Τα νέα ονόματα που έχουν μπει στον χώρο και αλλάζουν τους όρους του παιχνιδιού, η κινητικότητα που φέρνει ο αμερικανικός παράγοντας στη ΝΑ Ευρώπη, αλλά και εκκρεμότητες της ελληνικής αγοράς από το παρελθόν που πρέπει να επιλυθούν και σύντομα, προϊδεάζουν, όπως γράφει ο Γιώργος Φιντικάκης στην εφημερίδα «Political» για τα ενεργειακά deals του 2026.
Ο AKTOR δίνει τον τόνο των εξελίξεων
Τον τόνο των εξελίξεων θα δώσει σίγουρα η πρόθεση του Ομίλου AKTOR να ρίξει ακόμη μεγαλύτερο βάρος
στην ενέργεια, τόσο με τα νέα deals πώλησης αμερικανικού LNG που έχει στα σκαριά όσο και με τα ευρύτερα σχέδια που βάζει στο τραπέζι, επιχειρώντας να αποτελέσει έναν νέο ισχυρό πόλο στην αγορά και προκαλώντας αναπόδραστα ένα ντόμινο. Ασκώντας πιέσεις με τις κινήσεις του στους παραδοσιακούς παίκτες, αναπόφευκτα θα αναδιατάξει τις ισορροπίες και θα εντείνει τον ανταγωνισμό από τους εγκατεστημένους ισχυρούς ομίλους, από τους οποίους θα δούμε πιθανότατα νέα ανοίγματα στο ενεργειακό τερέν των προϊόντων και υπηρεσιών.
Αλλά πέραν των όποιων πρωτοβουλιών του AKTOR, οι βάσεις για τον επόμενο γύρο ανακατατάξεων στον κλάδο έχουν ούτως ή άλλως μπει. Τις έβαλε η προ μηνών συνένωση δυνάμεων δύο εκ των πιο ισχυρών επιχειρηματικών ομίλων, της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ του Γιώργου Περιστέρη και της Motor Oil του Γιάννη Βαρδινογιάννη, δημιουργώντας ένα νέο καθετοποιημένο utility, με firepower 550.000 πελατών, μερίδιο 17% στην αγορά ρεύματος και portfolio μονάδων παραγωγής 1,5 GW.
Αυτό το νέο σχήμα που θα ενοποιηθεί στις αρχές του νέου έτους προφανώς δεν θα αρκεστεί στο 17%
και στην αγορά δίνουν και παίρνουν οι συζητήσεις ότι κάποια νέα εξαγορά βρίσκεται προ των πυλών. Σε μια αγορά του ρεύματος που συγκεντρώνεται όλο και περισσότερο στους μεγάλους -ο CEO του AKTOR Αλέξανδρος Εξάρχου έχει δηλώσει ότι εξετάζει κάθε ευκαιρία στην ενέργεια- η πρώτη μεγάλη συγχώνευση δύο μεγάλων παρόχων βάζει τις βάσεις για τον επόμενο γύρο ανακατατάξεων, που αφορά και άλλους.
Ο επικεφαλής της Metlen Ευάγγελος Μυτιληναίος έχει θέσει ως στόχο ένα μερίδιο αγοράς για την Protergia στο 30% όταν σήμερα βρίσκεται στο 22% (και θα επιτευχθεί ταχύτερα με μια εξαγορά μικρού παίκτη), ενώ ο CEO της Helleniq Energy Ανδρέας Σιάμισιης έχει θέσει τον πήχη για την Enerwave (πρώην Elpedison) τουλάχιστον στο 12% μέσα στο 2026 έναντι 6,4% σήμερα.
Τέτοιοι στόχοι δεν επιτυγχάνονται μόνο με οργανική ανάπτυξη, πολλώ δε μάλλον όταν οι παραπάνω εξαγγελίες αναγκάζουν όλους τους μεσαίους και μεγάλους παίκτες να πάρουν μέσα στην επόμενη χρονιά
τις αποφάσεις τους και να μεγεθυνθούν, αν θέλουν να παραμείνουν στο παιχνίδι.
Η συζήτηση για τους επόμενους πιθανούς «γάμους» αποκτά νέα δυναμική σε μια αγορά που φαίνεται να ακολουθεί το μοντέλο των telecoms. Δηλαδή, όχι πάνω από τρεις τέσσερις εταιρείες έναντι των σημερινών δέκα, εκ των οποίων μερίδια άνω του 2% έχουν οι έξι επτά. Όσο για τους δυνητικούς στόχους, οι επιλογές είναι συγκεκριμένες και περιορίζονται μεταξύ των ZeniΘ, Volton και Ελίν, δεδομένου ότι η δυναμικά αναπτυσσόμενη Φυσικό Αέριο αποτελεί θυγατρική της ΔΕΠΑ, για την οποία η κυβέρνηση έχει άλλα σχέδια.
