Ο Τζάρεντ Κούσνερ ετοιμάζει πολυτελές τουριστικό project σε ένα απομονωμένο νησί της Αδριατικής, την ώρα που παράλληλα σχεδιάζει έναν «Trump Tower» στο Βελιγράδι.
Η Σαζάν, ένα μικρό βραχώδες νησί στην Αδριατική αποκτά μεγάλη δημοσιότητα ως το «νησί Τραμπ», καθώς η αλβανική κυβέρνηση σχεδιάζει να το παραχωρήσει στον γαμπρό του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, για τουριστική ανάπτυξη.
Παράλληλα, ο Κούσνερ προετοιμάζει έναν «Trump Tower» στο Βελιγράδι, προκαλώντας ωστόσο αντιδράσεις στις δύο χώρες.
Σύμφωνα με τη γαλλική LePoint, η Σαζάν μοιάζει με μικρό παράδεισο: ένα απομονωμένο «κομματάκι» γης γεμάτο φιδιά, γρύλους, πουλιά και, σύμφωνα με μαρτυρίες, ακόμη και μερικές αρκούδες.
Η φυσική βλάστηση με άγρια λεβάντα και αιωνόβιες κουκουναριές τριακοσίων ετών δημιουργεί ένα σπάνιο και άγριο τοπίο.
Το καλοκαίρι, λίγες φουσκωτές βάρκες μεταφέρουν τουρίστες από τη γειτονική Αυλώνα για δύο ώρες μπάνιου σε μια μεγάλη παραλία, πριν κατευθυνθούν προς τη σπηλιά του Χάτζι Αλί, του πειρατή του 17ου αιώνα που, που σύμφωνα με τον μύθο, έκρυψε εκεί κιβώτια με χρυσά νομίσματα.
Το νησί έχει γίνει πλέον και καταφύγιο θαλάσσιων χελωνών.
Για εξήντα χρόνια, η Σαζάν υπήρξε μυστική στρατιωτική βάση, από την οποία σήμερα έχουν απομείνει μόνο κατεστραμμένα πολυβολεία και χιλιάδες νάρκες.
Ο έρωτας της Ιβάνκα για τη Σαζάν, το γεύμα με τα θαλασσινά και ο Ράμα
Ο «έρωτας» της Ιβάνκα Τράμπ και του συζύγου της Τζάρεντ Κούσνερ για τη Σαζάν έχει ήδη σχεδόν περάσει στην τοπική ιστορία.
Συνέβη πριν από τέσσερα χρόνια, όταν το ζευγάρι έκανε διακοπές με τα παιδιά του στην Ελλάδα.
Στα Τίρανα, όπου κυβέρνηση και επιχειρηματίες ονειρεύονται την κατασκευή πολυτελών ξενοδοχείων και ο αριθμός των τουριστών έχει τριπλασιαστεί σε μια δεκαετία, η επίσκεψη αντιμετωπίστηκε ως ευκαιρία.
Ο Άουρον Τάρε, πρώην αρχαιολόγος που είχε μόλις αναλάβει γενικός διευθυντής της Εθνικής Υπηρεσίας Ακτογραμμής της Αλβανίας, οργάνωσε μια επίσκεψη κομμένη και ραμμένη στα μέτρα των Τραμπ-Κούσνερ και μερικών ακόμη πιθανών επενδυτών, ανάμεσά τους τον Νάσερ αλ Κελαϊφί, επικεφαλής της Paris Saint-Germain, και έναν επιχειρηματία από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
Διατέθηκαν ελικόπτερο και πολυτελές γιοτ.
Ο Τάρε γνωρίζει τα ωραιότερα σημεία της περιοχής. Δείχνει στο γκρουπ τη θεαματική βίλα που έκτισε ο Τζορτζ Τένετ, γιος Αλβανών μεταναστών και πρώην διευθυντής της CIA επί Μπιλ Κλίντον και Τζορτζ Μπους.
