Ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για τη μετάβαση στο εθνικό απολυτήριο, με ταυτόχρονη κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων, προκαλεί ποικίλες συζητήσεις και προβληματισμούς.
Στο επίκεντρο βρίσκεται η εξασφάλιση του αδιάβλητου της διαδικασίας εισαγωγής στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, ιδίως με την προοπτική κατάργησης της ελάχιστης βάσης εισαγωγής. Οι σχετικές συζητήσεις αναμένεται να αρχίσουν γύρω στα μέσα Νοεμβρίου, με στόχο τη μεγαλύτερη δυνατή πολιτική συναίνεση γύρω από το θέμα.
Η υπουργός Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Σοφία Ζαχαράκη, σε πρόσφατη εμφάνιση της στην εκπομπή Press Talk της ΕΡΤ, ανέδειξε τους κύριους άξονες της κυβερνητικής πρότασης. Πιο συγκεκριμένα:
– Οι προαγωγικές εξετάσεις θα περιλαμβάνουν θέματα που θα επιλέγονται τυχαία από μια τράπεζα θεμάτων με διαβαθμισμένη δυσκολία, η οποία θα οργανωθεί από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και θα συνοδεύεται από οδηγό βαθμολόγησης. Όλα τα θέματα θα είναι προσβάσιμα σε όλους τους μαθητές.
– Ένα σώμα έμπειρων βαθμολογητών θα αναλάβει τη διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων στις εξετάσεις.
– Στο τελικό αποτέλεσμα του εθνικού απολυτηρίου θα ενσωματώνονται οι επιδόσεις των μαθητών κατά τη διάρκεια όλων των τριών τάξεων του λυκείου.
– Υπάρχει η δυνατότητα ψηφιοποίησης και αποθήκευσης των γραπτών σε κεντρικό αποθετήριο.
Ο προβληματισμός γύρω από την αδιάβλητη διαδικασία επικεντρώνεται σε κρίσιμους παράγοντες όπως η επιτήρηση και η βαθμολόγηση. Η κυρία Ζαχαράκη τόνισε ότι η κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων είναι υπό συζήτηση, καθώς αυτές διασφαλίζουν τη διαφάνεια και την αμεροληψία της διαδικασίας εισαγωγής, κάτι που εξηγεί την παραμονή τους στο εκπαιδευτικό σύστημα από το 1983.
Στελέχη του υπουργείου, που συμμετέχουν στις επιτροπές σχεδίασης του εθνικού απολυτηρίου, επεσήμαναν ότι για να διατηρηθεί η αδιάβλητη διαδικασία, είναι απαραίτητο οι διορθώσεις των γραπτών να γίνονται από εξωτερικούς βαθμολογητές, οι οποίοι δεν διδάσκουν τα συγκεκριμένα μαθήματα, ενώ και οι επιτηρητές των εξετάσεων θα πρέπει να είναι εξωτερικοί.
Αξιοσημείωτο είναι ότι αν η πρόταση της κυβέρνησης διατηρήσει τις Πανελλαδικές Εξετάσεις, αυτές θα παραμείνουν υποχρεωτικές για τις σχολές υψηλής ζήτησης στα δημόσια ΑΕΙ. Σε αντίθεση, το εθνικό απολυτήριο θα επιτρέπει την εισαγωγή σε σχολές χαμηλής ζήτησης, ενώ μπορεί να αποτελέσει το βασικό κριτήριο εισαγωγής στα ιδιωτικά ΑΕΙ.
Η υπουργός ανέφερε επίσης ότι η εφαρμογή του εθνικού απολυτηρίου θα απαιτήσει την ύπαρξη νέων βιβλίων, τα οποία αναμένονται στα σχολεία το Σεπτέμβριο του 2027. Έτσι, η εφαρμογή του νέου συστήματος θα ξεκινήσει με τους μαθητές που θα φοιτήσουν στην Α΄ Λυκείου κατά το σχολικό έτος 2027-2028.
