Οι ρήξεις τενόντων του ώμου είναι μια από τις πιο συχνές ορθοπαιδικές
παθήσεις, που επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ασθενών.
Προκαλούν έντονο πόνο, αίσθημα αδυναμίας, μείωση της κινητικότητας και δυσκολία στην εκτέλεση καθημερινών δραστηριοτήτων, όπως το ντύσιμο, το βούρτσισμα των μαλλιών ή η άρση αντικειμένων.
«Αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα, οι ρήξεις αυτές μπορεί να οδηγήσουν σε προοδευτική επιδείνωση της λειτουργίας του ώμου, περιορίζοντας ακόμα και απλές κινήσεις, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις απαιτείται χειρουργική αποκατάσταση», επισημαίνει ο κ. Ιωάννης Κορμπάκης, Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Διευθυντής της ΙΓ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής-Κλινικής Άνω άκρου και Μικροχειρουργικής Metropolitan General και συνεχίζει αναλύοντας ό,τι αφορά στην πάθηση:
Τι είναι η ρήξη τενόντων του ώμου;
Η ρήξη των τενόντων του ώμου αφορά τη μερική ή ολική ρήξη ενός ή περισσότερων τενόντων του στροφικού πετάλου. Πρόκειται για μια ομάδα μυών και τενόντων που σταθεροποιούν την άρθρωση του ώμου και επιτρέπουν την ομαλή κίνηση του βραχίονα.
Οι ρήξεις ταξινομούνται ως:
- Οξείες, όταν προκύπτουν από τραυματισμό ή πτώση
- Χρόνιες ή εκφυλιστικές, όταν προέρχονται από προοδευτική φθορά λόγω ηλικίας ή υπερβολικής χρήσης της άρθρωσης
Ποια συμπτώματα υποδηλώνουν ρήξη τενόντων;
Σε πολλές περιπτώσεις, οι ασθενείς αγνοούν τα πρώτα σημάδια της πάθησης, με αποτέλεσμα η κατάσταση να επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου. Τα βασικά συμπτώματα που δεν πρέπει να παραβλέψετε περιλαμβάνουν:
- Πόνο στον ώμο, ιδιαίτερα τη νύχτα ή κατά την ανύψωση του χεριού
- Μειωμένη δύναμη και δυσκολία σε κινήσεις όπως το ντύσιμο ή το πιάσιμο αντικειμένων
- Αίσθημα “κλειδώματος” ή αστάθειας της άρθρωσης
- Ατροφία μυών σε προχωρημένες περιπτώσεις
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η έγκαιρη και σωστή διάγνωση της ρήξης των τενόντων του ώμου είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική αντιμετώπιση και αποκατάσταση της λειτουργικότητας της άρθρωσης. Ένας εξειδικευμένος ορθοπαιδικός μπορεί να αξιολογήσει τη σοβαρότητα της βλάβης και να προτείνει την κατάλληλη θεραπευτική προσέγγιση.
Η διαγνωστική διαδικασία περιλαμβάνει:
- Κλινική εξέταση από ειδικό ορθοπαιδικό
Ο γιατρός θα λάβει το ιατρικό ιστορικό του ασθενούς και θα πραγματοποιήσει ειδικές δοκιμασίες κίνησης και αντοχής, ώστε να αξιολογήσει την έκταση της ρήξης και την επίδρασή της στη λειτουργικότητα του ώμου - Υπερηχογράφημα ώμου
Πρόκειται για μια ανώδυνη και γρήγορη εξέταση, η οποία επιτρέπει τη δυναμική απεικόνιση των τενόντων του ώμου σε πραγματικό χρόνο. Το υπερηχογράφημα μπορεί να εντοπίσει ακόμα και μικρές ρήξεις, καθώς και σημάδια φλεγμονής ή εκφυλιστικών αλλοιώσεων των τενόντων - Μαγνητική τομογραφία (MRI)
Η μαγνητική τομογραφία είναι η πλέον αξιόπιστη εξέταση για την αξιολόγηση της ρήξης, καθώς παρέχει λεπτομερή εικόνα της ανατομίας των τενόντων, του βαθμού της βλάβης και της κατάστασης των γύρω μαλακών ιστών. Επιπλέον, βοηθά στον εντοπισμό συνοδών παθήσεων, όπως τενοντίτιδα ή υμενίτιδα, που μπορεί να επιδεινώσουν την κλινική εικόνα.
Η συνδυαστική χρήση αυτών των διαγνωστικών μεθόδων επιτρέπει την ακριβή εκτίμηση της ρήξης και τη διαμόρφωση ενός εξατομικευμένου πλάνου θεραπείας, προσαρμοσμένου στις ανάγκες κάθε ασθενούς.
Μπορεί η ρήξη να αντιμετωπιστεί χωρίς χειρουργείο;
Σε μικρές ή μερικές ρήξεις, η συντηρητική θεραπεία μπορεί να προσφέρει σημαντική βελτίωση και να αποτρέψει την ανάγκη χειρουργικής επέμβασης. Ο στόχος είναι η μείωση του πόνου, η ενίσχυση των μυών που στηρίζουν τον ώμο και η αποκατάσταση της λειτουργικότητας της άρθρωσης.
Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει:
- Φυσικοθεραπεία, με εξειδικευμένες ασκήσεις ενδυνάμωσης και κινησιοθεραπείας, που βοηθούν στην αποκατάσταση της κίνησης και στη σταθεροποίηση του ώμου
- Αποφόρτιση της άρθρωσης, με προσωρινή ακινητοποίηση ή αποφυγή έντονων δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τη βλάβη
- Εγχύσεις PRP ή κορτιζόνης, που μειώνουν τη φλεγμονή και ανακουφίζουν από τον πόνο, διευκολύνοντας την αποκατάσταση
Η συντηρητική θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε βελτίωση των συμπτωμάτων κατά 60-70%, επιτρέποντας στους ασθενείς να επανακτήσουν μεγάλο μέρος της κινητικότητάς τους. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα της προσέγγισης εξαρτάται από τη σοβαρότητα της ρήξης και τη συνέπεια του ασθενούς στο πρόγραμμα αποκατάστασης.
Πότε είναι απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση;
Η χειρουργική αποκατάσταση των ρήξεων των τενόντων του ώμου δεν είναι πάντα η πρώτη επιλογή, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις είναι απαραίτητη για την πλήρη αποκατάσταση της λειτουργικότητας της άρθρωσης. Όταν η βλάβη είναι σοβαρή ή ο ασθενής δεν ανταποκρίνεται στη συντηρητική θεραπεία, η αρθροσκοπική αποκατάσταση αποτελεί τη βέλτιστη λύση.
Η χειρουργική επέμβαση συνιστάται όταν:
- Η ρήξη είναι ολικού πάχουςή επηρεάζει περισσότερους από έναν τένοντες, καθιστώντας αδύνατη τη φυσική αποκατάσταση
- Ο ασθενής δεν παρουσιάζει βελτίωση με συντηρητικές θεραπείες, όπως φυσικοθεραπεία ή εγχύσεις, και ο πόνος παραμένει έντονος
- Υπάρχει σημαντικός περιορισμός στην κίνηση και τη δύναμη του ώμου, με αποτέλεσμα να δυσκολεύεται ο ασθενής σε βασικές καθημερινές δραστηριότητες
Η αποκατάσταση γίνεται συνήθως με αρθροσκοπική τεχνική, μια ελάχιστα επεμβατική μέθοδο που πραγματοποιείται μέσω μικρών τομών. Με τη χρήση ειδικής κάμερας (αρθροσκόπιο) και μικροεργαλείων, ο χειρουργός μπορεί να επανασυνδέσει τους τένοντες με το οστό, αποκαθιστώντας τη σταθερότητα του ώμου.
Τα πλεονεκτήματα της αρθροσκοπικής επέμβασης περιλαμβάνουν:
- Λιγότερο μετεγχειρητικό πόνο σε σύγκριση με τις ανοιχτές επεμβάσεις
- Ταχύτερη ανάρρωση, καθώς οι ιστοί τραυματίζονται λιγότερο
- Μειωμένο κίνδυνο επιπλοκών και καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα
Πώς διαφέρει η μετεγχειρητική αποκατάσταση ανάλογα με τον τύπο της ρήξης;
Η μετεγχειρητική αποκατάσταση εξαρτάται από την έκταση της ρήξης και προσαρμόζεται ανάλογα με το αν πρόκειται για ολική ή μερική βλάβη των τενόντων.
- Ολική ρήξη τενόντων:Απαιτείται περίοδος ακινητοποίησης έως και 4 εβδομάδες, ώστε να επιτραπεί η σωστή επούλωση των τενόντων. Στη συνέχεια, ακολουθείται φυσικοθεραπευτικό πρόγραμμα σταδιακής κινητοποίησης και ενδυνάμωσης, με στόχο την πλήρη αποκατάσταση της λειτουργικότητας του ώμου.
- Μερική ρήξη τενόντων:Σε αυτή την περίπτωση εφαρμόζεται πρωτόκολλο άμεσης κινητοποίησης, καθώς η κίνηση του ώμου από νωρίς βοηθά στη γρήγορη αποκατάσταση. Η φυσικοθεραπεία ξεκινά άμεσα, με στόχο την αποκατάσταση της κινητικότητας και τη σταδιακή επαναφορά στη φυσιολογική λειτουργία.
Σε κάθε περίπτωση, η επιτυχής αποκατάσταση εξαρτάται από τη συνέπεια του ασθενούς στις θεραπείες και την τήρηση των οδηγιών του γιατρού.
Τι να κάνετε αν έχετε συμπτώματα;
«Αν νιώθετε επίμονο πόνο ή αδυναμία στον ώμο, μην το αγνοείτε. Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία θα σας βοηθήσουν να επανακτήσετε την πλήρη λειτουργικότητα του ώμου σας και να επιστρέψετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες χωρίς περιορισμούς», καταλήγει ο κ. Κορμπάκης.
Ο κ. Ιωάννης Κορμπάκης, Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Αθηνών, Διευθυντής της ΙΓ’ Ορθοπαιδικής Κλινικής-Κλινικής Άνω άκρου και Μικροχειρουργικής Metropolitan General
