Η αναμόρφωση της Δημόσιας Διοίκησης είναι ίσως η πιο σύνθετη και απαιτητική θεσμική προσπάθεια κάθε μεταρρυθμιστικής κυβέρνησης. Κι αυτό γιατί το Δημόσιο δεν είναι ένας απρόσωπος μηχανισμός. Είναι ο δίαυλος μέσω του οποίου ο πολίτης συναντά το κράτος. Είναι εκεί όπου κρίνεται καθημερινά η εμπιστοσύνη του στην ισονομία, στην αποτελεσματικότητα και στην έννοια της κοινής ευθύνης.
Σε αυτό το πλαίσιο, το νέο νομοσχέδιο για την απονομή πειθαρχικής δικαιοσύνης στο Δημόσιο αποτελεί μία από τις σημαντικότερες μεταρρυθμιστικές παρεμβάσεις των τελευταίων ετών. Όχι μόνο γιατί λύνει χρόνιες παθογένειες, αλλά κυρίως γιατί διαμορφώνει ένα νέο πρότυπο λογοδοσίας, δικαιοσύνης και αξιοκρατίας στο εσωτερικό του κράτους.
Μέχρι σήμερα, οι πειθαρχικές διαδικασίες ήταν συχνά αργές, αποσπασματικές και αναποτελεσματικές. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου σοβαρά παραπτώματα έμεναν για χρόνια χωρίς κρίση, ή όπου η ίδια η αδράνεια έμοιαζε να είναι η μόνη σταθερά. Αυτό δεν είναι ανεκτό σε μια σύγχρονη δημοκρατία.
Το νέο πλαίσιο απαντά με σαφήνεια και ουσία:
• Δημιουργεί ενιαίο, σταθερό και ανεξάρτητο Πειθαρχικό Συμβούλιο, το οποίο στελεχώνεται με εξειδικευμένους νομικούς του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, διασφαλίζοντας αντικειμενικότητα και ποιότητα κρίσης.
• Εισάγει δεσμευτικά χρονοδιαγράμματα σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, εξασφαλίζοντας ότι κάθε υπόθεση θα κρίνεται έγκαιρα και δίκαια.
• Επενδύει στην ψηφιοποίηση, με ηλεκτρονική παρακολούθηση φακέλων, διαφάνεια, τηλεδιασκέψεις και διασύνδεση με τα μητρώα του Δημοσίου.
• Καθιερώνει έναν νέο θεσμό συμφιλιωτικής διαδικασίας για πειθαρχικά παραπτώματα χαμηλής βαρύτητας, προς αποσυμφόρηση του συστήματος.
Παράλληλα, προβλέπει αυστηρότερες συνέπειες σε κρίσιμες περιπτώσεις: πλαστογραφία, απιστία, απάτη, δωροληψία και, πλέον, άρνηση συμμετοχής στην αξιολόγηση. Κάθε τέτοια συμπεριφορά πλήττει όχι μόνο το κύρος του Δημοσίου, αλλά και το ηθικό των ίδιων των συνεπών υπαλλήλων.
Είναι όμως εξίσου σημαντικό να τονίσουμε ότι αυτή η μεταρρύθμιση δεν έχει τιμωρητικό χαρακτήρα. Δεν έχει σκοπό να στοχοποιήσει τον δημόσιο υπάλληλο, αλλά να ενισχύσει την ευθύνη, τη διαφάνεια και την αμοιβαία εμπιστοσύνη. Ένας δημόσιος υπάλληλος που αξιολογείται δίκαια, που γνωρίζει ότι υπάρχει κανόνας, πειθαρχία αλλά και επιβράβευση, είναι τελικά πιο ελεύθερος και πιο παραγωγικός.
Η μεταρρύθμιση αυτή δεν είναι μια τεχνική αλλαγή. Είναι πολιτική επιλογή. Επιλογή υπέρ ενός κράτους που σέβεται τους πολίτες, τους θεσμούς του και τους ανθρώπους που το υπηρετούν. Επιλογή υπέρ της κοινωνικής δικαιοσύνης, της λογοδοσίας και της αξιοπιστίας.
Για ένα Δημόσιο που δεν φοβίζει, αλλά εμπνέει εμπιστοσύνη. Για μια Πολιτεία που στέκεται στο ύψος των αξιών της.
Γράφει η Μαρία-Αλεξάνδρα Κεφάλα
Βουλευτής Ιωαννίνων με τη ΝΔ