ, στην Πειραιώς στα 3,2 δισ. ευρώ και στην Alpha Bank στα 2,2 δισ. ευρώ (+14%). Η πιστωτική επέκταση συνεχίστηκε και το γ’ τρίμηνο με τις καθαρές χορηγήσεις να διαμορφώνονται σε 3 δισ. ευρώ ανεβάζοντας το σύνολο στο εννεάμηνο στα 10,5 δισ. ευρώ έναντι αρχικού ετήσιου στόχου 12 δισ. ευρώ.
Οι Έλληνες τραπεζίτες, όπως έχουν δηλώσει, στα τέλη του 2024, σε συναντήσεις τους με μεγάλους διεθνείς επενδυτικούς οίκους είχαν στόχο για νέα δάνεια τουλάχιστον ύψους 10 δισ. ευρώ το 2025. Όμως με βάση το εννεάμηνο, οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών προχώρησαν σε αναβάθμιση των στόχων πιστωτικής επέκτασης και με βάση τις νέες εκτιμήσεις θα ξεπεράσουν τα 13,8 δισ. ευρώ του 2024.
Την περασμένη χρονιά οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αύξησαν τα ενήμερα δάνειά τους και κατ’ επέκταση τη βάση εσόδων τους κατά περίπου 13,8 δισ. ευρώ, που αποτελεί την ισχυρότερη επίδοση των 15 τελευταίων ετών, έναντι 5,8 δισ. το 2023.
Το 2024 η καθαρή πιστωτική επέκταση στην Eurobank διαμορφώθηκε στα 3,9 δισ. από 1,8 δις. το 2023, στην Εθνική στα 3,1 δισ. ευρώ από 1,3 δισ. ευρώ, στην Πειραιώς στα 3,6 δισ. ευρώ από 1,5 δισ. ευρώ και στην Alpha Bank στα 3,2 δισ. ευρώ από 1,2 δισ. ευρώ το 2023.
Η πιστωτική επέκταση ενισχύθηκε κατά 9% για το 2024 και με βάση τα στοιχεία της ΤτΕ. Ενισχύθηκε κατά 9% περίπου στο σύνολο του ιδιωτικού τομέα, κατά 13,8% στις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, κατά 0,7% σε ότι αφορά τους ελεύθερους επαγγελματίες αγρότες και τις ατομικές επιχειρήσεις και κατά 6,3% σε ότι αφορά τα καταναλωτικά δάνεια σε ιδιώτες. Αντιθέτως η πιστωτική επέκταση παρέμεινε αρνητική σε ότι αφορά τα στεγαστικά δάνεια κατά 2,6%.
Η κερδοφορία
Οι μεγάλες ελληνικές τράπεζες (Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς) ανακοίνωσαν συνολικά καθαρά κέρδη ύψους 3,509 δισ. ευρώ για το εννεάμηνο του 2025, έναντι 3,7 45 δισ. ευρώ σημειώνοντας μείωση 6,3% σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό εννεάμηνο.
Η καθαρή κερδοφορία, στο γ΄3μηνο έκλεισε στο 1,06 δισ. ευρώ η οποία είναι μεν η χαμηλότερη επίδοση για τα τρία τρίμηνα της χρονιάς αποτελεί ωστόσο ένα πολύ ενθαρρυντικό στοιχείο σταθεροποίησης της κερδοφορίας σε επίπεδα ανώτερα του ενός δισ. ευρώ. Όλα δείχνουν ότι και το 2025 οι τέσσερις συστημικοί πυλώνες της αγοράς θα ξεπεράσουν με άνεση τα 4 δισ. ευρώ. Με αυτή την επίδοση θα μπορούν να συνεχίσουν να μοιράζουν καλά μερίσματα αλλά και να δημιουργήσουν κεφάλαια απαραίτητο για χορήγηση νέων δανείων.
Τα έσοδα από τόκους των τεσσάρων συστημικών τραπεζών ανήλθαν στο εννεάμηνο Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου 2025 στα 6,131 δισ. ευρώ από 6,428 δισ. ευρώ το περυσινό αντίστοιχο χρονικό διάστημα, καταγράφοντας πτώση 4,6%. Η Eurobank κατέγραψε έσοδα από τόκους στα 1,902 δισ. ευρώ αυξημένα κατά 4,0%, η Alpha Bank 1,197 δισ. ευρώ μειωμένα κατά 3,6%, η Εθνική στα 1,606 δισ. ευρώ, μειωμένα κατά 9,8% και η Πειραιώς παρουσίασε έσοδα από τόκους 1,426 δισ. ευρώ μειωμένα κατά 9,5%.Το σύνολο των εσόδων από τόκους στο γ΄ 3μηνο 2025 παρέμεινε πάνω από τα 2 δισ. ευρώ οριακά χαμηλότερα από το β’ τρίμηνο (-0,2%) και 8,7% χαμηλότερο από πέρυσι με το καθαρό περιθώριο από τόκους να κινείται σε ικανοποιητικά επίπεδα (2,42% από 2,46%).
