Τις τελευταίες μέρες παρακολουθούμε μια διαμάχη μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης για το τεράστιο ζήτημα που έχει δημιουργηθεί γύρω από τον ΟΠΕΚΕΠΕ. Η κυβέρνηση κατέθεσε αίτηση για τη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής. Αντίθετα, τα κόμματα της αντιπολίτευσης κατέθεσαν χωριστά αιτήσεις για τη σύσταση Προανακριτικής Επιτροπής. Μία το ΠΑΣΟΚ και μία ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Αριστερά μαζί! Οι τρεις αυτές προτάσεις θα συζητηθούν και με βάση τον κανονισμό η πλειοψηφία θα προτείνει με ποια θα γίνει έρευνα.
Πολύς είναι ο λόγος που γίνεται για τις αρμοδιότητες των δύο επιτροπών: για την Εξεταστική και για την Προανακριτική. Να συμφωνήσουμε πως δεν είναι πολλοί εκείνοι που ξέρουν ποιος είναι ο ρόλος και πώς εργάζεται η κάθε Επιτροπή.
Η Εξεταστική, που έχουν προτείνει η κυβέρνηση και η Νέα Δημοκρατία και με την οποία θα εξεταστούν οι κατηγορίες και οι κατηγορούμενοι, είναι μια ειδική επιτροπή και αποτελείται από βουλευτές που ορίζει η Βουλή. Σύμφωνα με το Σύνταγμα και φυσικά με τον κανονισμό της Βουλής, «η Εξεταστική Επιτροπή κάνει την ερευνητική δουλειά του εισαγγελέα. Έχει αρμοδιότητες ανακριτικών Αρχών και του εισαγγελέα Πλημμελειοδικών. Και ερευνά συνολικά την υπόθεση και όχι ειδικά ποινικές ευθύνες». Να πούμε πως το πόρισμα της Εξεταστικής Επιτροπής συνήθως αποδίδει πολιτικές ευθύνες. Και ασφαλώς, αν βρεθούν αποχρώσες ενδείξεις για ποινικές ευθύνες, τότε ζητάει από τη Βουλή να συσταθεί Προανακριτική Επιτροπή». Πρέπει εδώ να υπογραμμίσουμε ότι, για να συσταθεί Προανακριτική Επιτροπή, απαιτείται υπογραφή 60 βουλευτών στο κείμενο που θα κατατεθεί προς την ολομέλεια της Βουλής για έγκριση.
Η Προανακριτική Επιτροπή, την οποία προτείνουν τα κόμματα της αντιπολίτευσης, «έχει όλες τις αρμοδιότητες του εισαγγελέα Πρωτοδικών και μπορεί επίσης να αναθέσει ειδικότερες έρευνες πάνω στο επίμαχο αντικείμενο σε εισαγγελέα Πλημμελειοδικών ή Εφετών». Να προσθέσουμε πως η Προανακριτική Επιτροπή αποτελείται από δώδεκα μέλη, δυο από τα οποία ορίζονται ως εισηγητές.
Θα πρέπει να τονίσουμε πως τέτοιες επιτροπές υπήρχαν από τη 1864! Αυτό αναφέρει η παράγραφος 2 του άρθρου 58 του Συντάγματος του 1864, επί βασιλείας του Γεωργίου του Α’. Να υπογραμμίσουμε όμως πως ο τρόπος λειτουργίας των επιτροπών αυτών «καθορίστηκε ιδιαίτερα με τον νόμο ΓΨΟΗ’ της 14/17 Μαΐου του 1911, “Περί λειτουργίας των κατά το άρθρο 58 του Συντάγματος εξεταστικών των πραγμάτων επιτροπών”».
Να προσθέσουμε πως, παρά τα νέα Συντάγματα και τις όποιες αναθεωρήσεις τους από το 1911, «συνέχισαν να περιλαμβάνουν σχετικό άρθρο». Μάλιστα, «με το τελευταίο ισχύον Σύνταγμα του 1975, οι επιτροπές αυτές προβλέπονται από το άρθρο 68 παράγραφος 2, μετά από πρόταση του 1/5 του συνόλου των βουλευτών, όπου και λαμβάνεται απόφαση της ολομέλειας της Βουλής». Με το ίδιο άρθρο και την ίδια παράγραφο γίνεται και ο τρόπος συγκρότησης και λειτουργίας αυτών των επιτροπών, σύμφωνα βέβαια και με τον Κανονισμό της Βουλής! Για να δούμε τελικά τι θα γίνει. Το μόνο σίγουρο είναι πως δεν θα πλήξουμε!
Γράφει ο Γιώργος Κοντονής