Έντονος προβληματισμός στο ελληνικό ΥΠΕΞ για το σοβινιστικό παραλήρημα
Ο σοβινισμός και οι αλυτρωτισμοί στα Δυτικά Βαλκάνια «περισσεύουν». Σαν να μην έφταναν οι μεθοδεύσεις επί μακρόν κατά των δικαιωμάτων της ελληνικής εθνικής μειονότητας στη Βόρεια Ήπειρο και η κατά καιρούς ανακίνηση ζητήματος Τσάμηδων, ήρθε τώρα να προστεθεί και άλλη μία πρόκληση.
Χάρτης του αλβανικού υπουργείου Άμυνας, που δημοσιεύτηκε στο επίσημο περιοδικό του «USHTRIA» («Στρατός») στη σελίδα 12 (τεύχος 28, 18 Ιουλίου 2025), παρουσιάζει ως αλβανικό έδαφος την Κέρκυρα, τα Ιωάννινα και την Πρέβεζα και κάνει και λόγο για «Τσαμουριά» (ο χάρτης περικλείει στην Αλβανία και περιοχές των Σκοπίων).
Αυτά μέσα από ένα ιστορικό άρθρο που αφορά το Συνέδριο του Βερολίνου του 1878, που είχε ως θέμα του τη χάραξη των συνόρων στη Χερσόνησο του Αίμου.
Συνεργασία με την Τουρκία
Όλως τυχαίως, το βασικό θέμα της επόμενης έκδοσης του περιοδικού (25 Ιουλίου, τεύχος 29) είναι «Αλβανία – Τουρκία: Προς μια ισχυρότερη συνεργασία στον τομέα της άμυνας» και συνοδεύεται από μια μεγάλη φωτογραφία των υπουργών Άμυνας των δύο χωρών. Οι «αδυναμίες» δεν κρύβονται…
Εντύπωση στο δημοσίευμα που πλαισιώνει ο χάρτης προκαλεί η χρήση του όρου «Εθνική Αλβανία», που έχει σοβινιστική «απόχρωση» και παραπέμπει σε γνωστά αλυτρωτικά αφηγήματα της γειτονικής μας χώρας.
Όπως γράφει το σχετικό άρθρο, το Συνέδριο του Βερολίνου:
«Για τους Αλβανούς σημαδεύτηκε ως μία από τις μεγαλύτερες ιστορικές πληγές και ένα θεμελιώδες σημείο καμπής στη διαμόρφωση της εθνικής συνείδησης… Η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου, που υπογράφηκε στις 3 Μαρτίου 1878 μεταξύ Ρωσίας και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ευνόησε σε συντριπτικό βαθμό τα ρωσικά συμφέροντα και δημιούργησε μια Μεγάλη Βουλγαρία εις βάρος των αλβανικών και άλλων εδαφών… Η Αλβανία δεν είχε επίσημους εκπροσώπους, καθώς δεν αναγνωριζόταν ως ανεξάρτητη πολιτική οντότητα. Σε αυτό το συνέδριο το αλβανικό ζήτημα αγνοήθηκε εντελώς. Τα αλβανικά εδάφη διαιρέθηκαν άδικα μεταξύ γειτονικών κρατών χωρίς να ζητηθεί η γνώμη του τοπικού πληθυσμού. Στο Μαυροβούνιο δόθηκαν η Πλάβα, η Γκούτσια και αργότερα το Ούλτσιν. Στη Σερβία δόθηκαν η Νις, το Πίροτ, η Τόπλιτσα και η Βράνιε και χιλιάδες Αλβανοί εκδιώχθηκαν. Στην Ελλάδα δόθηκε η ευκαιρία να διεκδικήσει την Τσαμουριά…»
Στη συνέχεια του άρθρου αναφέρεται πως:
«Το Συνέδριο του Βερολίνου σηματοδότησε επίσης την έναρξη της αλβανικής πολιτικής οργάνωσης. Μόλις λίγες μέρες νωρίτερα, στις 10 Ιουνίου 1878, είχε ιδρυθεί η Αλβανική Ένωση του Πρίζρεν ως άμεση αντίδραση στην απειλή κατακερματισμού των αλβανικών εδαφών. Η Ένωση αντιπροσώπευε μια πανεθνική ένωση και στόχευε στη διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας, της αυτονομίας και της πολιτιστικής ενότητας των Αλβανών… Το Συνέδριο του Βερολίνου δεν ήταν το τέλος, αλλά η αρχή μιας νέας εποχής αλβανικής αντίστασης, η οποία θα κορυφωνόταν με την Ανεξαρτησία το 1912. Το Συνέδριο του Βερολίνου αποτελεί μια πικρή μαρτυρία ότι η μοίρα των εθνών δεν αποφασίζεται σε διπλωματικά τραπέζια χωρίς εκπροσώπηση. Αποτελεί όμως και ακρογωνιαίο λίθο στην αλβανική εθνική συνείδηση, όταν οι Αλβανοί κατάλαβαν ότι μόνο ενωμένοι, οργανωμένοι και αποφασισμένοι μπορούν να υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους. Σήμερα, περισσότερο από έναν αιώνα αργότερα, η μνήμη του Συνεδρίου του Βερολίνου θα πρέπει να χρησιμεύσει ως κάλεσμα για εθνική ενότητα, για τη διατήρηση της ταυτότητάς μας και της κοινής μας ιστορίας»
Συνεχείς εντάσεις
Η νέα πρόκληση της Αλβανίας έγινε μόλις λίγες μέρες μετά την επίσκεψη του Γιώργου Γεραπετρίτη στην Κορυτσά για τα εγκαίνια του ανακαινισμένου κτηρίου του Γενικού Προξενείου της Ελλάδας, παρουσία και του Αλβανού ΥΠΕΞ Ίγκλι Χασάνι.
Στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και δεν κρύβουν τον προβληματισμό τους. Οι προκλήσεις είναι πολλαπλές, υποχρεώνοντας την Αθήνα να υπενθυμίζει στα Τίρανα – και δη ανά τακτά διαστήματα- τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν από την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας, η ηγεσία της οποίας ονειρεύεται Μεγάλη Αλβανία.
Η φυλάκιση του εκλεγμένου δημάρχου της Χιμάρας Φρέντι Μπελέρη (σήμερα ευρωβουλευτής της Νέας Δημοκρατίας) προκάλεσε μεγάλη και διαρκή ένταση στις διμερείς σχέσεις. Τον Νοέμβριο του 2024 όσα είπε ο Έντι Ράμα στη διάρκεια ομιλίας του ενώπιον Αλβανών που ζουν στη Βόρεια Ελλάδα για τη Βόρεια Ήπειρο προκάλεσαν οργή στην Αθήνα.
Επί των ημερών τού σοσιαλιστή πολιτικού στην εξουσία η απόπειρα των αρχών της χώρας του να βάλουν στο χέρι τις περιουσίες των Ελλήνων στη Χιμάρα έχει κλιμακωθεί.