Πώς την πάτησε ο… αυτόκλητος μεσολαβητής Ερντογάν
Μπορεί τα δεδομένα αυτή την εποχή να αλλάζουν με υπερηχητικές ταχύτητες, αλλά σε απόλυτο φιάσκο κινδύνευε -μέχρι χθες το βράδυ τουλάχιστον- να καταλήξει η προσπάθεια της διαχρονικά «επιτηδείου ουδέτερης» Τουρκίας να διαμεσολαβήσει στη διένεξη της Ρωσίας με την Ουκρανία. Ο δε συνδυασμός της διεξαγωγής της Άτυπης Συνόδου των Υπουργών Εξωτερικών του ΝΑΤΟ στην Αττάλεια με τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη δεν πρόσφερε πολλά.
Οι Τούρκοι, θορυβημένοι από τις διπλωματικές πρωτοβουλίες του Κυριάκου Μητσοτάκη, διέρρεαν μάλιστα ότι ο Ταγίπ Ερντογάν συμμετείχε μέσω τηλεδιάσκεψης στη συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ με τον Σύριο Αχμέντ Σαράα, στο Ριάντ και ότι ο Αμερικανός πρόεδρος προτιμά πλέον την Τουρκία από το Ισραήλ. Το τελευταίο προκάλεσε τον γέλωτα διεθνώς. Ο Ντόναλντ Τραμπ πάντως ήταν σαφής για την Ουκρανία: «Κοιτάξτε, τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί μέχρι να βρεθούμε μαζί με τον Πούτιν».
Σε θέση ισχύος
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν ποτέ δεν έδειξε κάποια διάθεση να συνομιλήσει απευθείας με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δεδομένου ότι η Ρωσία έχει απτά εδαφικά κέρδη από τον πόλεμο που ξεκίνησε με την εισβολή της στην Ουκρανία και θεωρεί ότι βρίσκεται σε θέση ισχύος. Δεν είπε ποτέ στους Τούρκους ότι θα πάει στην Πόλη. Αυτό το είχε πει και ο Ντόναλντ Τραμπ στη διάρκεια της επεισοδιακής συνάντησής του με τον Ουκρανό πρόεδρο στον Λευκό Οίκο.
Αντίθετα, ο Ουκρανός πρόεδρος αναζητεί εναγωνίως μια κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του. Τη θέλει πολύ προφανώς αυτή τη φωτογραφία. Αυτό όμως δεν κατέστη δυνατό και η αντίδραση του Κιέβου ήταν πως η ρωσική αντιπροσωπεία (που έφτασε χθες το πρωί στην Άγκυρα) ήταν «θεατρική» σε σχέση με εκείνη της Ουκρανίας.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε μάλιστα για το επίπεδο της ρωσικής αντιπροσωπείας που στάλθηκε στην Κωνσταντινούπολη ότι είναι «περισσότερο σε προσχηματικό επίπεδο». Και είπε ότι θα στείλει την αντιπροσωπεία στην Κωνσταντινούπολη «παρά το χαμηλό επίπεδο της ρωσικής αντιπροσωπείας». Είπε επίσης ότι ελπίζει να επιδειχθεί η προθυμία του «τουλάχιστον να προσπαθήσουμε να κάνουμε τα πρώτα βήματα προς τον τερματισμό αυτού του πολέμου, συγκεκριμένα για την επίτευξη εκεχειρίας».
Στην ουκρανική αντιπροσωπεία συμμετέχουν οι υπουργοί Εξωτερικών Αντρίι Σίμπιχα και Άμυνας Ράστεμ Ουμέροφ. Και μπορεί ο εκπρόσωπος του Ρώσου Προέδρου Ντμίτρι Πεσκόφ να είπε ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν όρισε ο ίδιος τη διαπραγματευτική θέση της αντιπροσωπείας του, αλλά η Μόσχα εξαρχής προσπάθησε να υποβαθμίσει την τουρκική πρωτοβουλία.
Χαρακτηριστικό είναι το ότι δεν μετέβη στην Κωνσταντινούπολη ο Ρώσος πρόεδρος. Η ρωσική αντιπροσωπεία δεν είχε καν ως επικεφαλής της τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ. Τον ρόλο αυτό ανέλαβε ο σύμβουλος του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Μεντίνσκι (τον οποίο ο δυτικός Τύπος αποκαλεί «αρχιτέκτονα της ρωσικής προπαγάνδας»).
