Η Ελλάδα αποτελεί πλέον παράδειγμα δημοσιονομικής πειθαρχίας και μεταρρυθμίσεων, υπογράμμισε μεταξύ άλλων, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης, μιλώντας στο London School of Economics, σε εκδήλωση που οργάνωσε το Ελληνικό Παρατηρητήριο σε συνεργασία με την Ένωση Ελλήνων Τραπεζιτών Ηνωμένου Βασιλείου.
Ο υπουργός περιέγραψε την πορεία της χώρας από τη βαθιά κρίση της προηγούμενης δεκαετίας μέχρι τη σημερινή εικόνα υψηλότερης ανάπτυξης από τον μέσο όρο της ΕΕ, υπογραμμίζοντας ότι «η ποσοτική συσσώρευση αλλαγών οδήγησε σε ποιοτική μεταβολή» στην ελληνική οικονομία και κοινωνία. «Χάσαμε 25 μονάδες ΑΕΠ, ζήσαμε ένα ισοδύναμο της Μεγάλης Ύφεσης και χρειάστηκαν τρία προγράμματα διάσωσης αντί για ένα. Ήταν ένα πολύ ακριβό μάθημα», σημείωσε, προσθέτοντας ότι η εμπειρία αυτή διαμόρφωσε μια νέα, κουλτούρα δημοσιονομικής σύνεσης.
Ο κ. Πιερρακάκης επισήμανε ότι σήμερα η Ελλάδα καταγράφει πρωτογενή πλεονάσματα, ταχύτερη αποκλιμάκωση του χρέους σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη και ανεργία στα επίπεδα του 2008. «Το βασικό πολιτικό μάθημα για τη γενιά μας είναι να μη μεταθέτουμε τον λογαριασμό στην επόμενη», είπε, εξηγώντας ότι ο στόχος πρόωρης αποπληρωμής του πρώτου δανείου των μνημονίων μέχρι το 2031 εντάσσεται σε αυτή τη λογική, στέλνοντας παράλληλα ένα «σαφές μήνυμα αξιοπιστίας» στις αγορές.
Κεντρικό ζητούμενο, σύμφωνα με τον υπουργό, είναι πλέον η ταχύτερη σύγκλιση με το ευρωπαϊκό εισόδημα, μέσα από την άνοδο της παραγωγικότητας. Σημείωσε ότι η Ελλάδα βρίσκεται πλέον στο 70% του μέσου εισοδήματος της ΕΕ σε όρους αγοραστικής δύναμης, από 62% που ήταν το 2019, με ισχυρή αύξηση κατώτατου και μέσου μισθού. Παραδέχτηκε, ωστόσο, ότι η ενεργειακή κρίση, οι αυξήσεις σε τρόφιμα και ενοίκια και το επίμονα υψηλό αίσθημα υποκειμενικής φτώχειας «δείχνουν ότι υπάρχουν ακόμη κοινωνικές ομάδες που πρέπει να στηριχθούν πιο στοχευμένα».
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην προσπάθεια αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου. Παρότι αναγνώρισε το πρόβλημα χαμηλής παραγωγικότητας, υπερασπίστηκε τον ρόλο του τουρισμού στα δύσκολα χρόνια, χαρακτηρίζοντάς τον «σανίδα σωτηρίας και όχι πρόβλημα». Την ίδια στιγμή υπογράμμισε τη θεαματική άνοδο επενδύσεων και εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ. Αναφερόμενος στη σχετική ακαδημαϊκή συζήτηση για τα διαρθρωτικά προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, επικαλέστηκε την έννοια της «πολυσθένειας» του Κωνσταντίνου Τσουκαλά, τονίζοντας ότι η χώρα άντεξε χάρη σε κρυφές δυνάμεις οικογενειών και επιχειρήσεων, οι οποίες δεν αποτυπώνονταν στα κλασικά οικονομικά μοντέλα.
Στο ευρωπαϊκό επίπεδο, ο κ. Πιερρακάκης τάχθηκε υπέρ μιας πιο φιλόδοξης βιομηχανικής πολιτικής, αλλά με αιχμή την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς και κυρίως της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων. «Το λάθος ερώτημα είναι “πώς φτιάχνουμε την ευρωπαϊκή εκδοχή του Χ;”. Το σωστό είναι πώς χτίζουμε πάνω στους δικούς μας πρωταθλητές», είπε, αναφέροντας ως παραδείγματα ευρωπαϊκές εταιρείες τεχνολογίας. Επικριτικός απέναντι στον κατακερματισμό ρυθμιστικών αρχών στις τηλεπικοινωνίες, υποστήριξε ότι μια ενιαία αγορά, με διασυνοριακές συγχωνεύσεις και εξαγορές και βαθύτερες κεφαλαιαγορές, είναι προϋπόθεση για να μειωθεί η εξάρτηση της Ευρώπης από τις τεχνολογίες των ΗΠΑ και της Κίνας.
Σε ερώτηση για την περίοδο που διετέλεσε υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, είπε πως πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε πως το gov.gr είναι «η δεύτερη πιο δημοφιλή μεταρρύθμιση στην ιστορία της χώρας μετά το ΕΣΥ». Υποστήριξε ότι η πανδημία δεν γέννησε αλλά επιτάχυνε την εν λόγω μεταρρύθμιση καθώς υπήρχε ήδη έτοιμο σχέδιο. Λέγοντας πως «τα κράτη δεν έχουν σχεδιαστεί, άλλα έχουν προκύψει», τόνισε ότι «χρειάζεται ένας αρχιτέκτονας που να ξανασχεδιάσει τις υπηρεσίες προς τον πολίτη». Στο πλαίσιο αυτό υπογράμμισε ότι η Ελλάδα έχει πλέον χαρτογραφήσει πάνω από 5.000 διοικητικές διαδικασίες, προκειμένου να μπορέσει να τις απλοποιήσει και να τις ψηφιοποιήσει.
Στο πεδίο της φορολογικής πολιτικής, ο υπουργός αναφέρθηκε στη νέα αρχιτεκτονική με δημογραφική στόχευση. Έτσι μίλησε για τον μηδενικό συντελεστή για οικογένειες με τέσσερα παιδιά και άνω. Για νέους έως 25 ετών που εισέρχονται στην αγορά εργασίας, αλλά και για την κατάργηση του φόρου ακίνητης περιουσίας σε χωριά κάτω των 1.500 κατοίκων, χαρακτηρίζοντας το πακέτο «μέρος μιας συνεκτικής απάντησης στο οξύ δημογραφικό πρόβλημα».
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης δέχθηκε και ερωτήσεις για την ποιότητα των θεσμών και τη λειτουργία της δημοκρατίας. Αναγνωρίζοντας χρόνιες αδυναμίες, υποστήριξε ότι η ψηφιοποίηση της φορολογικής διοίκησης και η ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων αποτελούν παράδειγμα θεσμικής απάντησης στη φοροδιαφυγή και σε παθογένειες όπως οι αγροτικές επιδοτήσεις. «Ένας καθηγητής μου, έλεγε ότι η πολιτική είναι σαν το Tetris: “οι επιτυχίες εξατμίζονται, τα λάθη συσσωρεύονται”. Το στοίχημα είναι να διορθώνουμε γρήγορα τα λάθη μας», είπε, κλείνοντας με την υπενθύμιση ότι «η Ελλάδα πλήρωσε πολύ ακριβά τα λάθη της προηγούμενης δεκαετίας – δεν έχουμε την πολυτέλεια να τα επαναλάβουμε».
