Η Ελλάδα σκληραίνει τη στάση της απέναντι στις καραβιές που φτάνουν από τη Λιβύη – Κυβερνητικό σχέδιο για τη διαχείριση και την αποτροπή των ανεξέλεγκτων ροών
Σε κατάσταση συναγερμού έχει τεθεί η κυβέρνηση, με τη Λιβύη να «εργαλειοποιεί» το μεταναστευτικό και να το μετατρέπει σε ασύμμετρη απειλή για τη χώρα μας. Την ίδια ώρα, όπως γράφει ο Κώστας Παπαδόπουλος στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ» το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, το Λιμενικό, η ΕΛ.ΑΣ. και η Τοπική Αυτοδιοίκηση προσπαθούν να συντονιστούν και να διαχειριστούν τις καραβιές των παράνομων μεταναστών που καθημερινά φτάνουν σε Κρήτη και Γαύδο.
Η παρουσία τριών σκαφών του Πολεμικού Ναυτικού (σ.σ. δύο φρεγατών κι ενός πλοίου γενικής υποστήριξης) στη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Λιβύης δεν έδωσε τις λύσεις που περίμεναν πολιτικοί αι υπηρεσιακοί παράγοντες. Αυτό γιατί, όπως ξεκάθαρα φαίνεται, δεν υπάρχει καμία διάθεση συνεργασίας από τις Αρχές
της Λιβύης, με τα πλοιάρια και τα σκάφη να φεύγουν με μεγάλη συχνότητα από το Τομπρούκ και, παρά τις πληροφορίες που δίνει η Ελλάδα, αυτά να μην ανακόπτονται πριν εισέλθουν σε διεθνή χωρικά ύδατα και βάλουν ρότα για τη χώρα μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα σε λιγότερο από 72 ώρες στην Κρήτη έφτασαν σχεδόν 2.000 παράνομοι μετανάστες, στη συντριπτική τους πλειονότητα άνδρες 18- 35 ετών, με ό,τι κι αν αυτό συνεπάγεται. Η γλώσσα των αριθμών δεν λέει ψέματα και, σύμφωνα με αυτήν, οι μεταναστευτικές ροές στην Κρήτη, τους πρώτους μήνες του 2025, έχουν αυξηθεί κατά σχεδόν 350% σε σχέση με την αντίστοιχη
χρονική περίοδο πέρσι.
Δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι η χώρα μας, με ευθύνη της Λιβύης και με την Τουρκία να της… κλείνει το μάτι, έχει εμπλακεί σε έναν «υβριδικό πόλεμο» που θυμίζει τα γεγονότα του Μαρτίου του 2020 στον Έβρο. Τότε που δεκάδες χιλιάδες μετανάστες επιχείρησαν παρανόμως και βιαίως να περάσουν τα χερσαία σύνορα και να μπουν στην Ελλάδα, με την ΕΛ.ΑΣ., τη Συνοριοφυλακή και τις Ένοπλες Δυνάμεις να αποτρέπουν την κατάρρευση του φράχτη και να απωθούν τους επίδοξους εισβολείς. Τότε, ήταν η Τουρκική Στρατοχωροφυλακή (Jandarma) που όχι μόνο έκανε ότι δεν βλέπει τις κινήσεις των μεταναστών, αλλά επιχειρούσε να τους βοηθήσει κιόλας στην προσπάθειά τους να λυγίσουν τις ελληνικές άμυνες και να περάσουν τα σύνορα στον Έβρο. Κάτι ανάλογο συμβαίνει αυτήν τη φορά, με την εισβολή βέβαια να γίνεται από τη θαλάσσια οδό και τις μέχρι στιγμής κινήσεις της Ελλάδας στο πεδίο να μην έχουν αποδώσει, καθώς -όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές- είναι και πιο πολύ δύσκολο να ελεγχθούν οι θαλάσσιες οδοί.
«Ασφυξία» στην Κρήτη
Με την Κρήτη να… ασφυκτιά, εν μέσω μάλιστα της τουριστικής περιόδου, με τους κατοίκους του νησιού να αντιδρούν έντονα και τις δομές κράτησης-φιλοξενίας να είναι περιορισμένες, είναι εύλογο να απαιτούνται έκτακτα μέτρα: τόσο στο σκέλος της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών, όσο και στο σκέλος
της αποτροπής.
