Αντιμέτωπος με πολλαπλές προκλήσεις και στοιχήματα είναι ο «τρισυπόστατος» πλέον Κυριάκος Πιερρακάκης μετά την πανηγυρική εκλογή του στην ηγεσία του Eurogroup, καθώς και στην προεδρία του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), την οποία αναλαμβάνει αυτομάτως ως επικεφαλής του πρώτου.
Από την Παρασκευή και για τα επόμενα τουλάχιστον 2,5 χρόνια, όπως σημειώνει ρεπορτάζ της Έλλης Τριανταφύλλου στην εφημερίδα «Political», ο κ. Πιερρακάκης θα πρέπει να ασκεί ταυτόχρονα τόσο τα καθήκοντα του υπουργού Οικονομικών όσο και εκείνα των υπόλοιπων δύο οργάνων, χάρη στα οποία η Ελλάδα κατάφερνε να δανείζεται χρήματα την προηγούμενη δεκαετία, όταν κανείς στην ΕΕ δεν εμπιστευόταν τη χώρα.
Όπως σημειώνουν κυβερνητικά στελέχη με γνώση της λειτουργίας των παραπάνω μηχανισμών, η ηγεσία Πιερρακάκη έχει έναν υψηλό συμβολισμό, αφού ο ESM, το ευρωπαϊκό Ταμείο που δημιουργήθηκε για να αντιμετωπίζει κρίσεις όπως η ελληνική το 2010, παραμένει ο σημαντικότερος πιστωτής της χώρας, ενώ σήμερα εγκρίνει και τις πρόωρες αποπληρωμές που ζητεί η Αθήνα. Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα χρωστάει στον ESM και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας(EFSF) το 1/2 του εξωτερικού δημόσιου χρέους της, με δάνεια τα οποία θα πρέπει να αποπληρώνει μέχρι το 2070.
Προεδρία υψηλού συμβολισμού
Και για την Ευρώπη όμως έχει υψηλό συμβολισμό η εκλογή ενός Έλληνα στο τιμόνι των δύο παραπάνω οργάνων, καθώς μέσα σε λίγα χρόνια κατόρθωσε να μετασχηματίσει την οικονομία και από το «μαύρο πρόβατο» της ΕΕ να είναι σήμερα μια οικονομία-παράδειγμα για τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές. Αν και όσοι γνωρίζουν καλά το ευρωπαϊκό γίγνεσθαι αντιλαμβάνονται ότι από μόνη της η ηγεσία του ισχυρού αυτού οικονομικού μοχλού δεν αρκεί για να αλλάξει επί τα βελτίω τις συνθήκες για την πορεία της ελληνικής οικονομίας λόγω των ανυπέρβλητων ευρωπαϊκών κανόνων, είναι σαφές ότι η προεδρία Πιερρακάκη είναι σημαντική, καθώς πέραν των άλλων θα εξασφαλίσει την παρουσία της Ελλάδας σε μηχανισμούς εξουσίας, όπως η G7 και η G20, στις οποίες μέχρι προχθές η χώρα μας δεν είχε πρόσβαση. Επιπρόσθετα, εξασφαλίζονται πιο άμεση πληροφόρηση για όσα δρομολογούνται στο παρασκήνιο των Βρυξελλών, αλλά και πιο συχνή και εντατική παρουσία της Αθήνας στα ισχυρά κέντρα λήψης των αποφάσεων, με ουσιαστικό λόγο στη διαμόρφωση των ευρωπαϊκών οικονομικών πολιτικών.
Μια ακόμη δυνατότητα που αποκτά η Αθήνα με τον κ. Πιερρακάκη στο τιμόνι του Eurogroup είναι το άνοιγμα της συζήτησης σε ζητήματα που ενδιαφέρουν τη χώρα, όπως η νησιωτικότητα ή το Μεταναστευτικό, αλλά και τα ζητήματα που προκύπτουν με την Τουρκία. Αξίζει να υπενθυμιστεί ότι ο Έλληνας υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών έχει ήδη χαράξει έναν σαφή οδικό χάρτη για την πορεία της ΕΕ, κάτι που περιγράφηκε εκτενώς στην επιστολή που απέστειλε στους υπουργούς Οικονομικών της Ευρωζώνης, παρουσιάζοντας επίσημα την υποψηφιότητά του.
Το σχέδιο
Στον πυρήνα του σχεδίου του βρίσκονται τέσσερις βασικοί άξονες:
* Ενίσχυση της οικονομικής σύγκλισης και της συνοχής εντός της Ευρωζώνης.
* Εμβάθυνση της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων ώστε να κατευθυνθούν περισσότερα ευρωπαϊκά κεφάλαια σε επενδύσεις.
* Ενσωμάτωση της τεχνολογικής προόδου στην ευρωπαϊκή δημοσιονομική πολιτική προκειμένου η ΕΕ να παραμείνει ανταγωνιστική.
* Θωράκιση των οικονομικών θεμελίων της Ευρώπης μέσω δημοσιονομικής υπευθυνότητας και αντιμετώπισης των μεγάλων διαρθρωτικών προκλήσεων (Δημογραφικό, παραγωγικότητα, χρηματοπιστωτική σταθερότητα).
Η πρώτη συνεδρίαση στην οποία θα προεδρεύσει o Κ. Πιερρακάκης θα είναι αυτή της 19ης Ιανουαρίου 2026. Εκεί οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης θα κληθούν να αντιμετωπίσουν κρίσιμα ζητήματα, όπως η επιβολή «πράσινης φορολογίας» στα τσιγάρα και στα καύσιμα της αεροπλοΐας και της ναυσιπλοΐας, θέματα που καίνε την ελληνική πλευρά.
Και πριν από την εκλογή Πιερρακάκη στη θέση του Eurogroup η Ελλάδα είχε ζητήσει μια μακρά περίοδο προσαρμογής, καθώς οι συγκεκριμένοι φόροι μπορούν να επηρεάσουν άμεσα τη χώρα και δημοσιονομικά αλλά και σε επίπεδο οικονομικής δραστηριότητας. Άλλωστε, η Ελλάδα έχει καταβάλει σημαντικές προσπάθειες τα τελευταία χρόνια να αντιμετωπίσει το λαθρεμπόριο στα καπνικά προϊόντα -και μια αύξηση του φόρου θα επέφερε κοινωνικές εντάσεις.
Πέραν αυτών, στην ατζέντα το επόμενο χρονικό διάστημα θα βρεθούν και τα «μεγάλα ζητήματα» της επόμενης περιόδου. Εκτός από το φλέγον θέμα των ρωσικών δεσμευμένων κεφαλαίων, το Eurogroup θα βρει μπροστά του τις προετοιμασίες για το ψηφιακό ευρώ, την προώθηση της Ενιαίας Αγοράς, την προσπάθεια δημιουργίας «ευρωπαίων πρωταθλητών» αλλά και τη συζήτηση για την υιοθέτηση των προτάσεων από την έκθεση Ντράγκι ώστε να τονωθεί η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.
