Μεγάλοι ωφελημένοι οι απασχολούμενοι στον ιδιωτικό τομέα και ο ΕΦΚΑ –
Οι υποχρεώσεις των εργοδοτών και οι διασταυρώσεις της Επιθεώρησης Εργασίας
Αναγκαστική προσαρμογή του βασικού μισθού, υψηλότερα ποσά για υπερωρίες και επιπλέον κόστος για την
ενσωμάτωση των τριετιών φέρνουν οι νέοι, αυστηρότεροι έλεγχοι και οι διασταυρώσεις… εξ αποστάσεως από
την Επιθεώρηση Εργασίας.
Όπως γράφει ο Λουκάς Γεωργιάδης στην εφημερίδα «ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ» με «όπλο» την Τεχνητή Νοημοσύνη και με συνεχείς διασταυρώσεις, η Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας θα εισέρχεται στους λογαριασμούς των εργαζομένων, προκειμένου να διαπιστώσει εάν τηρείται η εργατική νομοθεσία. Σε πρώτο πλάνο μπαίνουν η πιστή εφαρμογή των διατάξεων για τον κατώτατο μισθό, η ενσωμάτωση των τριετιών για όσους εργαζομένους του ιδιωτικού τομέα τις είχαν συμπληρώσει έως τις 14 Φεβρουαρίου
του 2012, αλλά και ο υπολογισμός των υπερωριών. Οι νέου τύπου διασταυρώσεις έχουν ήδη ξεκινήσει, καθώς η εφαρμογή της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας ισχύει σχεδόν στο σύνολο του ιδιωτικού τομέα. Μέσα από τη διαρκή παρακολούθηση των αποδοχών που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι, εκτιμάται ότι το 2027 ο μέσος μισθός θα διαμορφωθεί κατά πολύ υψηλότερα σε σχέση με τον στόχο των 1.500 ευρώ που έχει θέσει η κυβέρνηση, καθώς
θα προκύψουν πρόσθετες αυξήσεις για εργαζομένους που σήμερα βρίσκονται κάτω από το «ραντάρ». Ταυτόχρονα, οι επιχειρήσεις που δεν έχουν προβεί στις απαραίτητες… προσαρμογές κινδυνεύουν με την επιβολή «τσουχτερών» προστίμων, τα οποία σε περίπτωση υποτροπής εκτινάσσονται στα ύψη!
Έρχεται το «BI»
Το νέο πρωτοποριακό σύστημα ελέγχου «Business Intelligence» επιστρατεύει η Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας, προκειμένου να διασταυρώσει κατ’ αρχάς τις ώρες εργασίας και τους όρους των συμβάσεων των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα. Σύμφωνα με τους σχεδιασμούς της ΑΑΕΕ, το νέο σύστημα θα λειτουργήσει ως «μπαμπούλας» για τους εργοδότες, προκειμένου να προσαρμόσουν το σύστημα αποδοχών με βάση τα
προβλεπόμενα από την εργατική νομοθεσία ή τις διατάξεις που διέπουν τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Προ
ημερών, ο διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας Γιώργος Τζιλιβάκης έστειλε… προειδοποιητικό μήνυμα σε όσους δραστηριοποιούνται στους κλάδους όπου ισχύει η Ψηφιακή Κάρτα
Εργασίας, ότι «πρέπει να συμμορφωθούν με το ισχύον κανονιστικό πλαίσιο, έτσι ώστε εργαζόμενοι, εργοδότες και ελεγκτικός μηχανισμός να συμβάλλουν από κοινού, όχι μόνο σε μία αγορά εργασίας που λειτουργεί με κανόνες, αλλά και σε μία δικαιότερη κοινωνία».
Με το σύστημα «ΒΙ» δίνεται η δυνατότητα αποκάλυψης τυχόν παραβάσεων που προκύπτουν από τη χρήση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας και τις υπερωρίες. Η χρήση του συστήματος «BI» δεν καταργεί
τον επιτόπιο έλεγχο, αλλά θα λειτουργεί συνδυαστικά, προκειμένου να εξασφαλιστεί η τήρηση της νομιμότητας προς όφελος τόσο του εργαζομένου, όσο και του εργοδότη που λειτουργεί σύννομα και πλήττεται από τον αθέμιτο ανταγωνισμό. Ήδη, η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της «ΕΡΓΑΝΗΣ»
οδήγησε τον Μάιο σε αύξηση των δηλωθεισών υπερωριών κατά 1.055% στον τουρισμό, 129% στην εστίαση, 92% στο λιανεμπόριο και 85% στη βιομηχανία. Συνολικά, τον Μάιο καταγράφηκε αύξηση92% των υπερωριών σε όλους τους κλάδους εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα.
