Το Υπουργείο Πολιτισμού προχωράει στη βελτίωση της περιήγησης, της ασφάλειας και της καθολικής προσβασιμότητας στον αρχαιολογικό χώρο του Ραμνούντος, στο Γραμματικό του Δήμου Μαραθώνος.
Στην υφιστάμενη κατάσταση, η πρόσβαση και η κίνηση στον αρχαιολογικό χώρο είναι περιορισμένη και προβληματική.
Όσον αφορά στην πρόσβαση, καθώς η περιοχή της εισόδου στον αρχαιολογικό χώρο είναι η κατάληξη της επαρχιακής οδού, δημιουργούνται συνθήκες επικινδυνότητας.
Ο χώρος δεν διαθέτει κυκλοφοριακές διαμορφώσεις για την κίνηση των πεζών και την στάθμευση των οχημάτων, ενώ μεγάλο μέρος της πορείας, εντός του αρχαιολογικού χώρου, είναι δύσβατο.
Διαδρομές περιήγησης
Το έργο προβλέπει διαδρομές περιήγησης περιλαμβάνοντας αναγκαίες εργασίες για τη διευκόλυνση και την ασφαλή κίνηση των επισκεπτών, αλλά και την προστασία των αρχαιοτήτων.
Οι διαδρομές περιήγησης αναπτύσσονται σε δύο κύριους κλάδους, συνολικού μήκους 2.394 μ. περίπου, οι οποίοι εξασφαλίζουν την κυκλική κίνηση στο σύνολο του χώρου. Σε μεγάλο τμήμα των διαδρομών, μήκους 1.082μ., είναι δυνατή η διέλευση αμαξιδίου.
Συντήρηση μνημείων
Προβλέπεται η συντήρηση του δομικού υλικού δώδεκα ταφικών μνημείων: Κυκλικός περίβολος και περίβολοι Μενεστιδού, Ευφράνορος, Διοφαντίδου, Διογείτονος, Μνησικράτειας και Λυσίππου, Πυθάρχου, Αριστόκλειας και Αντιμάχου, Φανοκράτους, Ιεροκλέους, Αθηνοδώρου και Δρομοκλή, και των Ειτεαίων.
Πυροπροστασία
Καθώς ο αρχαιολογικός χώρος βρίσκεται σε δασικό περιβάλλον, εντάχθηκε στο Μνημόνιο Συνεργασίας Υπουργείου Πολιτισμού και Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, το 2024.
Αποφασίστηκε η κάλυψη, κατά προτεραιότητα, της υφιστάμενης κύριας διαδρομής επίσκεψης με την εγκατάσταση μόνιμου πυροσβεστικού δικτύου, το οποίο να τροφοδοτεί μια σειρά από πυροσβεστικές φωλιές, αλλά και κανόνια πυρόσβεσης.
Στην παρούσα φάση, το τμήμα της διαδρομής περιήγησης που θα καλύπτει το πυροσβεστικό δίκτυο, θα ξεκινάει από την είσοδο του αρχαιολογικού χώρου θα περνάει από τον ναό της Νεμέσεως και θα φτάνει μέχρι τον ταφικό περίβολο των Ειτεαίων.
Το συνολικό μήκος της διαδρομής προβλέπεται να είναι 750 μ. περίπου.
Το μόνιμο πυροσβεστικό δίκτυο περιλαμβάνει 20 πυροσβεστικές φωλιές, τέσσερις εκτοξευτήρες νερού στην περιοχή του ιερού της Νεμέσεως – δίκτυο σωληνώσεων διαδρομής, αντλητικό συγκρότημα με υπόγεια δεξαμενή νερού που θα τροφοδοτεί το δίκτυο ενεργητικής πυρόσβεσης.
Φορητοί πυροσβεστήρες θα καλύπτουν την είσοδο, το φυλάκιο, τους χώρους υγιεινής, την αποθήκη και τη διαδρομή περιήγησης, ενώ προβλέπεται φωτισμός ασφαλείας και ασύρματο σύστημα χειροκίνητης αναγγελίας πυρκαγιάς.
Ο αρχαίος δήμος του Ραμνούντα βρίσκεται στο βορειοανατολικό άκρο της Αττικής, με θέα στον Ευβοϊκό κόλπο
Τα ερείπιά του, που χρονολογούνται από τον 6ο έως τον 4ο αιώνα π.Χ., μαρτυρούν συνεχή κατοίκηση από τα προϊστορικά χρόνια. Διατηρείται ο οχυρωμένος οικισμός με θέατρο, γυμνάσιο, το σημαντικό ιερό της Νεμέσεως, μικρότερα ιερά και εντυπωσιακή ταφική οδό.
Το τείχος που περιβάλλει τον οικισμό αποτελείται από έναν εξωτερικό περίβολο, μήκους 800 μ., και ένα μικρότερο εσωτερικό που περικλείει την κορυφή του λόφου όπου υπήρχαν οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις.
Το φρούριο του Ραμνούντα, όπως και αυτό του Σουνίου, πιστεύεται πως κατασκευάστηκε κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού πολέμου για τον έλεγχο των πλοίων που μετέφεραν σιτηρά προς την Αθήνα.
Ο πρώτος πώρινος δωρικός ναός της Νεμέσεως καταστράφηκε από τους Πέρσες το 480 π.Χ. και νέος μεγαλύτερος κτίστηκε μετά τα μέσα του 5ου αιώνα π.Χ. Στο εσωτερικό του ναού φυλασσόταν το περίφημο άγαλμα της θεάς, έργο του μαθητή του Φειδία, Αγοράκριτου.
Η αποκατεστημένη βάση του αγάλματος, καθώς και ο αποκατεστημένος θριγκός του ναού φυλάσσονται σε εργοταξιακό στέγαστρο εντός του αρχαιολογικού χώρου.