Ο Εμίρ Κουστουρίτσα, ένας από τους πιο αναγνωρίσιμους σκηνοθέτες του παγκόσμιου κινηματογράφου, μίλησε για μια σειρά κρίσιμων θεμάτων, από την πολιτική και την τεχνητή νοημοσύνη μέχρι την «woke» κουλτούρα, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που διοργανώθηκε στα Χανιά, στο πλαίσιο του 13ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της πόλης.
Η εκδήλωση, που συγκέντρωσε πλήθος κόσμου και μαθητών, ήταν μια ευκαιρία για τον Κουστουρίτσα να μοιραστεί τις σκέψεις του και τις ανησυχίες του για τον σύγχρονο κόσμο. Περιγράφοντας τον εαυτό του ως «συντηρητικό αριστεριστή», εξέφρασε την αδιαφορία του για την «woke» ατζέντα και προέτρεψε τους νέους να απομακρυνθούν από τις πλατφόρμες streaming όπως το Netflix και να εξερευνήσουν την τέχνη του κινηματογράφου από κοντά.
Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο Κουστουρίτσα υπογράμμισε την αξία της προσωπικής ελευθερίας και της ευτυχίας, δηλώνοντας πως σε αυτήν την ηλικία επιδιώκει να ζει τη ζωή του όπως αυτός επιθυμεί. Αναφέρθηκε επίσης στον εθισμό του στην Ελλάδα, εκφράζοντας την αγάπη του για την χώρα.
Σχολιάζοντας την «woke» ατζέντα, προκάλεσε συζητήσεις ανάμεσα στους μαθητές, οι οποίοι έστειλαν πληθώρα ερωτήσεων. Ο Κουστουρίτσα υποστήριξε ότι το κίνημα αυτό είναι αποτέλεσμα μιας παγκόσμιας στρατηγικής, που αποσκοπεί στον έλεγχο των τοπικών πολιτισμών και την υπονόμευση παραδοσιακών αξιών. «Πρέπει να ανησυχούμε για την επιρροή της παγκοσμιοποίησης», ανέφερε, προσθέτοντας ότι η σύγχρονη κοινωνία είναι παραπλανημένη από την εικονική πραγματικότητα που προάγεται από διάφορους φορείς.
Συνεχίζοντας, τόνισε την αντίθεση της σύγχρονης κινηματογραφικής παραγωγής με την πραγματικότητα, αναφερόμενος στο Χόλιγουντ ως ένα σύστημα που δεν μπορεί να αποτυπώσει τις υπαρξιακές ανησυχίες των ανθρώπων. «Οι περισσότεροι σκηνοθέτες σήμερα προσπαθούν να απλοποιήσουν το καλό και το κακό, με αποτέλεσμα οι ταινίες να χάνουν την πολυπλοκότητά τους», εξήγησε.
Ο Κουστουρίτσα διάβασε την κοινή γνώμη για τους Ευρωπαίους σκηνοθέτες και την υποτίμηση που υφίστανται, επισημαίνοντας ότι η πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώπης είναι πλούσια και πολύπλοκη. Αυτή την κληρονομιά αναζητά να αποτυπώσει και στις ταινίες του.
Αναφερόμενος στη διαδικασία δημιουργίας, ο Κουστουρίτσα μίλησε για την προσωπική εμπειρία και την συναισθηματική σύνδεση που απαιτεί από τον σκηνοθέτη. «Η τέχνη δεν είναι διασκέδαση, είναι κάτι που σου αλλάζει τη ζωή», επεσήμανε, προαναγγέλλοντας την επόμενη ταινία του που βασίζεται σε έργο του Βαλεντίν Ρασπούτιν.
Επιπλέον, ο σκηνοθέτης τόνισε τη σημασία των φεστιβάλ για τη διατήρηση του κινηματογράφου, σημειώνοντας την ανάγκη για αληθινές πολιτιστικές εμπειρίες και όχι για απλές ψυχαγωγικές εκδηλώσεις. «Η κινηματογραφική κουλτούρα έχει υποστεί σημαντικές αλλαγές, κυρίως λόγω της τεχνολογίας και της εξάρτησης από τις οθόνες», εξήγησε.
Τέλος, ο Κουστουρίτσα εκφράστηκε για την τεχνητή νοημοσύνη, αναρωτώμενος αν αυτή μπορεί να κρίνει το καλό και το κακό και προειδοποιώντας για τον κίνδυνο να χάσουμε τον έλεγχο. Αναφορικά με την πανδημία COVID-19, επεσήμανε ότι τα γεγονότα έχουν δείξει πως η κρίση αυτή προήλθε από εργαστήριο, προτρέποντας τους ανθρώπους να είναι προσεκτικοί με τις πληροφορίες που δέχονται.
Στην ερώτηση σχετικά με τις αμερικανικές βάσεις, επισήμανε πως αυτές έχουν περιορισμένο μέλλον και προέτρεψε την αμερικανική κυβέρνηση να επανεξετάσει την παρουσία της στο εξωτερικό. «Η σοφία του έθνους εξαρτάται από την ικανότητά του να προσαρμοστεί και να απομακρυνθεί από τους πολέμους», κατέληξε.