Επίσης, χιλιάδες εργοδότες έχουν πέσει στα «δίχτυα» της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, καθώς αποδείχθηκε ότι δεν τηρούσαν κυρίως το ωράριο εργασίας των εργαζομένων και δεν κατέβαλαν τις νόμιμες υπερωρίες, με αποτέλεσμα να τους επιβληθούν πρόστιμα εκατομμυρίων ευρώ.
Επιπλέον, με τη χρήση «έξυπνων» τεχνικών, οι ελεγκτές της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας θα μπορούν να λαμβάνουν χρήσιμες πληροφορίες, σχετικά με το αν μια επιχείρηση τηρεί ή όχι τους όρους της σύμβασης εργασίας, όπως προβλέπει η κείμενη νομοθεσία. Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας αναμένει φέτος σημαντική ενίσχυση των εσόδων του e-ΕΦΚΑ, ως αποτέλεσμα της συμμόρφωσης περισσότερων επιχειρήσεων με τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας.
Οι «παρακολουθήσεις»
«Πυξίδα» για επιτόπιους ελέγχους σε χιλιάδες επιχειρήσεις αναμένεται να αποτελέσουν τυχόν… αποκλίσεις που
θα εντοπιστούν από τους ηλεκτρονικούς ελέγχους τους οποίους διεξάγει η ΑΑΕΕ, σε σχέση με την τήρηση της
εργατικής νομοθεσίας.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ελεγκτές της Αρχής θα παρακολουθούν τις κινήσεις των εργοδοτών τόσο στο επίπεδο της
εφαρμογής της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας, όσο και στο επίπεδο της καταβολής των οφειλόμενων ποσών στους
εργαζομένους. Ειδικότερα, οι εργοδότες, υποχρεούνται στα εξής:
1 Να διαθέτουν και να λειτουργούν ηλεκτρονικό σύστημα μέτρησης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων τους, άμεσα συνδεδεμένο και διαλειτουργικό, σε πραγματικό χρόνο με το Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ».
2 Να διαβιβάζουν στην «ΕΡΓΑΝΗ» καθημερινά και άμεσα, σε πραγματικό χρόνο και με μέγιστο χρόνο καθυστέρησης 15 λεπτών, τα γεγονότα έναρξης και λήξηςαπασχόλησης των εργαζομένων.
3 Να τηρούν για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 10 ετών τα στοιχεία του συστήματος μέτρησης του χρόνου εργασίας, στα οποία μπορεί να έχει πρόσβαση κάθε εργαζόμενος.
4 Να καταβάλλουν τις αποδοχές των εργαζομένων αποκλειστικά στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς, αναγράφοντας την αιτιολογία και το χρονικό διάστημα που αφορά η κάθε καταβολή. Η καταβολή των αποδοχών γίνεται με οποιονδήποτε τρόπο, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ηλεκτρονικών μέσων πληρωμής ή παρόχων υπηρεσιών πληρωμών.
5 Να χορηγούν, κατά την εξόφληση των αποδοχών του προσωπικού, εκκαθαριστικό σημείωμα ή -σε περίπτωση
εφαρμογής μηχανογραφικού συστήματος- ανάλυση μισθοδοσίας. Οι πάσης φύσεως αποδοχές του προσωπικού και οι επ’ αυτών κρατήσεις θα πρέπει να απεικονίζονται αναλυτικά.
6 Να χορηγούν σημείωμα στο οποίο να αναφέρονται ο ενιαίος συνολικός μισθός που έχει συμφωνηθεί καθώς και οι κρατήσεις από τις αποδοχές που δικαιούνταν να λάβουν, εάν αμείβονταν με βάση κλαδική ή επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας.
7 Να τηρούν στον χώρο εργασίας, δηλαδή στην έδρα ή το υποκατάστημα, ή σε χωριστές εγκαταστάσεις, ή στο κεντρικό σύστημα διοίκησης κ.λπ., όλα τα εκκαθαριστικά σημειώματα αποδοχών του προσωπικού για το τελευταίο τουλάχιστον τρίμηνο.
8 Να υποβάλλουν τροποποιητικό πίνακα αποδοχών του εργαζομένου σε περίπτωση μεταβολής τους, εντός 15 ημερών από την ημέρα που έγινε η μεταβολή.
