Υπάρχει μια σταθερά στη συμπεριφορά της Άγκυρας που επαναλαμβάνεται με αξιοσημείωτη συνέπεια: κάθε φορά που η Ελλάδα κάνει ένα ήσυχο αλλά ουσιαστικό βήμα ισχύος, η Τουρκία απαντά με θόρυβο. Όχι με πολιτική πρωτοβουλία, όχι με διπλωματική πρόταση, αλλά με κινήσεις εντυπώσεων. Και ο θόρυβος αυτός, σχεδόν πάντα, μεταφέρεται στον αέρα.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Χρήστου Μυτιλινού για την εφημερίδα «Political», δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι την εβδομάδα της ένταξης της πρώτης ελληνικής Belh@rra, του «Κίμωνα», αλλά και την ημέρα της τριμερούς Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, το Αιγαίο βρέθηκε ξανά στο γνώριμο σκηνικό: παραβάσεις, παραβιάσεις, μαχητικά και αεροσκάφη ναυτικής συνεργασίας. Ένα μοτίβο παλιό, αλλά πλέον αποκαλυπτικό. Γιατί όταν επαναλαμβάνεται τόσο προβλέψιμα, παύει να δείχνει ισχύ. Δείχνει νευρικότητα.
Μήνυμα αποτροπής
Η ένταξη της Belh@rra στον ελληνικό στόλο δεν ήταν μια επικοινωνιακή φιέστα. Ήταν ένα ξεκάθαρο μήνυμα στρατηγικής συνέχειας και αποτροπής. Και ακριβώς για αυτό, σχεδόν ταυτόχρονα, στον ουρανό εμφανίστηκαν τουρκικά μαχητικά F-16 και ένα κατασκοπευτικό αεροσκάφος ATR-72 και καταγράφηκαν από τις ελληνικές αρχές 7 παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου στο Βόρειο και Βορειοανατολικό Αιγαίο. Παράλληλα, καταγράφηκαν τρεις παραβάσεις του FIR Αθηνών, οι δύο από σχηματισμό ζευγαριού F-16 και η μία από κατασκοπευτικό ATR-72. Το ζευγάρι των τουρκικών F-16 ήταν οπλισμένο και πέταξε σε σχηματισμό, κάτι που θεωρείται επιθετική ενέργεια. Τα τρία τουρκικά αεροσκάφη αναχαιτίστηκαν από ελληνικά μαχητικά σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες.
Το μήνυμα της Άγκυρας δεν ήταν δύσκολο να αποκωδικοποιηθεί: «Βλέπουμε τι κάνετε». Μόνο που αυτό το μήνυμα είχε και μια δεύτερη ανάγνωση: «Μας ενοχλεί». Γιατί αν κάτι δεν σε αγγίζει, δεν χρειάζεται να το συνοδεύσεις με υπερπτήσεις και εμπλοκές. Η Τουρκία δείχνει να μην έχει πια εύκολη απάντηση στο επίπεδο των εξοπλισμών και της ποιότητας ισχύος. Έτσι, επιλέγει να επαναφέρει το παλιό της εργαλείο: τον αέρα ως σκηνή εντυπώσεων.
Το γνωστό «αντίμετρο»
Το ίδιο σκηνικό επαναλήφθηκε την ημέρα της τριμερούς συνόδου Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Την ώρα που Αθήνα, Λευκωσία και Ιερουσαλήμ έστελναν μήνυμα συνεργασίας, σταθερότητας και γεωπολιτικής ωριμότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, η Άγκυρα επέλεξε να «απαντήσει» με τον μόνο τρόπο που της έχει απομείνει εύκολος: κινήσεις στον εναέριο χώρο.
Καταγράφηκαν παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και παραβάσεις στο FIR Αθηνών, με συμμετοχή μαχητικών και αεροσκαφών ναυτικής συνεργασίας. Τίποτα καινούργιο. Και ακριβώς για αυτό, τίποτα εντυπωσιακό. Διότι όταν μια χώρα απαντά σε τριμερείς συνεργασίες με πτήσεις, αντί για πολιτικό λόγο, ουσιαστικά ομολογεί ότι μένει εκτός του τραπεζιού.
Ο τουρκικός Τύπος σε κατάσταση αμόκ
Παράλληλα, ο τουρκικός Τύπος κινήθηκε στο γνώριμο μοτίβο: υψηλοί τόνοι, δραματικοί τίτλοι, καταγγελίες περί «περικύκλωσης» και «αντιτουρκικών αξόνων». Όσο πιο βαριά τα λόγια, τόσο πιο φανερή η αδυναμία ουσιαστικής απάντησης.
Η Belh@rra παρουσιάστηκε ως «απειλή», η τριμερής ως «μέτωπο». Στην πραγματικότητα, όμως, ούτε το ένα ούτε το άλλο στρέφεται κατά της Τουρκίας. Απλώς δεν την περιλαμβάνουν. Και αυτό είναι που ενοχλεί περισσότερο. Γιατί η γεωπολιτική απομόνωση δεν κάνει θόρυβο. Κάνει σιωπή. Και η Άγκυρα προσπαθεί να την καλύψει με κινητήρες.
«Θόρυβος» που προδίδει αδυναμία
Το συμπέρασμα είναι απλό και ενοχλητικό για την τουρκική πλευρά: η Ελλάδα δεν χρειάζεται να απαντήσει στον αέρα. Απαντά στη θάλασσα, στη διπλωματία και στις συμμαχίες. Και όσο αυτά τα τρία προχωρούν, τόσο οι υπερπτήσεις και οι παραβιάσεις μοιάζουν λιγότερο με επίδειξη δύναμης και περισσότερο με νευρικό τικ.
Γιατί τελικά, όταν μια χώρα ανεβάζει συνεχώς την ένταση για να αποδείξει ότι υπάρχει, μάλλον φοβάται μήπως οι άλλοι έχουν ήδη προχωρήσει χωρίς αυτήν. Και αυτός είναι ο πραγματικός πανικός -όχι εκείνος που πετά ψηλά, αλλά εκείνος που φαίνεται από μακριά.