Σύμφωνα με αναλυτές, όλα δείχνουν ότι το επόμενο τρίμηνο η τάση επιβράδυνσης των εσόδων από τόκους θα αντιστραφεί καθώς το επιτόκιο αναφοράς της ΕΚΤ θα παραμείνει σταθερό αν όχι σε όλο, σίγουρα στο μεγαλύτερο μέρος του δ’ τριμήνου. Τα υψηλότερα υπόλοιπα στο χαρτοφυλάκιο χορηγήσεων (1,7% στο τρίμηνο, +10,2% στο έτος) θα υποστηρίξουν καλύτερα έσοδα από τόκους.
Οι ελληνικές τράπεζες ωφελούνται σημαντικά από το ελληνικό story ανάκαμψης και την αύξηση του εταιρικού δανεισμού, σύμφωνα με εκτιμήσεις διεθνών οίκων. Σε εκτιμήσεις της, για τις ελληνικές τράπεζες, η S&P προβλέπει ότι το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας θα αυξηθεί κατά 2,4% κατά μέσο όρο την περίοδο 2024-2027, υπεραποδίδοντας των υπόλοιπων χωρών της ευρωζώνης. Η συνεχιζόμενη απορρόφηση των κονδυλίων στήριξης της ΕΕ θα ενισχύσει τη ζήτηση για νέα εταιρικά δάνεια. Η S&P αναμένει ότι τα χαρτοφυλάκια δανείων των τραπεζών θα αυξηθούν κατά 4% το 2025. Η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας του δημοσίου αναβαθμίζει και το αξιόχρεο των τραπεζών, οι οποίες θα μπορούν να δανείζονται με πιο χαμηλά επιτόκια .
Σύμφωνα τον οίκο αξιολόγησης DBRS οι δομές εσόδων των ελληνικών τραπεζών βασίζονται σημαντικά στα καθαρά έσοδα από τόκους (NII), γι’ αυτό και η συνεχιζόμενη μείωση των επιτοκίων θα επηρεάσει αρνητικά τη δημιουργία εσόδων τους. Ωστόσο, οι νέες δανειακές ροές, που φαίνεται να είναι ισχυρότερες στην Ελλάδα σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη, θα συμβάλλουν στην μερική αντιστάθμιση της αρνητικής επίδρασης στα NII από τα χαμηλότερα επιτόκια.
Η Τράπεζα της Ελλάδος
Σύμφωνα με την ΤτΕ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της χρηματοδότησης των νοικοκυριών από τα εγχώρια Νομισματικά και Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα (ΝΧΙ) τον Ιούνιο του 2025 έγινε θετικός για πρώτη φορά μετά από 15 έτη διαρκούς απομόχλευσης και τον Αύγουστο του 2025 διαμορφώθηκε σε 0,8% . Η αύξηση αυτή οφείλεται αποκλειστικά στα καταναλωτικά και λοιπά δάνεια (Αύγουστος 2025: 6,1%), καθώς ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής των στεγαστικών δανείων και των δανείων προς ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις παρέμεινε αρνητικός (-0,8% και -0,5% αντίστοιχα).
Σύμφωνα πάντα με την ΤτΕ τον Μάιο του 2025 η ετήσια αύξηση της χρηματοδότησης προς μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις (ΜΧΕ) διαμορφώθηκε στο 17,4%.Πρόκειται για το υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2009, πριν δηλαδή τη χρεοκοπία του ελληνικού δημοσίου και την πολυετή περιπέτεια στην οποία εισήλθε η οικονομία και ο τραπεζικός κλάδος.
Τον Ιούνιο του 2025 η πιστωτική επέκταση στα δάνεια προς φυσικά πρόσωπα έγινε θετική για πρώτη φορά μετά από 15 χρόνια και παρέμεινε πάνω από το μηδέν μέχρι και τον Αύγουστο, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία.