«Κλειδί» οι πίνακες προσωπικού
Ιδιαίτερη έμφαση δίνουν οι ελεγκτές της ΑΑΔΕ στην τήρηση των προβλεπόμενων σε σχέση με τους πίνακες του προσωπικού, όπου παρατηρούνται και οι περισσότερες παραβάσεις. Οι πίνακες αυτοί, σε συνδυασμό με την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, αποτελούν τη βάση για τον περαιτέρω έλεγχο των αποδοχών των εργαζομένων αλλά και των υποχρεώσεων που καλούνται να εκπληρώσουν οι εργοδότες. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη νομοθεσία, οι εργοδότες καλούνται να αναρτήσουν σε εμφανές σημείο του χώρου εργασίας, προσιτό στους
εργαζομένους, τον πίνακα προσωπικού και ωρών εργασίας χωρίς τη στήλη των καταβαλλόμενων, αποδοχών και μάλιστα να μην είναι… φθαρμένος!
Από την άλλη, καλούνται να υποβάλουν στο Πληροφοριακό Σύστημα «ΕΡΓΑΝΗ» τα έντυπα Ε3 (Ενιαίο Έντυπο Αναγγελίας Πρόσληψης) και Ε4 (Συμπληρωματικός Πίνακας Προσωπικού Νέας Πρόσληψης). Σημειώνεται ότι το ενιαίο έντυπο Ε3 υποβάλλεται το αργότερο την ίδια ημέρα της πρόσληψης και, πάντως, πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο. Οι νέοι εργοδότες, οι οποίοι προβαίνουν σε πρόσληψη για πρώτη φορά, και οι εργοδότες που ιδρύουν παραρτήματα με νέες προσλήψεις εργαζομένων μπορούν να υποβάλουν το έντυπο Ε3 εντός τριών εργάσιμων ημερών από την απογραφή στην αρμόδια Υπηρεσία του ΕΦΚΑ.
Το έντυπο Ε4 υποβάλλεται ετησίως μεταξύ 1ης και 31ης Οκτωβρίου κάθε έτους και αναγράφει το σύνολο των εργαζομένων στο παράρτημα κατά την ώρα της υποβολής. Επιπλέον, ο ετήσιος συμπληρωματικός πίνακας υποβάλλεται από 1 έως 31/10 κάθε έτους, μόνο για απασχολουμένους που εργάζονταν κατά την υποβολή του ετήσιου πίνακα και δεν συμπεριλήφθηκαν σε αυτόν.
Εξάλλου, το αρχικό έντυπο υποβάλλεται στις περιπτώσεις σύστασης νέου παραρτήματος ή απασχόλησης προσωπικού για πρώτη φορά εκτός του χρονικού διαστήματος υποβολής του ετήσιου πίνακα προσωπικού, δηλαδή από 1 Νοεμβρίου κάθε έτους έως 30 Σεπτεμβρίου του επόμενου έτους. Η υποβολή αρχικού πίνακα γίνεται με σκοπό να δοθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής τροποποιητικών και συμπληρωματικών
πινάκων προσωπικού και να δηλωθούν τα στοιχεία του Τεχνικού Ασφαλείας και του Ιατρού Εργασίας.
Σύμφωνα με την εργατική νομοθεσία, για κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας, υποβάλλεται πίνακας προσωπικού συμπληρωματικός ωραρίου την ίδια μέρα της αλλαγής ή τροποποίησης και, πάντως, πριν από την ανάληψη υπηρεσίας από τον εργαζόμενο. Μάλιστα, για τους οδηγούς φορτηγών αυτοκινήτων και τουριστικών λεωφορείων μεταφοράς άνω των εννέα ατόμων, καθώς και
για τα υπεραστικά και αστικά ΚΤΕΛ που απασχολούν οδηγούς λεωφορείων και έχουν Κανονισμό Εργασίας, ο εργοδότης υποχρεούται να καταχωρεί κάθε αλλαγή ή τροποποίηση του ωραρίου ή της οργάνωσης του χρόνου εργασίας των εργαζομένων, 15 ημέρες μετά το τέλος κάθε εβδομαδιαίας περιόδου εργασίας. Επισημαίνεται ότι η συγκεκριμένη υποχρέωση δεν ισχύει πλέον για εργοδότες των οποίων οι επιχειρήσεις έχουν ενταχθεί στην Ψηφιακή Οργάνωση Χρόνου Εργασίας.
