Σε μια εξέλιξη που μπορεί να αποδειχθεί ιστορική για τη Μέση Ανατολή, η Χαμάς αποδέχθηκε τη συμφωνία για κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, σύμφωνα με πηγές της «παλαιστινιακής αντίστασης» που μίλησαν στο al-Mayadeen, μέσο προσκείμενο στη Χεζμπολά.
Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η υπογραφή της συμφωνίας αναμένεται την Πέμπτη στην Αίγυπτο, έπειτα από μια έντονη περίοδο παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων. Ο επικεφαλής της Χαμάς, Χαλίλ Αλ-Χάγια, συναντήθηκε με τον αρχηγό των αιγυπτιακών μυστικών υπηρεσιών, με στόχο να «κλειδώσει» η τελική μορφή της συμφωνίας.
Πιο συγκεκριμένα, πηγή με γνώση των διαπραγματεύσεων ανέφερε στο Reuters ότι η υπογραφή της συμφωνίας για την εφαρμογή του πρώτου σταδίου του ειρηνευτικού σχεδίου του Τραμπ αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις 12:00 (ώρα Ισραήλ και Ελλάδας). Την ίδια στιγμή, η τοπική υπηρεσία πολιτικής άμυνας στη Γάζα έκανε λόγο για συνέχιση των ισραηλινών πληγμάτων, παρά την ανακοίνωση της συμφωνίας.
Ημέρα–ορόσημο για τους ομήρους
Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσαν δύο πηγές στην εφημερίδα The Times of Israel, η Χαμάς έχει δεσμευθεί να απελευθερώσει τους εναπομείναντες ζωντανούς ομήρους το Σάββατο, ως μέρος του πακέτου που διαπραγματεύονται οι δύο πλευρές μέσω μεσαζόντων.
Η συμφωνία περιλαμβάνει τρία βασικά σκέλη:
- Κατάπαυση του πυρός στη Γάζα,
- Αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων, με συγκεκριμένο μηχανισμό,
- Ανταλλαγή ομήρων και Παλαιστινίων κρατουμένων.
Το κεντρικό σημείο τριβής αφορά τον μηχανισμό και το χρονοδιάγραμμα αποχώρησης του Ισραήλ. Η Χαμάς απαιτεί σαφείς, δεσμευτικές ημερομηνίες που θα συνδέονται με τη σταδιακή απελευθέρωση των ομήρων και θα διασφαλίζουν την πλήρη αποχώρηση των δυνάμεων κατοχής.
Ο ρόλος των ΗΠΑ και της Αιγύπτου
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε μέσω ανάρτησής του ότι Ισραήλ και Χαμάς υπέγραψαν την πρώτη φάση ενός σχεδίου ειρήνης, κάνοντας λόγο για μια «ιστορική και άνευ προηγουμένου εξέλιξη».
Σύμφωνα με τον ίδιο, η συμφωνία προβλέπει:
-
Την άμεση απελευθέρωση όλων των ομήρων,
-
Την απόσυρση των ισραηλινών στρατευμάτων σε προκαθορισμένη γραμμή, ως πρώτο βήμα προς μια «ισχυρή, διαρκή και αιώνια ειρήνη»,
-
Δίκαιη μεταχείριση όλων των πλευρών στο πλαίσιο της συμφωνίας.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε την ημέρα «σπουδαία για τον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο, το Ισραήλ, τις γειτονικές χώρες και τις ΗΠΑ» και ευχαρίστησε τους μεσολαβητές από το Κατάρ, την Αίγυπτο και την Τουρκία, οι οποίοι συνέβαλαν στην επίτευξη της συμφωνίας.
Κλείνοντας, χρησιμοποίησε τη φράση «Blessed are the Peacemakers» (Μακάριοι οι ειρηνοποιοί), δίνοντας έμφαση στον συμβολισμό της στιγμής.
Νωρίτερα, ο Ντόναλντ Τραμπ είχε επιβεβαιώσει ότι οι συνομιλίες βρίσκονται «πολύ κοντά σε συμφωνία», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο να επισκεφθεί τη Μέση Ανατολή την Κυριακή 12 Οκτωβρίου.
«Έχουμε μια εξαιρετική ομάδα εκεί, σπουδαίους διαπραγματευτές. Πιστεύω ότι υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να συμβεί», δήλωσε από τον Λευκό Οίκο. Παράλληλα, ο Αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φατάχ αλ Σίσι έκανε λόγο για «πολύ ενθαρρυντικές ενδείξεις» και αποκάλυψε ότι προσκάλεσε τον Τραμπ να παραβρεθεί στην υπογραφή, εφόσον υπάρξει τελική συμφωνία.
Οι απεσταλμένοι των ΗΠΑ (Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ), ο πρωθυπουργός του Κατάρ Μοχάμεντ μπιν Αμπντελραχμάν αλ Θάνι και ο επικεφαλής της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών Ιμπραήμ Καλίν βρίσκονται ήδη στο Σαρμ ελ Σέιχ, όπου οι συνομιλίες συνεχίζονται με στόχο να επιτευχθεί ένα “πακέτο” αποδεκτό και από τις δύο πλευρές.
Ένα διπλωματικό παζλ με παγκόσμια σημασία
Η πιθανή συμφωνία δεν αφορά μόνο το πεδίο της Γάζας. Εντάσσεται σε ένα ευρύτερο διπλωματικό στοίχημα, όπου ΗΠΑ, Αίγυπτος, Κατάρ και Τουρκία επιχειρούν να διαμορφώσουν νέο πλαίσιο ισορροπιών στη Μέση Ανατολή.
Η «σιωπηλή» — μα εξαιρετικά πυκνή — διαδικασία των τελευταίων ημερών αναδεικνύει ότι οι αποφάσεις για πόλεμο ή ειρήνη παίρνονται πλέον στα τραπέζια των μεσαζόντων, με τα πεδία των συγκρούσεων να λειτουργούν ως πίεση και όχι ως τελική σκηνή.