Προσδοκία περαιτέρω μείωσης του πληθωρισμού
Κοντά σε μία νέα μείωση των επιτοκίων βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), η οποία συνεδριάζει την Πέμπτη (5 Ιουνίου) και είναι πιθανό να αποφασίσει την περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της. Αν, πράγματι, συμβεί αυτό, το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων θα μειωθεί, για όγδοη φορά, κατά 25 μονάδες βάσης στο 2% από 4% πέρυσι τον Ιούνιο.
Για όσους έχουν δάνεια σε ευρώ με κυμαινόμενο επιτόκιο, όπως σημειώνει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, μία τέτοια εξέλιξη θα σημάνει νέα ελάφρυνση της μηνιαίας δόσης τους καθώς θα συμπαρασυρθεί προς τα κάτω και το euribor.
Αν και σχετικά λίγα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, τα οποία έχουν μιλήσει, άμεσα ή έμμεσα, πριν τη συνεδρίαση της Πέμπτης, τα περισσότερα έδειξαν προς την κατεύθυνση της μείωσης των επιτοκίων. «Πιστεύω ότι θα μειώσουμε τα επιτόκια άλλη μια φορά τον Ιούνιο και στη συνέχεια βλέπω μια παύση (στη συνεδρίαση του Ιουλίου)», δήλωσε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, σε συνέντευξη που έδωσε στην «Καθημερινή».
Στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και οι δηλώσεις των κεντρικών τραπεζιτών της Γαλλίας, Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, της Φινλανδίας, Όλι Ρεν και της Λιθουανίας, Γκεντιμίνας Σίμκους. Ο Βιλερουά είπε ότι δεν έχει υπάρξει ακόμη ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ και αυτό πιθανόν να φανεί στην ερχόμενη συνεδρίαση. Ο Ολι Ρεν σημείωσε ότι αν τα νεότερα στοιχεία και οι νέες τριμηνιαίες προβλέψεις της κεντρικής τράπεζας, οι οποίες θα παρουσιασθούν την Πέμπτη, επιβεβαιώσουν ότι ο πληθωρισμός (που έτρεχε με ετήσιο ρυθμό 2,2% τον Απρίλιο) κινείται σε χαμηλά επίπεδα και ότι η ανάπτυξη της οικονομίας είναι υποτονική, «η κατάλληλη αντίδραση τον Ιούνιο θα ήταν η συνέχιση της νομισματικής χαλάρωσης και η μείωση των επιτοκίων». Ο Σίμκους θεωρεί βέβαιο ότι ο πληθωρισμός θα κινηθεί κάτω και από τον στόχο του 2% της κεντρικής τράπεζας, λόγω της ανατίμησης του ευρώ, τονίζοντας ότι γι’ αυτό τον λόγο βλέπει σημαντική πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων. Μάλιστα, είπε, ότι αναμένει μία ακόμη μείωση φέτος, που θα μπορούσε να γίνει τον Ιούλιο ή αργότερα.
Από την άλλη πλευρά, κατά της μείωσης των επιτοκίων τάχθηκαν δύο μέλη του Δ.Σ. της ΕΚΤ: ο Αυστριακός Ρόμπερτ Χόλτσμαν, ο οποίος θεωρείται «γεράκι» λόγω της θέσης του για σκληρή νομισματική πολιτική, και η Γερμανίδα, Ιζαμπελ Σνάμπελ που επίσης συγκαταλέγεται στα «γεράκια». Ο Χόλτσμαν είπε ότι «δεν υπάρχει λόγος να μειώσουμε τα επιτόκια τον Ιούνιο και τον Ιούλιο», προσθέτοντας ότι μία περαιτέρω μείωσή τους πιθανότατα δεν θα είχε καμία επίδραση στην ανάπτυξη, η οποία χωλαίνει λόγω της αβεβαιότητας και όχι της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής. Η Σνάμπελ σημείωσε ότι η ΕΚΤ πρέπει να κρατήσει σταθερά τα επιτόκια, γιατί η αναταραχή στην παγκόσμια οικονομία μπορεί να οδηγήσει σε νέες αυξήσεις των τιμών και συνεπώς του πληθωρισμού μεσοπρόθεσμα.
Πρέπει να σημειωθεί ότι τα δύο «γεράκια» είχαν ταχθεί κατά της μείωσης των επιτοκίων και στη συνεδρίαση του Απριλίου, αλλά η θέση τους ήταν προφανώς μειοψηφική. Είναι, επίσης, φανερό ότι οι περισσότεροι αξιωματούχοι της ΕΚΤ δεν συμμερίζονται τους φόβους για άνοδο του πληθωρισμού, αντίθετα θεωρούν ότι θα υποχωρήσει στο 2% φέτος και ότι μπορεί στη συνέχεια να μειωθεί και πολύ χαμηλότερα από το επίπεδο αυτό.
Αυτή την πλειοψηφική θέση έχουν διατυπώσει πρόσφατα με δηλώσεις τους τόσο η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, όσο και ο επικεφαλής οικονομολόγος της, Φίλιπ Λέιν που είναι και ο αρμόδιος για να εισηγείται τις πολιτικές της κεντρικής τράπεζας. Ο Λέιν είπε πως είναι βέβαιος ότι θα μειωθεί ο πληθωρισμός, αναφερόμενος μεταξύ άλλων στην αποκλιμάκωση των μισθολογικών αυξήσεων, ενώ τόνισε ότι εφόσον συνεχίζεται η μείωση του πληθωρισμού θα συνεχιστούν και οι μειώσεις των επιτοκίων. Ενδιαφέρον έχει πως άφησε να εννοηθεί ότι τα επιτόκια μπορούν να υποχωρήσουν έως το 1,5%, λέγοντας ότι για να μειωθούν κάτω από το επίπεδο αυτό θα πρέπει να υπάρξουν πολύ αρνητικές εξελίξεις στο μέτωπο της ανάπτυξης, κάτι που δεν φαίνεται σήμερα στον ορίζοντα.
Τρεις είναι οι βασικοί παράγοντες που δημιουργούν την πεποίθηση στους αξιωματούχους της ΕΚΤ, αλλά και τους αναλυτές και τους επενδυτές, πως ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη θα συνεχίσει να μειώνεται. Και οι τρεις αυτοί λόγοι σχετίζονται με τη δασμολογική πολιτική του Αμερικανού Προέδρου:
- Πρώτον, η ανατίμηση του ευρώ έναντι του δολαρίου έχει μειώσει το κόστος εισαγωγών και ιδιαίτερα των πρώτων υλών που τιμολογούνται στο αμερικανικό νόμισμα.
- Δεύτερον, η σημαντική μείωση των τιμών του πετρελαίου λόγω της επιβράδυνσης της παγκόσμιας οικονομίας από τον εμπορικό πόλεμο.
- Τρίτον, η μείωση της ζήτησης λόγω της επιβράδυνσης της ανάπτυξης.
Οι αναλυτές θεωρούν δεδομένο ότι η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί στην Ευρωζώνη, όπως και σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στις ΗΠΑ, ακόμη και αν ο πρόεδρος Τραμπ ανακαλούσε τους δασμούς που έχει επιβάλει. Και γι’ αυτό θεωρούν ότι η ΕΚΤ θα μειώσει τα επιτόκια τον Ιούνιο και περαιτέρω στο 1,75% φέτος, με τη Morgan Stanley να βλέπει τον «πάτο» στο 1,5%.
