Η διασφάλιση της πρόσβασης σε κατάλληλη και προσιτή στέγη είναι κοινωνικό δικαίωμα αλλά και δείκτης προόδου του ευρωπαϊκού κοινωνικού μας πολιτισμού, το οποίο συνδέεται με την προστασία της αξιοπρέπειας, την ισότητα ευκαιριών και την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας. Η σύγχρονη στεγαστική κρίση αποτελεί μία από τις πλέον ισχυρές και σύνθετες προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει η ΕΕ.
Σύμφωνα με τη Eurostat, το ποσοστό ιδιοκατοίκησης ανέρχεται περίπου σε 70% στην Ευρώπη, με την Ελβετία και τη Γερμανία να έχουν τα χαμηλότερα ποσοστά, με 42,3% και 46,5% αντίστοιχα. Στην Ελλάδα, το ποσοστό των ιδιοκτητών είναι περίπου 72,8%, αλλά το 71,9% των νέων μέχρι 34 ετών μένουν μαζί με τους γονείς τους.
Κομβικό ρόλο για την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος στην Ευρώπη μπορεί να διαδραματίσει ο θεσμός της κοινωνικής κατοικίας. Πρόκειται για οικονομικά προσιτή κατοικία με ευνοϊκούς όρους απόκτησης, ώστε να διευκολύνονται οι οικονομικά ευάλωτοι και ασθενέστεροι, να αποκτήσουν αξιοπρεπή στέγη, χωρίς να αναγκάζονται να δαπανήσουν πάνω από το 1/3 του μηνιαίου εισοδήματός τους σε έξοδα κατοικίας.
Σε σχετική έκθεσή του, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ανέδειξε εμφατικά τη σημασία της κοινωνικής στέγασης στην Ευρώπη, τονίζοντας ότι: Η κατάλληλη, ασφαλής και προσιτή στέγη συνιστά ένα σημαντικό εργαλείο κοινωνικής δικαιοσύνης και συνοχής, ενώ η επένδυση στην κοινωνική στέγαση συμβάλλει στην τόνωση της κινητικότητας των εργαζομένων και στην αύξηση της απασχόλησης. Επιπλέον, συντελεί στην κάλυψη της στεγαστικής ζήτησης και στην παροχή οικονομικά προσιτής στέγης, στην τόνωση της οικονομίας, την καταπολέμηση της αστεγίας, της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Η κυβέρνηση θέσπισε πολύ πρόσφατα τον νόμο για την κοινωνική αντιπαροχή και την κοινωνική μίσθωση, ο οποίος εντάσσεται στο συνολικότερο πλέγμα των πολιτικών που υλοποιούμε από το 2019, για την ανάπτυξη μιας συνεκτικής και ολοκληρωμένης στεγαστικής πολιτικής. Σε αυτό το πλαίσιο, το Δημόσιο διαθέτει την αναξιοποίητη ακίνητη περιουσία του σε επενδυτές, οι οποίοι αναλαμβάνουν την ανέγερση σύγχρονων, ενεργειακά αποδοτικών και λειτουργικών κατοικιών, ή και την ανακαίνιση υφιστάμενων. Τουλάχιστον το 30% των κατοικιών αυτών αποδίδονται στο Δημόσιο και εκμισθώνονται σε δικαιούχους με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια, όπως το εισόδημα, η περιουσιακή και οικογενειακή τους κατάσταση. Οι κατοικίες βρίσκονται μέσα στον οικιστικό ιστό, το μίσθωμα είναι ουσιωδώς χαμηλότερο από εκείνο της αγοράς, ενώ θεσπίζεται η δυνατότητα να μπορεί ο δικαιούχος να αγοράσει το σπίτι μετά από μία δεκαετία.
Η θέσπιση ενός πλαισίου κοινωνικής κατοικίας και στη χώρα μας αντιμετωπίζει την πρόκληση του στεγαστικού προβλήματος με τρόπο σύγχρονο, κοινωνικά δίκαιο και οικονομικά βιώσιμο, με έμφαση στους ευάλωτους συμπολίτες μας.
Γράφει ο Γιώργος Σταμάτης
Βουλευτής Επικρατείας με τη ΝΔ