Αρχικά αναδιάρθρωση και σε δεύτερο χρόνο αποκρατικοποίηση ήταν τα σχέδια του Υπερταμείου για τη ΔΕΠΑ, όταν έναν ακριβώς χρόνο πριν αποκτούσε το 100% της εταιρείας. Αποτελώντας πλέον τον βασικό «αγωγό» για την κυβερνητική πολιτική στο φυσικό αέριο, με τις συμφωνίες που έχει υπογράψει με Ανατολικοευρωπαίους πελάτες και την αμερικανική Venture Global (αναμένεται να δούμε κι άλλες μέσω της Atlantic SEE Trade LNG, του κοινού σχήματος με τον AKTOR), το ερώτημα είναι πότε θα ληφθούν οι αποφάσεις για την επόμενη μέρα της.
Αυτή θα είναι η δεύτερη μεγάλη ενεργειακή είδηση του 2026. Είναι βέβαιο ότι δεν πρόκειται να παραμείνει κάτω από τον απόλυτο έλεγχο του κράτους ένας όλο και πιο ελκυστικός καθετοποιημένος ενεργειακός όμιλος, με παρουσία στη λιανική (Φυσικό Αέριο), στην παραγωγή ενέργειας από θερμικές μονάδες (χτίζει από κοινού με Ισραηλινούς επενδυτές νέο σταθμό φυσικού αερίου στη Λάρισα), όσο και από ΑΠΕ (έχει στόχο για χαρτοφυλάκιο άνω του 1 GW). Τώρα που έχει αποκτήσει ένα ελκυστικό επιχειρηματικό στόρι, στο βάθος του φετινού δρόμου είναι η εκ νέου αναζήτηση στρατηγικού επενδυτή ή η εισαγωγή στο χρηματιστήριο, με μοναδικό ερώτημα ποιο ποσοστό της εταιρείας θα μπορούσε να πουληθεί. Και αυτό καθώς φαίνεται ότι η κυβέρνηση θέλει να διατηρήσει μια ισχυρή κρατική ενεργειακή παρουσία στο φυσικό αέριο κατά την παρούσα συγκυρία της υποκατάστασης του ρωσικού με το αμερικανικό.
Κούρσα με έπαθλο το δεύτερο πλωτό τέρμιναλ LNG
Κλείνοντας με τα του φυσικού αερίου, το 2026 θα είναι χρονιά αποφάσεων και για το δεύτερο ελληνικό FSRU.
Το επανέλαβε προ ημερών ο επικεφαλής του ομώνυμου ομίλου Δημήτρης Κοπελούζος, καθιστώντας σαφές ότι το στοίχημα δεν είναι καθόλου αυτονόητο και για να αποσβεστούν επενδυτικά σχέδια της τάξης των
650 εκατ. ευρώ, όσο κοστίζει σήμερα ένα ειδικό πλοίο, όπως αυτό στην Αλεξανδρούπολη, χρειάζονται μεγάλα μακροχρόνια συμβόλαια με «κλειδωμένους» πελάτες, υψηλές ταρίφες και εγγυήσεις, γεγονός που τα καθιστά μάλλον ακριβότερα από αντίστοιχα στη Βαλτική (πχ, Πολωνία), τα οποία γειτνιάζουν με τον τελικό πελάτη, δηλαδή την Ουκρανία.
Σε κάθε περίπτωση, ωστόσο, δεδομένης και της αμερικανικής πίεσης να αυξηθούν οι όγκοι LΝG από το Αιγαίο προς τον βορρά μέσω του Κάθετου Διαδρόμου, το 2026 θα είναι χρονιά αποφάσεων για το επόμενο πλωτό ελληνικό τέρμιναλ αποθήκευσης και επαναεριοποίησης υγροποιημένου αερίου. Στην κούρσα θεωρητικά, πέραν της Gastrade του Ομίλου Κοπελούζου, βρίσκονται η Helleniq Energy με σχέδιο για τον Θερμαϊκό, η Motor Oil με πλάνο για τους Αγίους Θεοδώρους, αλλά και η Mediterranean Gas, συμφερόντων της εφοπλιστικής οικογένειας Δράγνη με project για τον Βόλο.
Ο κύβος ερρίφθη για την ΑΜΚ του ΑΔΜΗΕ
Το τέταρτο big deal που θα ταράξει του χρόνου τα νερά και συνδέεται επίσης με τα γεωπολιτικά αφορά την
είσοδο ξένου επενδυτή σ το μετοχικό κεφάλαιο του ΑΔΜΗΕ, για την οποία ο κύβος έχει ριφθεί. Στην κυβέρνηση φαίνεται να έχουν καταλήξει σε ένα μοντέλο «τύπου ΔΕΗ», με το Δημόσιο να μειώνει το ποσοστό
του από το 51% και να διατηρεί την καταστατική μειοψηφία του 34%, εκχωρώντας το υπόλοιπο 17% σε ιδιώτη. Ταυτόχρονα θα πρέπει να ικανοποιηθεί και η αμερικανική πίεση για περιορισμό της κινεζικής παρουσίας στα δίκτυα που μέσω της State Grid Europe ανέρχεται στο 24% του μετοχικού κεφαλαίου του Διαχειριστή.
