Η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ στο Όσλο απένειμε το φετινό Νόμπελ Ειρήνης στη Μαρία Κορίνα Ματσάδο, αναγνωρίζοντας τον πρωταγωνιστικό της ρόλο στην προώθηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων του λαού της Βενεζουέλας και στον αγώνα για μια δίκαιη και ειρηνική μετάβαση από τη δικτατορία στη δημοκρατία.
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση, η απόφαση ελήφθη «για την άοκνη προσπάθειά της να υπερασπιστεί τις θεμελιώδεις ελευθερίες και να εμπνεύσει ένα ολόκληρο έθνος μέσα σε αντίξοες συνθήκες».
Το βίντεο από την απονομή:
Ποια είναι η Μαρία Κορίνα Ματσάδο
Η Μαρία Κορίνα Ματσάδο γεννήθηκε στο Καράκας στις 7 Οκτωβρίου 1967. Σπούδασε Βιομηχανική Μηχανική στο Universidad Católica Andrés Bello (UCAB) και συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στο IESA, ένα από τα κορυφαία οικονομικά ινστιτούτα της Βενεζουέλας. Το 2009 συμμετείχε στο Yale World Fellows Programme, ένα διεθνές πρόγραμμα ανάπτυξης ηγεσίας για ανερχόμενες προσωπικότητες από όλο τον κόσμο.
Súmate: Η απαρχή της μάχης για διαφάνεια
Το 2002 συνίδρυσε την οργάνωση Súmate, που στόχο είχε την ενίσχυση της διαφάνειας στις εκλογικές διαδικασίες. Η Súmate πρωταγωνίστησε στην καμπάνια για το δημοψήφισμα ανάκλησης του Ούγκο Τσάβες το 2004, κίνηση που την έφερε σε μετωπική σύγκρουση με το καθεστώς. Από τότε, η Ματσάδο αναδείχθηκε σε πρόσωπο αναφοράς για όσους ζητούσαν ελεύθερες εκλογές.
Από τη Βουλή στην αντιπαράθεση με το καθεστώς
Στις εκλογές του 2010 εκλέχθηκε βουλεύτρια στη Μιράντα με ιδιαίτερα υψηλή επίδοση. Το 2014 έχασε την έδρα της μετά από μια έντονη πολιτική σύγκρουση, όταν επιχείρησε να μιλήσει στον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών ως εναλλακτική εκπρόσωπος του Παναμά. Η απομάκρυνσή της χαρακτηρίστηκε από την αντιπολίτευση ως αντιδημοκρατική ενέργεια, ενώ για την ίδια αποτέλεσε αφετηρία ακόμη πιο έντονης πολιτικής δράσης.
Vente Venezuela: Η νέα πλατφόρμα
Το 2012–2013 ανέλαβε ηγετικό ρόλο στο νεοσύστατο κόμμα Vente Venezuela, ένα κίνημα που συνδύαζε φιλελεύθερες οικονομικές θέσεις με ισχυρή πίστη στο κράτος δικαίου. Μέσα από αυτή την πλατφόρμα, η Ματσάδο διαμόρφωσε σταθερή πολιτική γραμμή υπέρ θεσμικών μεταρρυθμίσεων, ανοικτής οικονομίας και πλήρους αποκατάστασης των δημοκρατικών θεσμών.
Θρίαμβος στις προκριματικές – και αποκλεισμός
Τον Οκτώβριο του 2023, κέρδισε τις προκριματικές της αντιπολίτευσης με ποσοστό περίπου 92–93%, αποδεικνύοντας την πολιτική της κυριαρχία στον αντι-μαδουρικό χώρο. Ωστόσο, λίγο αργότερα το καθεστώς προχώρησε σε διοικητικό αποκλεισμό 15 ετών από κάθε δημόσιο αξίωμα, στερώντας της τη δυνατότητα να συμμετάσχει στις προεδρικές εκλογές του 2024.