Οργανώνει γεύμα στο καλύτερο εστιατόριο με θαλασσινά της περιοχής, με οικοδεσπότη τον παλιό συμπαίκτη του στο μπάσκετ, τον ίδιο τον πρωθυπουργό Έντι Ράμα.
Στην εξουσία από το 2013, ο Ράμα εμφανίζεται ζεστός, μεσογειακός, ανεπίσημος – και γνωρίζει προσωπικά τον Ντόναλντ Τραμπ, τον οποίο έχει συναντήσει σε διεθνείς συνόδους.
Η Ιβάνκα Τραμπ και ο Τζάρεντ Κούσνερ αρχίζουν να μιλούν ανοιχτά για το τι θα μπορούσαν να κάνουν στο νησί που η Αλβανία είναι έτοιμη να παραχωρήσει.
Ενεργοποιούν αρχιτέκτονες και δικηγόρους. Την επόμενη χρονιά, ο Κούσνερ επιστρέφει στη χώρα. Μαζί με τους συνεταίρους του δηλώνει έτοιμος να επενδύσει πάνω από 1.000.000.000 δολάρια σε ολόκληρο τον κόλπο, σε μια τεράστια λωρίδα γης βόρεια της Αυλώνας που σήμερα παραμένει αδόμητη.
Πέρυσι, τον Δεκέμβριο, έναν μήνα μετά την επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία, ο Κούσνερ υπογράφει προκαταρκτική συμφωνία για μίσθωση 99 ετών.
Ο κεραυνοβόλος ενθουσιασμός της Ιβάνκα για τη Σαζάν έχει όλη τη λάμψη μίας ιστορίας εξωτικών διακοπών. Όμως, κυρίως, πρόκειται για υπόθεση πολλών χρημάτων.
Ο Τζάρεντ Κούσνερ μόνο αφελής επενδυτής δεν είναι. Ο όμιλός του, με έδρα το Μαϊάμι, διαχειρίζεται περιουσιακά στοιχεία ύψους αρκετών δισ. δολαρίων σε όλο τον κόσμο, πρωτίστως στη Μέση Ανατολή, όπου Σαουδάραβες επενδυτές αποτελούν τους βασικούς του εταίρους και μετόχους.
Ανησυχία για αλλοίωση του φυσικού κάλλους της περιοχής
Ο ορνιθολόγος Τζόνι Βόρψι έχει μια εντελώς διαφορετική οπτική, σχετικά με το μεγαλεπήβολο σχέδιο. Δεν τον απασχολούν οι γεωπολιτικές ισορροπίες, αλλά τα πουλιά. Έχει εκπονήσει διδακτορικό για τις μεταναστευτικές τους διαδρομές στη Μεσόγειο.
Ως στέλεχος της τοπικής περιβαλλοντικής οργάνωσης PPNEA, παρακολουθεί με ανησυχία τις εξελίξεις. Απλώνει έναν μεγάλο χάρτη και εξηγεί: «Είναι απλό. Εδώ βλέπετε τις βασικές διαδρομές των πουλιών στη Μεσόγειο. Βλέπετε αυτό το μονοπάτι; Η λιμνοθάλασσα της Αυλώνας είναι κομβικό σημείο στάσης. Είναι ωραίο να πολλαπλασιάζονται τα επενδυτικά και οικιστικά σχέδια, αλλά αυτό είναι απλώς καταστροφή».
Ο Όλσι Νίκα, ακτιβιστής της οργάνωσης EcoAlbania, ανησυχεί για την κατασκευή του γιγαντιαίου αεροδρομίου στη Αυλώνας, που προβάλλεται ως εργαλείο προσέλκυσης επενδυτών και τουριστών από όλο τον κόσμο. «Για μια χούφτα δολάρια κινούμαστε κόντρα στο ρεύμα της Ιστορίας», προειδοποιεί. «Είχαμε μία από τις ομορφότερες ακόμη ανέγγιχτες γωνιές της Μεσογείου. Αυτό ακριβώς θα μπορούσε να αποτελέσει τον πλούτο μας σε είκοσι χρόνια».
