Οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται πλέον σε μια από τις πιο ώριμες και δυναμικές περιόδους τους, κάτι που αποτυπώθηκε ξεκάθαρα αυτήν την εβδομάδα μέσα από μια σειρά επαφών, συναντήσεων και δημόσιων δηλώσεων που έφεραν στο προσκήνιο το βάθος της στρατηγικής συνεργασίας Αθήνας και Ουάσινγκτον. Το διήμερο της 6ης Υπουργικής Συνάντησης της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC) στο Ζάππειο μετέτρεψε την Αθήνα σε κόμβο διπλωματικού ενδιαφέροντος, ενώ η χθεσινή συνάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αναπληρωτή Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Michael Rigas προσέφερε μια συνολική ανάγνωση της διμερούς σχέσης.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, το μήνυμα που εκπέμφθηκε από όλες τις συναντήσεις είναι ξεκάθαρο: οι Ηνωμένες Πολιτείες βλέπουν πλέον την Ελλάδα ως έναν από τους πιο σταθερούς και αξιόπιστους εταίρους τους στην περιοχή, με ρόλο που υπερβαίνει τα στενά περιφερειακά όρια.
Οι συναντήσεις στο Μαξίμου: ένα πολυεπίπεδο αμερικανικό μήνυμα
Χθες το μεσημέρι, ο Πρωθυπουργός υποδέχθηκε στο Μέγαρο Μαξίμου τον Michael Rigas, με τον οποίο έγινε πλήρης επισκόπηση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Η συζήτηση επικεντρώθηκε στην ενέργεια, την περιφερειακή σταθερότητα και τις αμερικανικές επενδύσεις στην Ελλάδα, σε συνέχεια των σημαντικών ανακοινώσεων της P-TEC.
Νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα, από την αμερικανική πλευρά είχαν ήδη περάσει από το Ζάππειο και το Μαξίμου ο Υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ και ο Υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ Νταγκ Μπέργκμαν. Η παρουσία δύο υπουργών, ταυτόχρονα με την επίσημη συμμετοχή της πρέσβειρας Kimberly Guilfoyle, έδωσε στην εβδομάδα χαρακτήρα που στο κυβερνητικό επιτελείο περιγράφεται ως «πολιτικό σήμα υψηλής πυκνότητας».
Οι συναντήσεις αυτές, όπως επισημαίνουν διπλωματικές πηγές, δεν είχαν μόνο τυπικό χαρακτήρα αλλά προσέφεραν ξεκάθαρες ενδείξεις ότι η Ουάσινγκτον επιθυμεί να ενισχύσει ακόμα περισσότερο τη στρατηγική σχέση με την Ελλάδα, ειδικά σε μια περίοδο που η Ευρώπη αναζητά νέες ενεργειακές ισορροπίες και η ασφάλεια στην Ανατολική Μεσόγειο παραμένει κρίσιμη.
Η ενέργεια ως πυλώνας της ελληνοαμερικανικής σύγκλισης
Η ενέργεια αποτέλεσε το κυρίαρχο θέμα στις δηλώσεις των Αμερικανών αξιωματούχων στο Ζάππειο. Ο Κρις Ράιτ χαρακτήρισε την Ελλάδα «πύλη εισόδου για το αμερικανικό LNG στην Ευρώπη», μεταφέροντας ένα μήνυμα που, σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες, αποτυπώνει την κορυφαία στρατηγική σημασία που δίνει η Ουάσινγκτον στη χώρα μας.
Το ίδιο συμπέρασμα ενισχύθηκε από τη συμφωνία Atlantic-See LNG Trade Α.Ε. – Venture Global, για την προμήθεια και διανομή αμερικανικού LNG μέσω του Κάθετου Διαδρόμου. Η συνεργασία αυτή ενισχύει τη θέση της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου σε μια περίοδο που η Ευρώπη επιδιώκει να αποδεσμευτεί πλήρως από τη ρωσική ενεργειακή επιρροή.
Εξίσου σημαντική ήταν και η αμερικανική στάση απέναντι στα ελληνικά θαλάσσια οικόπεδα. Ο Κρις Ράιτ εξέφρασε την αισιοδοξία του για την προοπτική εξορύξεων στο Ιόνιο, ενώ η συμμετοχή της ExxonMobil στο Block 2 ενισχύει την παρουσία αμερικανικών κολοσσών στην Ελλάδα.
Η Kimberly Guilfoyle και το «soft power» μήνυμα της παρουσίας της
Η παρουσία της πρέσβειρας Kimberly Guilfoyle στο Ζάππειο και στις συναντήσεις στο Μαξίμου έστειλε ένα παράλληλο μήνυμα: ότι η Ουάσινγκτον θεωρεί την Ελλάδα όχι μόνο ενεργειακό αλλά και πολιτικό εταίρο υψηλής στρατηγικής αξίας. Η Guilfoyle, σύμφωνα με πρόσωπα που ήταν στη σύσκεψη, μίλησε με θερμά λόγια για τη σταθερότητα της Ελλάδας, το επενδυτικό περιβάλλον και τον ρόλο της ως πυλώνα σταθερότητας.
Διπλωματικές πηγές σχολίαζαν χθες ότι η εικόνα των δύο αμερικανών υπουργών με τον Πρωθυπουργό και η παρουσία της νέας πρέσβειρας δημιουργούν «μια σπάνια στιγμή πολιτικής σύγκλισης», που δύσκολα συναντάται σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Επενδύσεις, ασφάλεια και ο αμερικανικός παράγοντας
Πέρα από την ενέργεια, συζητήθηκε και η ενίσχυση των αμερικανικών επενδύσεων στην Ελλάδα. Με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας και τη σταθερότητα που έχει διαμορφωθεί στη χώρα, οι ΗΠΑ βλέπουν πλέον την Αθήνα ως ελκυστικό πεδίο για νέες επιχειρηματικές κινήσεις σε τεχνολογία, άμυνα, υποδομές και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Παράλληλα, στην ατζέντα της συνάντησης Μητσοτάκη – Rigas βρέθηκε και το θέμα της περιφερειακής ασφάλειας. Η Ουάσινγκτον αντιμετωπίζει την Ελλάδα ως χώρα-άγκυρα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, σε μια ιδιαίτερα ευαίσθητη περίοδο για τη Μέση Ανατολή.
Η εβδομάδα που ολοκληρώνεται σήμερα ανέδειξε με τον πιο καθαρό τρόπο ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται στο υψηλότερο σημείο των τελευταίων δεκαετιών. Η Αθήνα έχει καταφέρει να τοποθετηθεί στον σκληρό πυρήνα των αμερικανικών στρατηγικών προτεραιοτήτων, ενώ οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν ότι η Ελλάδα αποτελεί τον πιο αξιόπιστο συνομιλητή τους στην Ανατολική Μεσόγειο.
Οι διαδοχικές συναντήσεις, οι ισχυρές δηλώσεις και οι μεγάλες συμφωνίες της P-TEC συνθέτουν μια νέα πραγματικότητα: η συνεργασία Αθήνας–Ουάσινγκτον δεν είναι πλέον μια διμερής σχέση «καλής θέλησης», αλλά ένας άξονας στρατηγικής σύμπλευσης που επηρεάζει την ενέργεια, την ασφάλεια και την οικονομία της ευρύτερης περιοχής.