Οι εκλογές του 2024 και η «υπόγεια» περίοδος
Με την ίδια αποκλεισμένη, η αντιπολίτευση προσπάθησε αρχικά να κατεβάσει ως υποψήφια την ακαδημαϊκό Κορίνα Γιόρις, η οποία όμως απορρίφθηκε από τις αρχές. Στη συνέχεια συσπειρώθηκε γύρω από τον Ενμούντο Γκονθάλεθ Ουρρούτια. Οι εκλογές της 28ης Ιουλίου 2024 χαρακτηρίστηκαν μη ελεύθερες και μη δίκαιες από διεθνείς οργανισμούς. Η Ευρωπαϊκή Ένωση τίμησε τη Ματσάδο και τον Γκονθάλεθ με το Βραβείο Ζαχάρωφ, αναγνωρίζοντάς τους ως ηγετικές φυσιογνωμίες του δημοκρατικού κινήματος. Από το καλοκαίρι του 2024 η Ματσάδο ζει σε καθεστώς κρυψώνας, λόγω των αυξανόμενων απειλών και των διώξεων.
Διώξεις, απειλές και αντοχή
Την περίοδο 2024–2025 η πολιτική καταστολή στη Βενεζουέλα εντάθηκε. Αντιπολιτευόμενα στελέχη διώκονται, πολλοί φυλακίζονται ή εξαναγκάζονται σε εξορία. Η Ματσάδο, ωστόσο, παραμένει στη χώρα, σε άγνωστη τοποθεσία, συνεχίζοντας να αποτελεί σύμβολο αντίστασης και επιμονής.
Διακρίσεις και διεθνής αναγνώριση
Πριν από το Νόμπελ, η Ματσάδο είχε ήδη τιμηθεί με το Βραβείο Ζαχάρωφ 2024 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και το Βραβείο Václav Havel 2024 του Συμβουλίου της Ευρώπης, επιβεβαιώνοντας τη διεθνή αναγνώριση της δράσης της.
Τι σημαίνει το Νόμπελ Ειρήνης 2025
Η βράβευση της Ματσάδο έχει έντονο πολιτικό και συμβολικό φορτίο. Διεθνοποιεί ακόμη περισσότερο το αίτημα για δημοκρατική μετάβαση στη Βενεζουέλα και ενισχύει τη θέση όσων επιμένουν σε θεσμικές, ειρηνικές μεθόδους για πολιτική αλλαγή. Το μήνυμα της Νορβηγικής Επιτροπής είναι σαφές: η υπεράσπιση της ελευθερίας μπορεί να εμπνεύσει πέρα από τα σύνορα μιας χώρας, ακόμη και σε περιόδους βαθιάς κρίσης.
Το προφίλ με μια ματιά
- Γεννημένη το 1967 στο Καράκας
- Σπουδές στο UCAB και στο IESA — Yale World Fellow (2009)
- Ιδρύτρια της Súmate το 2002 για εκλογική διαφάνεια
- Βουλεύτρια 2011–2014, απομακρύνθηκε μετά το επεισόδιο στην ΟΑΣ
- Ηγετική μορφή του Vente Venezuela από το 2012/13
- Νικήτρια των προκριματικών της αντιπολίτευσης 2023 (~92–93%)
- Αντιμετώπισε 15ετή διοικητικό αποκλεισμό
- Βραβεία Ζαχάρωφ 2024, Václav Havel 2024
- Νόμπελ Ειρήνης 2025
Η ιστορία της Μαρία Κορίνα Ματσάδο είναι η ιστορία μιας γυναίκας που επέλεξε να σταθεί απέναντι σε ένα αυταρχικό καθεστώς, χωρίς να εγκαταλείψει τη χώρα της και χωρίς να στραφεί στη βία. Η βράβευσή της με το Νόμπελ Ειρήνης αποτελεί όχι μόνο προσωπική δικαίωση αλλά και ισχυρό μήνυμα διεθνούς στήριξης προς το δημοκρατικό κίνημα της Βενεζουέλας.