Οι business στη Σερβία
Ο Κούσνερ δεν ανακάλυψε τα Βαλκάνια από τη βόλτα στη Σαζάν. Ένας από τους βασικούς του «οδηγούς» στην περιοχή είναι ο Ρίτσαρντ Γκρένελ, Αμερικανός πρώην πρέσβης στη Γερμανία, τον οποίο ο Τραμπ είχε διορίσει ειδικό απεσταλμένο στη Σερβία και το Κόσοβο κατά την πρώτη θητεία του.
Ο Γκρένελ είναι επίσης ο άνθρωπος που διαπραγματεύτηκε, για λογαριασμό του Κούσνερ, μια δεύτερη μεγάλη συμφωνία στην περιοχή: την απόκτηση ενός ολόκληρου οικοδομικού τετραγώνου στο κέντρο του Βελιγραδίου.
Ο μελλοντικός «Trump Tower», όπως θα ονομαστεί, σχεδιάζεται να στεγάσει ξενοδοχείο πολυτελείας, τεράστιο εμπορικό κέντρο και πολυτελείς κατοικίες. Για πολλούς, έχει ήδη γίνει σύμβολο του ακραίου επιχειρείν και των αδιαφανών πρακτικών της κυβέρνησης.
Για να παραχωρηθεί το οικόπεδο στον Κούσνερ, ψηφίστηκε ειδικός νόμος: έπρεπε να αφαιρεθεί από το κτίριο η ιδιότητα του μνημείου στο Εθνικό Μητρώο Πολιτιστικής Κληρονομιάς.
Μία υπάλληλος του υπουργείου Πολιτισμού προτίμησε να παραιτηθεί αντί να υπογράψει το σχέδιο. Η δικηγόρος Καταρίνα Κόστιτς δηλώνει αγανακτισμένη: «Το αν μας αρέσει ή όχι το στυλ του κτιρίου όπως ήταν πριν από τον βομβαρδισμό είναι ένα ζήτημα.
Αλλά το σχέδιο για τον «Trump Tower» είναι άρνηση της ιστορίας μας. Θα άξιζε να γίνει ένας ουσιαστικός διάλογος για τον πολεοδομικό σχεδιασμό της πόλης μας».
Στο γραφείο του, κοντά στην προεδρία και το κοινοβούλιο της Σερβίας, ο Ραντοβάν Κούπρες, ιδρυτής της οργάνωσης CRTA που μάχεται για τη διαφάνεια στην πολιτική, είναι επίσης οργισμένος, αλλά για άλλους λόγους. «Το πρόβλημα δεν είναι πραγματικά η οικογένεια Τραμπ», λέει. «Το πρόβλημα είναι η πολιτική μας τάξη. Είμαστε από τις πιο διεφθαρμένες χώρες στον κόσμο και όλα έγιναν κάτω από το τραπέζι».
Τον ανησυχεί ιδιαίτερα ο εταίρος του Κούσνερ, ένας επενδυτής από τα Εμιράτα που είχε πάρει πριν από δώδεκα χρόνια την ανάπλαση των όχθεων της Σάββα, παραπόταμου του Δούναβη που διασχίζει το Βελιγράδι. «Είναι αισθητικά πολύ άσχημο», σημειώνει.
«Έδιωξαν χιλιάδες ανθρώπους που ζούσαν εκεί επί δεκαετίες και, κυρίως, παραχώρησαν τμήματα της γης σε υψηλόβαθμους αξιωματούχους με περίεργες διαδικασίες».
Η ανάπτυξη ακινήτων με τον Τζάρεντ Κούσνερ δεν είναι προφανώς ουδέτερη επιλογή, ούτε για τη Σερβία ούτε για την Αλβανία. Τους προσφέρει πρόσβαση τόσο σε κεφάλαια από τη Μέση Ανατολή όσο και στην Ουάσινγκτον.