Στο βασικό ερώτημα τι θα κάνουν οι Κινέζοι, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν είναι διατεθειμένοι να
επιλέξουν τον δρόμο της σύγκρουσης. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, είναι ανοιχτοί σε μια συμβιβαστική φόρμουλα και δεν προτίθενται να αυξήσουν το ποσοστό τους, διευκολύνοντας τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς για είσοδο νέου επενδυτή, όπως, πχ, η BlackRock που εμφανίζεται ως ο δυτικός μνηστήρας που θα «κούμπωνε» και γεωπολιτικά στην παρούσα συγκυρία. Αν και τις τελευταίες εβδομάδες δεν υπάρχει κάποια νεότερη εξέλιξη, το θέμα βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα των ενεργειακών προτεραιοτήτων για το 2026, με τον ΑΔΜΗΕ να έχει καταστήσει σαφές ότι για την υλοποίηση του δεκαετούς του πλάνου ύψους 6 δισ. ευρώ, και ειδικά των μεγάλων εθνικών διασυνδέσεων, απαιτείται ενίσχυση κεφαλαίου κατά τουλάχιστον 1 δισ.
Το στοίχημα της ΔΕΗ για data center με αμερικανικούς κολοσσούς
Στην περίπτωση του πρωταγωνιστή της ελληνικής αγοράς, δηλαδή της ΔΕΗ, το επόμενο big thing δεν αφορά
ούτε το φυσικό αέριο ούτε, πολλώ δε μάλλον, κάποιο FSRU, ωστόσο έχει και αυτό αμερικανικό άρωμα.
Εκτός από την υλοποίηση του νέου της επενδυτικού πλάνου ύψους 10,1 δισ., δηλαδή στη συνέχιση της μετατροπή της σε μια ευέλικτη powertech company στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, με μπαταρίες, υδροηλεκτρικά στις γύρω χώρες, νέες μονάδες φυσικού αερίου σε Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία, η μεγάλη είδηση για τον όμιλο, εφόσον κλείσουν οι συμφωνίες, θα αφορά τα data centers.Το big deal για το 2026 είναι να αναπτύξει στις λιγνιτικές εκτάσεις της Δυτικής Μακεδονίας από κοινού
με κάποιον από τους αμερικανικούς hyperscalers με τους οποίους συζητά εδώ και έναν χρόνο ένα από τα
μεγαλύτερα data centers στη ΝΑ Ευρώπη.
Προ μηνός και δίχως να μπει σε λεπτομέρειες, ο επικεφαλής της Γιώργος Στάσσης είχε επαναλάβει από το Λονδίνο ότι το data center 300 MW στην Κοζάνη, που μπορεί να φτάσει και το 1 GW, θα προχωρήσει μόνο
εφόσον ο όμιλος υπογράψει τη συμφωνία με τον αμερικανικό όμιλο με τον οποίο βρίσκεται σε συζητήσεις,
χωρίς να μπει σε λεπτομέρειες. Στο ερώτημα πότε θα έχουμε ανακοινώσεις, η απάντηση που δίνεται αρμοδίως είναι προς τα τέλη του 2026 και ότι η επένδυση θα προχωρήσει μόνο εφόσον ο ελληνικός όμιλος υπογράψει τη συμφωνία με τον hyperscaler με τον οποίο βρίσκεται σε συζητήσεις. Στο σενάριο που αυτές ευοδωθούν και έχουμε επίσημες ανακοινώσεις θα πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες επενδύσεις που έχουν γίνει ποτέ επί ελληνικού εδάφους, ικανή να καλύπτει προφανώς όχι μόνο την εγχώρια αλλά την ευρύτερη ζήτηση στη ΝΑ Ευρώπη.
Την έκταση του εγχειρήματος δείχνει το τεράστιο «καλάθι» ενέργειας που υπολογίζεται ότι χρειάζεται μια τέτοια επένδυση, από τη νέα μονάδα φυσικού αερίου Πτολεμαΐδα V ισχύος 350 MW, φωτοβολταϊκά 1,3 GW, μέχρι μπαταρίες 300 MW και δύο αντλησιοταμιευτικά ισχύος 320 MW και 240 MW. Το εγχείρημα είναι προφανώς δύσκολο και υψηλού κόστους, ωστόσο «κουμπώνει» με το στοίχημα για τεχνολογική και γεωγραφική διαφοροποίηση που «παίζει» η ΔΕΗ για την προσεχή τριετία, όχι μόνο επειδή αλλάζει γυρίζει σελίδα στο ενεργειακό της μείγμα, αφού στα τέλη του 2026 σβήνει και το τελευταίο λιγνιτικό φουγάρο, αλλά και λόγω της ίδιας της συγκυρίας στη ΝΑ Ευρώπη. Καθώς η ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια αναμένεται να αυξηθεί κατά 25% την προσεχή δεκαετία στην ευρύτερη γειτονιά και μεγάλος αριθμός συμβατικών θερμικών μονάδων θα αποσυρθεί λόγω παλαιότητας, η ΔEΗ βλέπει σημαντικές ευκαιρίες για να ενισχύσει την παρουσία της στον «βαλκανικό ενεργειακό διάδρομο», όπου μετά τη Ρουμανία χτίζει συνεχώς νέες θέσεις στη Βουλγαρία και την Ιταλία.
