Μια σημαντική αλλαγή στη διεθνή ιατρική πρακτική φέρνουν οι νέες κατευθυντήριες οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την παχυσαρκία, οι οποίες αντιμετωπίζουν πλέον την πάθηση ως χρόνια και υποτροπιάζουσα νόσο. Πρόκειται για μια θεμελιώδη μετατόπιση που εγκαταλείπει οριστικά το αφήγημα της προσωπικής ευθύνης και της έλλειψης πειθαρχίας, προτάσσοντας επιστημονική τεκμηρίωση και εξατομικευμένη θεραπευτική προσέγγιση.
Η αναγνώριση της παχυσαρκίας ως νόσου σηματοδοτεί αλλαγή σε πολλαπλά επίπεδα: από την πρόσβαση των ασθενών σε εξειδικευμένη φροντίδα και τις καλύψεις των συστημάτων υγείας, μέχρι την ανάπτυξη νέων πρωτοκόλλων θεραπείας και την κοινωνική αποστιγματοποίηση των ανθρώπων που ζουν με την πάθηση. Η παχυσαρκία δεν εξηγείται με «κακές συνήθειες», αλλά με πολύπλοκους γενετικούς, μεταβολικούς και ορμονικούς μηχανισμούς.
Στις νέες οδηγίες, ο ΠΟΥ κάνει ιδιαίτερη αναφορά στα φάρμακα νέας γενιάς, όπως οι αγωνιστές GLP-1, που έχουν αλλάξει τα δεδομένα στη διαχείριση της παχυσαρκίας. Τα φάρμακα αυτά επιτυγχάνουν σημαντική απώλεια βάρους –ακόμη και άνω του 10–15%– όμως δεν αποτελούν «μαγική λύση». Απαιτούν συνδυασμό με σωστή διατροφή, άσκηση, αλλαγές συμπεριφοράς και κυρίως μακροχρόνια χρήση, καθώς η διακοπή τους συχνά οδηγεί σε επαναπρόσληψη βάρους.
Ωστόσο, ο ΠΟΥ προειδοποιεί για μια μεγάλη πρόκληση: την άνιση πρόσβαση στις νέες θεραπείες. Το υψηλό κόστος και η περιορισμένη διαθεσιμότητα αφήνουν πολλούς ασθενείς εκτός θεραπευτικών επιλογών, παρά το γεγονός ότι συχνά είναι οι πιο ευάλωτοι κοινωνικά και οικονομικά.
Πέρα από το ιατρικό σκέλος, οι νέες οδηγίες αγγίζουν και το κοινωνικό αποτύπωμα της παχυσαρκίας. Το στίγμα, η ντροπή και η ενοχοποίηση αποτελούν ακόμη καθημερινότητα για πολλούς ανθρώπους. Ο ΠΟΥ ζητά να αντιμετωπίζεται η παχυσαρκία όπως θα αντιμετωπίζονταν ο διαβήτης ή η υπέρταση — ως μια πάθηση που χρειάζεται συνεχή ιατρική φροντίδα και όχι απλουστευτικές συμβουλές.
Με τις νέες κατευθυντήριες οδηγίες, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εισάγει όχι απλώς νέα ιατρικά εργαλεία, αλλά μια νέα φιλοσοφία: η παχυσαρκία είναι χρόνια νόσος, με πραγματικούς βιολογικούς μηχανισμούς και πραγματικές θεραπευτικές ανάγκες. Και όσοι ζουν με αυτήν αξίζουν επιστημονική φροντίδα, κατανόηση και ισότιμη πρόσβαση στις διαθέσιμες θεραπείες.
