Ντόμινο τα επόμενα χρόνια σε όρια συνταξιοδότησης, συντάξιμες αποδοχές, παροχές υγείας και φόρους
Τα πλέον εφιαλτικά σενάρια για τις μελλοντικές αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας ενεργοποιεί η δημογραφική κατάρρευση, καθώς τα επόμενα χρόνια θα λειτουργήσει το ντόμινο με τα όρια ηλικίας, το ύψος των συντάξεων και τις δαπάνες για τις παροχές υγείας.
Η έλλειψη εργατικών χεριών
Επιπλέον, η τεράστια έλλειψη εργατικών χεριών στερεί από το σύστημα μεγάλα ποσά εισφορών, ενώ ταυτόχρονα δεν επιτρέπει τη βελτίωση της αναλογίας εργαζομένων προς συνταξιούχους, η οποία σήμερα διαμορφώνεται σχεδόν στο 1,8 προς 1. Αν μπουν στην εξίσωση και οι άνεργοι, τότε το ποσοστό υποχωρεί στο 1,5, ενώ συνολικά, σε κάθε 4 εργαζομένους αντιστοιχούν 6 μη εργαζόμενοι! Σημειώνεται ότι για να υπάρχει ισορροπία στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, χρειάζεται να εργάζονται 3 και να κάθεται ένας συνταξιούχος και άνεργος!
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι για να έχει ευστάθεια το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας, αν ο αριθμός των συνταξιούχων και των ανέργων είναι 2,5 εκατομμύρια άτομα, τότε οι απασχολούμενοι πρέπει να ανέρχονται σε 7,5 εκατομμύρια ή μετά από μερικά χρόνια να έχουν μειωθεί η συνταξιούχοι και οι άνεργοι στα 2 εκατομμύρια άτομα και οι απασχολούμενοι να είναι 6 εκατομμύρια! Δηλαδή, αν λάβουμε υπ’ όψιν ότι σήμερα εργάζονται περίπου 4,4 εκατομμύρια άτομα, τότε για να βγει η… εξίσωση θα πρέπει να εργάζονται και τα μικρά παιδιά ή να υπάρξει αθρόα εισαγωγή ξένου… αίματος!
Συνεπώς, η μεγάλη απόσταση που μας χωρίζει από το επίπεδο ισορροπίας του Ασφαλιστικού αποτελεί κακό οιωνό για το άμεσο και απώτερο μέλλον. Με βάση τα παραπάνω απογοητευτικά δεδομένα, οι εξελίξεις τα επόμενα χρόνια συγκλίνουν προς τα εξής:
- Το 2028 πρέπει να αναπροσαρμοστούν τα όρια ηλικίας λόγω του προσδοκώμενου μέσου όρου επιβίωσης, κάτι που έπρεπε να έχει γίνει εδώ και τρία χρόνια, αλλά υπήρξε αναβολή λόγω των συνεπειών του κορονοϊού. Εκτιμάται ότι το ελάχιστο όριο εξόδου από την αγορά εργασίας θα διαμορφωθεί στα 63,5 χρόνια από 62 που είναι σήμερα και το ανώτατο από τα 67 θα αυξηθεί στα 68,5 έτη. Θα υπάρξει δε νέα αύξηση των ορίων το 2032-2035, φτάνοντας τα 65 και 70 έτη αντίστοιχα.
- Η μη αναπλήρωση των γεννήσεων και η αδυναμία εξεύρεσης εργατικών χεριών θα επιδεινώσουν και τις παραμέτρους που καθορίζουν το ύψος των συντάξεων. Έτσι, όσοι συνταξιοδοτηθούν σε μερικά χρόνια ή σε μερικές δεκαετίες θα βγαίνουν αργότερα στη σύνταξη και το τελικό ποσό θα καθορίζεται με βάση χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης σε σχέση με τα σημερινά.
- Οι δαπάνες υγείας του ασφαλιστικού συστήματος θα αυξηθούν σημαντικά λόγω και της έξαρσης των ασθενειών, ως αποτέλεσμα του κακού τρόπου ζωής, των συνεπειών του κορονοϊού κ.λπ. Αυτό σημαίνει ότι το κράτος θα πληρώνει περισσότερα και θα αναγκαστεί να αυξήσει τη συμμετοχή των ασφαλισμένων, όταν αυτή προχωρούν σε ιατρικές πράξεις στον ιδιωτικό τομέα.
- Οι αυξημένες δαπάνες του ασφαλιστικού συστήματος, λόγω της επιβάρυνσης από το Δημογραφικό, θα οδηγήσουν αργότερα σε αυξήσεις φόρων, καθώς θα απαιτηθεί η εξεύρεση πόρων για τη χρηματοδότησή του.
Ο φόβος της μελλοντικής αστάθειας
Το πρόβλημα του Δημογραφικού και ο φόβος μελλοντικής αστάθειας στα ασφαλιστικά συστήματα αγγίζουν πλέον όλες τις χώρες της Ευρώπης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στη Δανία τα όρια ηλικίας αυξήθηκαν στα 70 έτη, ενώ κάποιες χώρες προωθούν πολιτικές ένταξης μεταναστών και άλλες ρίχνουν το βάρος στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών μέσω Τεχνητής Νοημοσύνης, που απαιτούν εξειδικευμένα στελέχη με υψηλούς μισθούς και υψηλές εισφορές.
Πάντως, η μείωση των γεννήσεων και η μη φυσιολογική αναπλήρωση του πληθυσμού δημιουργούν αρνητικές προσδοκίες για το μελλοντικό μέγεθος της κατανάλωσης, των επενδύσεων, της παραγωγής αγαθών, των μακροοικονομικών και δημοσιονομικών στόχων σε όλες τις χώρες. Κεντρικοί τραπεζίτες και οικονομολόγοι σε όλη την Ευρώπη εισηγούνται την αύξηση του εργατικού δυναμικού μέσω εισδοχής μεταναστών από τρίτες χώρες, προκειμένου να μη διαταραχθούν οι ισορροπίες στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα τα επόμενα χρόνια.