Στο ακριτικό νησί της Τελένδου, ένα από τα μικρότερα σχολεία της Ελλάδας, συνεχίζει να λειτουργεί με μόλις δύο μαθητές, χάρη στην αφοσίωση ενός δασκάλου.
Ο Στάθης Μαστροκούκος, αναπληρωτής δάσκαλος από την Κάλυμνο, ανέλαβε πρωτοβουλία για να καλύψει τη θέση της προηγούμενης δασκάλας, Δέσποινας Μιχαήλ, η οποία αναγκάστηκε να αποχωρήσει για προσωπικούς λόγους. Ο ίδιος εξηγεί: «Αν δεν είχα αναλάβει, οι μαθητές θα έπρεπε να περιμένουν μήνες μέχρι να έρθει άλλος αναπληρωτής και θα έχαναν μαθήματα».
Η καθημερινότητά του περιλαμβάνει ένα σύντομο ταξίδι με καΐκι από τις Μυρτιές, το οποίο διαρκεί μόλις πέντε λεπτά. «Για μένα δεν είναι πρόβλημα. Το χειμώνα υπάρχουν 2-3 δρομολόγια την ημέρα, κυρίως για προμήθειες και μεταφορές», συμπληρώνει. Σημειώνεται ότι το σχολείο είναι εθνικής σημασίας, καθώς στην Τέλενδο κατοικούν μόλις 12-13 μόνιμοι κάτοικοι τον χειμώνα, όλοι τους επιλέγουν να ζουν εκεί με την οικογένειά τους.
Οι μοναδικοί μαθητές, ο Σάββας και ο Κυριάκος, φοιτούν στην Πέμπτη δημοτικού. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Τασούλας, παρευρέθηκε στην έναρξη της σχολικής χρονιάς και τόνισε τη σημασία της ανθρώπινης παρουσίας σε ακριτικές περιοχές για την εθνική κυριαρχία. Ο κ. Μαστροκούκος, με πλούσιο εκπαιδευτικό υπόβαθρο, δηλώνει ότι η διδακτική του αυτή εμπειρία αποτελεί τιμή και ευθύνη: «Όταν έμαθα ότι το σχολείο κινδύνευε να κλείσει, το είδα ως ευκαιρία να το κρατήσω ανοιχτό», λέει.
Η καθημερινότητα στο σχολείο
Η σχολική ζωή στο νησί είναι ήρεμη και χωρίς άγχος. «Στην Τέλενδο, ο σχολικός χρόνος κυλά διαφορετικά, αλλά όλα γίνονται», επισημαίνει. Ο δάσκαλος εξηγεί ότι τα παιδιά συνεργάζονται άψογα και εφαρμόζουν τις οδηγίες του Υπουργείου Παιδείας, προσαρμόζοντας τις δραστηριότητές τους στη φύση. «Στη Φυσική εξερευνούμε την ύλη και τις καταστάσεις της, ενώ στη Γεωγραφία βγαίνουμε έξω για παρατήρηση», προσθέτει.
Παρά το μικρό του μέγεθος, το σχολείο είναι καλά εξοπλισμένο με τεχνολογία, όπως προτζέκτορα και υπολογιστές, γεγονός που διευκολύνει την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων διδασκαλίας. Κάθε Δευτέρα επισκέπτεται το σχολείο γυμναστής, ενώ κάθε Πέμπτη πραγματοποιούνται μαθήματα Αγγλικών από εκπαιδευτικό από την Κάλυμνο.
Ο κ. Μαστροκούκος έχει ήδη σχεδιάσει κοινές δράσεις με το 3ο Δημοτικό Σχολείο Καλύμνου για τον εορτασμό της 17ης Νοεμβρίου. Οι υποδομές του σχολείου ανακαινίζονται συνεχώς, με δωρεές του Δήμου Καλύμνου και ιδιωτών. Ωστόσο, ο νέος δάσκαλος ανησυχεί για τις προκλήσεις που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια του χειμώνα, όπως οι κακές καιρικές συνθήκες που μπορεί να επηρεάσουν τα δρομολόγια.
Αναφερόμενος στους μαθητές του, ο κ. Μαστροκούκος περιγράφει τους Σάββα και Κυριάκο ως παιδιά της φύσης που ζουν μακριά από την ψηφιακή υπερφόρτωση. «Ο Σάββας, αν και μόλις 10 ετών, φροντίζει τα ζώα του και ταξιδεύει μόνος του με το καΐκι», ενώ ο Κυριάκος απολαμβάνει το ψάρεμα.
Στις μικρές κοινωνίες, ο δάσκαλος, ο πρόεδρος και ο παπάς είναι οι βασικοί πυλώνες του σεβαστού ιστού. Ο κ. Μαστροκούκος θυμάται ένα αστείο περιστατικό από την παιδική του ηλικία, όταν ο πατέρας του, επίσης δάσκαλος, χρειάστηκε να λείψει από το χωριό και οι άλλοι δύο παράγοντες ανησύχησαν για την κατάσταση της κοινότητας.
Η προοπτική του σχολείου του νησιού είναι αβέβαιη. «Αν δεν έρθουν νέες οικογένειες με παιδιά, το σχολείο κινδυνεύει να κλείσει», παρατηρεί ο δάσκαλος. Στην περίπτωση αυτή, οι υπάρχοντες μαθητές θα πρέπει να ταξιδεύουν καθημερινά στην Κάλυμνο. Παρά τις προκλήσεις, η αφοσίωση του Στάθη Μαστροκούκου και η κοινότητα της Τέλενδου παραμένουν προσηλωμένες στο μέλλον της εκπαίδευσης στο νησί.