Σκληρή γλώσσα
Οι Ρώσοι δεν έμειναν μόνο στην υποβάθμιση της τουρκικής πρωτοβουλίας. Η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ Μαρία Ζαχάροβα δήλωσε: «Ποιους αποκαλεί ο Ζελένσκι μια αντιπροσωπεία στήριξης θεάτρου; Ποιος είναι αυτός που θα χρησιμοποιήσει αυτή τη γλώσσα; Ένας κλόουν, ένας χαμένος, ένα άτομο άγνωστης εκπαίδευσης που μιλά για ανθρώπους που έχουν προσόντα, ακαδημαϊκά επιτεύγματα και ιστορικό διακεκριμένων υπηρεσιών στην πατρίδα τους».
Η «Washington Post» τόνισε ότι «η Ρωσία έστειλε μια αντιπροσωπεία χαμηλού επιπέδου υφυπουργών και εμπειρογνωμόνων». Εδώ φαίνεται η απόλυτη απαξίωση από τη Μόσχα της τουρκικής πρωτοβουλίας. Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επέμενε για μια εκεχειρία 30 ημερών πριν ξεκινήσουν οι συνομιλίες, ζητώντας αυτή να προηγηθεί της διαπραγμάτευσης με τη Μόσχα.
Αυτό εκλήφθηκε από το Κρεμλίνο ως απόπειρα του Κιέβου να κερδίσει χρόνο για την ανασύνταξη των στρατευμάτων του. «Αντί ο Πούτιν να έρθει να συναντηθεί με τον πρόεδρο Ζελένσκι στην Τουρκία και να συζητήσουμε σοβαρά για τον τερματισμό του πολέμου και την αποκατάσταση της ειρήνης, αυτό που ακούμε από τη Ρωσία είναι προσωπικές προσβολές κατά του Ουκρανού προέδρου», είπε μέσω των κοινωνικών μέσων ο Γκεόργκιι Τικχίι, εκπρόσωπος του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών. Και πρόσθεσε: «Δεν είναι η πρώτη φορά που το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών γίνεται περίγελος. Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι της αντιπροσωπείας στην Τουρκία δεν ηγείται το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών -ο ρόλος τους είναι να γαβγίζουν από τη Μόσχα».
Η Ευρώπη από την πλευρά της εξακολουθεί να δείχνει πως δεν επιθυμεί μια ειρήνη στην Ουκρανία η οποία μάλιστα θα παγίωνε τα εδαφικά κέρδη των Ρώσων. Και είναι σαφής ως προς την πρόθεσή της να στηρίξει την πολεμική προσπάθεια του Κιέβου με κάθε τρόπο και για όσο απαιτηθεί.
Ο ρόλος της Άγκυρας
Τι επιδίωκε όμως η Άγκυρα με την πρωτοβουλία της; Είναι φανερό πως οι Τούρκοι επιδίωκαν τον εντυπωσιασμό. Και το βασικότερο εξ αυτών είναι ότι δεν αντιλαμβάνονται πως στις ΗΠΑ έχει αναλάβει άλλος. Η Ουάσιγκτον δεν ασκεί πίεση στη Μόσχα. Έτσι λειτουργεί πλέον ο Λευκός Οίκος, θέλοντας παράλληλα να διασφαλίσει τα αμερικανικά συμφέροντα, ήτοι: την επιστροφή χρημάτων που η Ουάσιγκτον έστειλε στο Κίεβο, την ανάληψη από αμερικανικές εταιρείες της ανοικοδόμησης και την εκμετάλλευση των σπανίων γαιών της Ουκρανίας.
Τις συνομιλίες σήμερα θα παρακολουθήσουν εκ του σύνεγγυς οι ειδικοί απεσταλμένοι της αμερικανικής κυβέρνησης Στιβ Γουίτκοφ και Τζόζεφ Κέλογκ. Στην Τουρκία βρίσκεται και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος (όπως και ο Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ) βρέθηκε στη Σύνοδο της Αττάλειας.
Η Τουρκία, χώρα που κατέχει παράνομα μεγάλο μέρος της Κύπρου μας η οποία είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δεν θα μπορούσε να αναμένει πολλά από την «ειρηνευτική» της προσπάθεια. Φαίνεται πως εκ νέου άπλωσε τα πόδια της έξω από το πάπλωμα προσπαθώντας να πετύχει εκεί όπου απέτυχαν άλλοι και το μόνο που κατάφερε ήταν να κάνει μια τρύπα στο νερό.