Όσο μάλιστα δεν διαφαίνεται διάθεση συνεργασίας από Τρίπολη και Βεγγάζη (σ.σ. ηγεσία Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπέιμπα και ηγεσία Χαλίφα Χαφτάρ), τόσο οι καραβιές των παράνομων μεταναστών από το Τομπρούκ θα αυξάνονται και η Ελλάδα θα καλείται να αντεπεξέλθει στον «υβριδικό πόλεμο» που αναφέραμε στις
προηγούμενες γραμμές.
Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση, το γεγονός ότι η Κρήτη δεν διαθέτει οργανωμένες δομές φιλοξενίας -για τη δημιουργία τους συναντά τις αντιδράσεις της τοπικής κοινωνίας-, για την ώρα επιλέγεται η λύση της μεταφοράς των παράνομων μεταναστών στην ηπειρωτική χώρα και συγκεκριμένα σε κλειστές δομές.
Μόλις την Πέμπτη (10/7) έφτασαν στο λιμάνι του Λαυρίου περίπου 515 παράνομοι μετανάστες που διασώθηκαν ανοιχτά της Γαύδου και στο λιμάνι του Πειραιά άλλοι περίπου 240 που τις τελευταίες ημέρες βρίσκονταν στο Ρέθυμνο, με στόχο την αποσυμφόρηση του νησιού.
Τόσο αυτοί, αλλά και όσοι μετακινηθούν τις επόμενες ημέρες με δρομολόγια πλοίων από την Κρήτη, θα μεταφερθούν από τη Διεύθυνση Αλλοδαπών σε δομές όπως αυτή της Μαλακάσας, των Διαβατών, της Σιντίκης κ.ά.
Βέβαια, όσο ο αριθμός των αφίξεων παραμένει εξαιρετικά υψηλός, τόσο θα αυξάνονται και οι πιέσεις στις κλειστές δομές της ηπειρωτικής χώρας, ενώ παράλληλα θα μετατρέπονται σε «πυριτιδαποθήκες» έτοιμες να εκραγούν.
Στο πλαίσιο αυτό, εστάλη αρματαγωγό του Πολεμικού Ναυτικού με υλικά για να στηθεί μία κλειστή δομή προσωρινής κράτησης στην Κρήτη, ενώ ο πρωθυπουργός έχει προαναγγείλει τη δημιουργία ενός
μόνιμου χώρου που θα κρατούνται όσοι παρανόμως φτάνουν στο νησί.
Οι «ορδές»
Με τον νέο υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου Θάνο Πλεύρη, όχι απλά να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, αλλά να διαμηνύει σε δραματικούς τόνους ότι «μόνο στα εδάφη της Λιβύης βρίσκονται 3 εκατομμύρια μετανάστες που ψάχνουν τρόπο να φτάσουν την Ευρώπη», καταλαβαίνει κανείς ότι η κυβέρνηση θα βγάλει από τη φαρέτρα της κάθε διαθέσιμο «όπλο». «Αυτή η έκτακτη κατάσταση απαιτεί έκτακτα μέτρα αντιμετώπισης», είναι το μήνυμα που έστειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ανακοίνωσε την ψήφιση νομοσχεδίου που θα προβλέπει, μεταξύ άλλων, την αναστολή εξέτασης αιτήσεων ασύλου για τρεις μήνες για όσους καταφθάνουν στην Ελλάδα από τη Βόρεια Αφρική με πλωτά μέσα, με προοπτική το μέτρο να παραταθεί για όσο
διάστημα χρειαστεί.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Λιμενικού Σώματος, το πρώτο εξάμηνο του 2025 έφτασαν στην Κρήτη από τις λιβυκές ακτές 7.124 παράνομοι μετανάστες, όταν σε ολόκληρο το 2024 ο αριθμός ήταν 4.820. Το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου, περισσότεροι από 2.000 άνθρωποι έφτασαν με πλοιάρια και σκάφη σε Κρήτη και Γαύδο, χωρίς κανείς να μπορεί να πει με βεβαιότητα πόσο ακόμη θα… ανοίξει η κάνουλα. Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι καθίσταται πιο αναγκαίο από ποτέ να γίνονται άμεσα οι απελάσεις όσων παρανόμως εισέρχονται στη χώρα από τη Βόρεια Αφρική (σ.σ. επισήμως περίπου το 95% είναι από τη Λιβύη), μέτρο που συναντά αντιδράσεις από μερίδα των κομμάτων της αντιπολίτευσης, όχι όμως και από την ΕΕ, με ό,τι
