Έπειτα από σχεδόν δύο δεκαετίες αγωνίας χιλιάδες δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο βλέπουν για πρώτη φορά μια συγκεκριμένη διέξοδο. Η ρύθμιση που ψήφισε η κυβέρνηση επιχειρεί να μειώσει τη θηλιά της συναλλαγματικής ισοτιμίας, δίνοντας τη δυνατότητα μετατροπής των δανείων σε ευρώ και σημαντικής μείωσης τόσο του συνολικού χρέους όσο και της μηνιαίας δόσης.
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Κώστα Παπαγρηγόρη για την εφημερίδα «Political», η καρδιά της ρύθμισης είναι το κούρεμα της ισοτιμίας για όσους εξυπηρετούν κανονικά το δάνειό τους. Το κούρεμα ξεκινά από 15% και φτάνει έως και 50%, ανάλογα με το εισόδημα και την περιουσία του δανειολήπτη. Παράλληλα, προβλέπονται σταθερό επιτόκιο για όλη τη διάρκεια αποπληρωμής και δυνατότητα επιμήκυνσης έως πέντε χρόνια ώστε η δόση να γίνει πιο βατή.
Η ρύθμιση χωρίζει τους συνεπείς δανειολήπτες σε τέσσερις κατηγορίες. Στην πρώτη και πιο ευνοϊκή κατηγορία εντάσσονται όσοι έχουν χαμηλά εισοδήματα και μικρή ακίνητη περιουσία. Για αυτούς το δάνειο μετατρέπεται σε ευρώ με ισοτιμία κατά 50% ευνοϊκότερη από τη σημερινή και με σταθερό επιτόκιο 2,30%. Αυτό σημαίνει ότι ανακτούν το μισό της συναλλαγματικής ζημίας που έχουν υποστεί όλα αυτά τα χρόνια.
Στην πράξη ένα δάνειο 100.000 ελβετικών φράγκων, που σήμερα αντιστοιχεί σε περίπου 106.400 ευρώ, πέφτει στις 71.600 ευρώ. Πρόκειται για μείωση χρέους κοντά στο 33%, ενώ η μηνιαία δόση από 994 ευρώ μειώνεται στα 672 ευρώ. Τα εισοδηματικά όρια για αυτή την κατηγορία ξεκινούν από 7.500 ευρώ και φτάνουν έως 22.000 ευρώ, ενώ η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας δεν πρέπει να ξεπερνά τις 185.000 ευρώ.
Η δεύτερη κατηγορία προβλέπει κούρεμα ισοτιμίας 30% και σταθερό επιτόκιο 2,50%. Τα εισοδηματικά και περιουσιακά όρια είναι υψηλότερα με ανώτατη αξία ακινήτων τις 216.250 ευρώ. Στο ίδιο παράδειγμα το χρέος μειώνεται στις 82.600 ευρώ και η δόση πέφτει στα 783 ευρώ.
Η τρίτη κατηγορία αφορά δανειολήπτες με ακόμη μεγαλύτερα εισοδήματα και περιουσία. Προβλέπονται κούρεμα 20% στην ισοτιμία και επιτόκιο 2,70%. Η οφειλή των 106.400 ευρώ περιορίζεται στις 89.500 ευρώ και η δόση μειώνεται στα 856 ευρώ.
Τέλος, για όλους τους συνεπείς δανειολήπτες χωρίς κανένα εισοδηματικό ή περιουσιακό κριτήριο προβλέπεται οριζόντιο κούρεμα 15% και επιτόκιο 2,90%. Στην περίπτωση αυτή το χρέος πέφτει στις 93.400 ευρώ και η μηνιαία δόση στα 903 ευρώ.
Πόσο μειώνεται η δόση
Με βάση το ίδιο παράδειγμα των 100.000 ελβετικών φράγκων (106.400ευρώ), η μηνιαία δόση των 994 ευρώ για το ίδιο ποσό μειώνεται:
- Στα 672 ευρώ εφόσον κάποιος πληροί τα κριτήρια της 1ης κατηγορίας (μείωση κατά 32%).
- Στα 783 ευρώ εφόσον πληροί τα κριτήρια της 2ης κατηγορίας (μείωση κατά 21%).
- Στα 856 ευρώ εφόσον πληροί τα κριτήρια της 3ης κατηγορίας (μείωση κατά 14%).
- Στα 903 ευρώ εφόσον πληροί τα κριτήρια της 4ης κατηγορίας (μείωση κατά 9%).
Η δυνατότητα μετατροπής ισχύει για έξι μήνες από την έναρξη του νόμου. Η δυνατότητα μετατροπής του νομίσματος ισχύει για έξι μήνες από την έναρξη ισχύος του νόμου και συνοδεύεται από τη δυνατότητα επιμήκυνσης της διάρκειας αποπληρωμής του χρέους έως και πέντε χρόνια.
Σε περιπτώσεις όπου έχει προηγηθεί ρύθμιση με μείωση της οφειλής, ο ευνοϊκός υπολογισμός της ισοτιμίας γίνεται με βάση το ύψος της οφειλής πριν από την τελευταία ρύθμιση, αφαιρουμένων των καταβολών κεφαλαίου που έχουν πραγματοποιηθεί έκτοτε.
Όσοι ενταχθούν θα πρέπει να παραιτηθούν από κάθε δικαστική διεκδίκηση και να αποδεχτούν τη νέα σύμβαση. Αν στο μέλλον το δάνειο ξανακοκκινίσει, η τράπεζα θα επανυπολογίσει το χρέος σαν να μην είχε γίνει ποτέ το ευνοϊκό κούρεμα.
Για όσους έχουν ήδη καθυστερήσεις προβλέπεται ένταξη στον εξωδικαστικό μηχανισμό με μετατροπή του δανείου στη σημερινή ισοτιμία. Τραπεζικές πηγές εκτιμούν πάντως ότι λίγοι θα καταφέρουν να μπουν στην πιο ευνοϊκή κατηγορία, καθώς τα αυστηρά περιουσιακά όρια λειτουργούν ως «κόφτης».
Παρά τους περιορισμούς, η ρύθμιση θεωρείται η πρώτη ουσιαστική προσπάθεια να κλείσει μια πληγή που άνοιξε πριν από χρόνια και συνεχίζει να βαραίνει χιλιάδες ελληνικά νοικοκυριά.
