Η 7η Οκτωβρίου βρίσκει Ισραηλινούς και Παλαιστινίους να συμμετέχουν –μέσω διαμεσολαβητών– στον δεύτερο γύρο συνομιλιών
Δύο χρόνια μετά τη φονική επίθεση της Χαμάς που συγκλόνισε το Ισραήλ και πυροδότησε τον πόλεμο στη Γάζα, οι διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό της αιματοχυσίας επανεκκινούν σε μια ημέρα γεμάτη συμβολισμούς.
Η 7η Οκτωβρίου βρίσκει Ισραηλινούς και Παλαιστινίους να συμμετέχουν –μέσω διαμεσολαβητών– στον δεύτερο γύρο συνομιλιών στο Σαρμ ελ Σέιχ, με στόχο την απελευθέρωση ομήρων και την κατάπαυση του πυρός. Οι αναλυτές επισημαίνουν τη «συγκυριακή φόρτιση» της ημερομηνίας, καθώς η διπλωματική διαδικασία συμπίπτει με τη δεύτερη επέτειο από την ημέρα που άλλαξε τη Μέση Ανατολή.
«Ανοίγει ο δρόμος για ειρήνη», μεταδίδουν διεθνή πρακτορεία, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπνα δηλώνει από τον Λευκό Οίκο πως είναι «αρκετά σίγουρος» ότι μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία «στη βάση του σχεδίου των 21 σημείων».
«Πιστεύω ότι η Χαμάς έχει αποδεχθεί ορισμένα πολύ σημαντικά σημεία», πρόσθεσε ο Αμερικανός πρόεδρος, εκτιμώντας ότι «η συμφωνία για τη Γάζα είναι πιο κοντά από ποτέ».
Το «μαύρο Σάββατο» του 2023
Σαν σήμερα, στις 7 Οκτωβρίου 2023, το Ισραήλ δέχθηκε μια άνευ προηγουμένου τρομοκρατική επίθεση. Ένοπλοι της Χαμάς εισέβαλαν από αέρα, ξηρά και θάλασσα, σκορπώντας τον τρόμο στα νότια της χώρας.
Μέσα σε λίγες ώρες περισσότεροι από 1.200 άνθρωποι σκοτώθηκαν και 250 απήχθησαν. Η επίθεση ξεκίνησε στις 06:30 το πρωί, με καταιγισμό ρουκετών – περίπου 3.000 σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό – που έπληξαν το νότιο Ισραήλ. Οι κάτοικοι έτρεχαν στα καταφύγια καθώς ο «Σιδερένιος Θόλος» προσπαθούσε να αναχαιτίσει τις επιθέσεις.
Λίγο αργότερα, ένοπλοι διείσδυσαν από τον φράχτη της Γάζας, χρησιμοποιώντας ανεμόπτερα και εκρηκτικά. Στο μουσικό φεστιβάλ Nova, 260 νέοι άνθρωποι δολοφονήθηκαν και περισσότεροι από 100 οδηγήθηκαν όμηροι στη Γάζα. Στα κιμπούτς γύρω από τα σύνορα, ολόκληρες οικογένειες εξοντώθηκαν μέσα στα σπίτια τους.
Η απάντηση του Ισραήλ υπήρξε συντριπτική. Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου κήρυξε εμπόλεμη κατάσταση μέσα σε πέντε ώρες, δεσμευόμενος για «εξολόθρευση της Χαμάς». Έκτοτε, περισσότεροι από 66.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στη Γάζα – οι μισοί εκ των οποίων, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, είναι γυναίκες και παιδιά. Το 90% των κατοικιών έχει καταστραφεί και 1,9 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί.
«Θετικό κλίμα» στο Σαρμ ελ Σέιχ
Στο μεταξύ, τα βλέμματα στρέφονται στην Αίγυπτο. Ο πρώτος γύρος των έμμεσων συνομιλιών ανάμεσα στη Χαμάς και τους μεσολαβητές –ΗΠΑ, Αίγυπτος και Κατάρ– ολοκληρώθηκε τη Δευτέρα «σε θετική ατμόσφαιρα», σύμφωνα με το Al Qahera News, που συνδέεται με την αιγυπτιακή υπηρεσία πληροφοριών.
Οι συνομιλίες συνεχίζονται σήμερα, με την άφιξη ισραηλινής αντιπροσωπείας στο Σαρμ ελ Σέιχ, όπου συζητείται η δημιουργία μηχανισμού ανταλλαγής ομήρων με Παλαιστινίους κρατούμενους.
Πηγές προσκείμενες στη διαδικασία αναφέρουν ότι οι δύο πλευρές βρίσκονται σε ξεχωριστές αίθουσες, με τους μεσολαβητές να μεταφέρουν τα μηνύματα εκατέρωθεν.
Επικεφαλής της παλαιστινιακής αντιπροσωπείας είναι ο Χαλίλ αλ-Χάγια, που γλίτωσε πρόσφατα από ισραηλινό αεροπορικό πλήγμα στην Ντόχα, στο οποίο σκοτώθηκε ο γιος του. «Αναμένουμε δύσκολες και περίπλοκες διαπραγματεύσεις», ανέφερε πηγή που συμμετέχει στη διαδικασία, υπογραμμίζοντας ότι το Ισραήλ συνεχίζει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις εντός της Γάζας.
Μια ημερομηνία-τομή
Η 7η Οκτωβρίου δεν είναι πλέον απλώς επέτειος. Είναι η υπενθύμιση ενός πολέμου που άλλαξε τη Μέση Ανατολή και συνεχίζει να καθορίζει τη γεωπολιτική της επόμενης ημέρας.
Δύο χρόνια μετά, με τη Γάζα βυθισμένη στα ερείπια και το Ισραήλ να αναζητά ακόμη τους ομήρους του, το σύνθημα «τώρα ή ποτέ» που αντηχεί από την Πλατεία των Ομήρων στο Τελ Αβίβ αποκτά νέα βαρύτητα.
Ανάμεσα στην κούραση του πολέμου και τη μικρή ελπίδα της διπλωματίας, η σημερινή ημέρα μοιάζει να φέρει και τα δύο: τη μνήμη της φρίκης και τη διστακτική υπόσχεση μιας ειρήνης που ακόμη διαπραγματεύεται.