αυτό συνεπάγεται…
Το «σκοτεινό παιχνίδι» του Χαλίφα Χαφτάρ
Το… καψόνι και η «πόρτα» που έριξε ο de facto κυβερνήτης της ανατολικής Λιβύης, στρατάρχης Χαλίφα Χαφτάρ, στην αντιπροσωπεία υπό τον Ευρωπαίο Επίτροπο Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ, δεν ήταν τίποτα περισσότερο παρά ένας ακόμη… γύρος στο «σκοτεινό παιχνίδι» του. Καθώς οι σχέσεις Αθήνας και
Βεγγάζης είναι πλέον στο «ψυγείο», η ευρωπαϊκή αποστολή ήταν μία απέλπιδα προσπάθεια συνεννόησής με τον Χαλίφα Χαφτάρ, καθώς απ’ αυτόν ελέγχεται το Τομπρούκ, όπου φεύγει το σύνολο σχεδόν των πλοιαρίων και των σκαφών για την Ελλάδα (σ.σ. όχι για τη Μάλτα, ούτε για την Ιταλία). Η απόφασή του να αντιμετωπίσει τα μέλη της αντιπροσωπείας -ανάμεσά τους και τον Θάνο Πλεύρη- ως «persona non grata» ήρθε να επιβεβαιώσει όσους λένε ότι πλέον αποτελεί στενό συνομιλητή του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Αίσθηση, πάντως, προκαλεί η κίνηση του στρατάρχη να στείλει τον γιο του, τον Αλ Σαντίκ Χαφτάρ, να συναντηθεί με τον πρόεδρο της ελληνικής κοινότητας στη Βεγγάζη, Κανάκη Μανδαλιό, για να του επισημάνει ότι το διπλωματικό επεισόδιο με την ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία δεν είχε στόχο την Ελλάδα και ότι ο Χαλίφα Χαφτάρ προσδοκά «στη συνέχιση της συνεργασίας με τη χώρα μας». Από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο τραπέζι έχει πέσει η σύνδεση της οικονομικής στήριξης – αναπτυξιακής βοήθειας που παρέχεται στις χώρες της Βόρειας Αφρικής, με την αποτελεσματικότητα των μέτρων που λαμβάνουν για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης. Με απλά λόγια θα σταλεί μήνυμα ότι «εάν συνεχίσουν οι καραβιές, θα σταματήσει η ροή του χρήματος», με τον Χαλίφα Χαφτάρ πάντως να προσδένεται όσο και περισσότερο στο άρμα της Τουρκίας πολιτικά, εμπορικά, οικονομικά και σε επίπεδο στρατιωτικών εξοπλισμών.
Κάτι που φαίνεται ξεκάθαρα κι από την πρόθεση του de facto ηγέτη της ανατολικής Λιβύης να επανεξετάσει τη στάση του ως προς το τουρκολιβυκό μνημόνιο για τον καθορισμό θαλάσσιων ζωνών. «Η Αθήνα δεν θα δεχθεί νέα τετελεσμένα και μια ενδεχόμενη κύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου θα δημιουργούσε νέα, σοβαρά προβλήματα», είναι το μήνυμα της κυβέρνησης στον Χαφτάρ. Την ίδια ώρα, πάντως, ο γιος του στρατάρχη είναι σε ανοιχτή γραμμή με τον αρχηγό των τουρκικών ενόπλων δυνάμεων για την αγορά drones και άλλων συστημάτων, ενώ φήμες λένε ότι η Άγκυρα δίνει στη Βεγγάζη πρόσβαση και σε ενεργειακούς πόρους.
