Το αιματηρό περιστατικό σημάδεψε την ελληνική και διεθνή σκηνή, αποτελώντας την πρώτη δολοφονική ενέργεια της τότε νεοσύστατης οργάνωσης «17 Νοέμβρη», αναδεικνύοντας τη σοβαρότητα και τον επαγγελματισμό των τρομοκρατικών επιθέσεων που ακολούθησαν.
Παραμονή Χριστουγέννων του 1975. Ο ακόλουθος της αμερικανικής πρεσβείας στην Αθήνα Ρίτσαρντ Σκίφινγκτον Γουέλς, αποχωρεί με τη σύζυγό του από τη δεξίωση του πρέσβη των Ηνωμένων Πολιτειών.
Στις 10 το βράδυ, η μαύρη λιμουζίνα που τους μετέφερε σταματά έξω από την έπαυλη του ζευγαριού, στην οδό Βασιλίσσης Φρειδερίκης 5, στο Ψυχικό.
Την ίδια στιγμή, τρεις ένοπλοι με καλυμμένα τα πρόσωπά τους, κατεβαίνουν πάνοπλοι, από άλλο όχημα. Με ψυχραιμία και σχεδιασμένη ακρίβεια, παραμερίζουν τη σύζυγο του Γουέλς, Μαρία-Χριστιάνα όπως και τον οδηγό του, Ευάγγελο Χρυσοχόο, και πυροβολούν τρεις φορές τον 45χρονο διπλωμάτη.
Μετά τη δολοφονία, οι δράστες επιστρέφουν γρήγορα σ΄ ένα πράσινο αυτοκίνητο και εξαφανίζονται από το σημείο.
Σοκαρισμένοι η σύζυγος του Γουέλς και ο οδηγός, καλούν την αστυνομία. Οι αρχές αποκλείουν αμέσως την περιοχή και ξεκινούν ενδελεχείς έρευνες.
Από τις πρώτες ώρες της έρευνας γίνεται φανερό ότι οι εκτελεστές έχουν δράσει με απόλυτο επαγγελματισμό, αφήνοντας πίσω τους σχεδόν κανένα στοιχείο.
Ωστόσο, οι δολοφόνοι πριν φύγουν από τον τόπο της εκτέλεσης, αφήνουν μια προκήρυξη με την οποία την ευθύνη αναλαμβάνει η πρωτοεμφανιζόμενη «Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη»
«Εκτελέσαμε παραδειγματικά τον αρχιπράκτορα της CIA κι αρχηγό του κλιμακίου της στην Ελλάδα, Ρίτσαρντ WELCH που κάτω από διπλωματική κάλυψη, και με τη βοήθεια των πέντε αρχηγών τομέων της CIA στην Ελλάδα, διευθύνει ένα πελώριο δίκτυο, αληθινή στρατιά ντόπιων έμμισθων πρακτόρων, μέσα στην Κυβέρνηση, τα Υπουργεία, το Στρατό, την Ασφάλεια, μέρος απ’ τα κόμματα και μέρος του Τύπου, πέμπτη φάλαγγα του ιμπεριαλισμού στη χώρα μας […]
Κανείς όμως δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται τι συμβαίνει πραγματικά, καθώς οι περισσότεροι πιστεύουν ότι πρόκειται για ξεκαθάρισμα λογαριασμών μεταξύ πρακτόρων της CIA, κάτι που εκείνη την περίοδο δεν ήταν ασυνήθιστο και αντικατόπτριζε τις σκοτεινές πλευρές των μυστικών υπηρεσιών της εποχής.
Η ίδια προκήρυξη αποστέλλεται τρεις ημέρες αργότερα και στις εφημερίδες. Ωστόσο, δεν δημοσιεύεται κατόπιν εισαγγελικής απαγόρευσης.
Λίγο καιρό αργότερα μια γυναίκα πλησιάζει τον Γάλλο φιλόσοφο Ζαν Πολ Σαρτρ και του δίνει ένα κλειστό φάκελο ο οποίος περιέχει την προκήρυξη.
Ο Σαρτρ εκτιμά τότε πως είναι κάτι σημαντικό και παραδίδει το έγγραφο στον διευθυντή της «Liberation» ο οποίος, ωστόσο, δεν δίνει με τη σειρά του, ιδιαίτερη σημασία και την βάζει στο συρτάρι.
Το «ιστορικό 45άρι της 17 Νοέμβρη»
Από τον βαλλιστικό έλεγχο προκύπτει πως για την εκτέλεση του Ρίτσαρντ Γουέλς χρησιμοποιήθηκε ένα πιστόλι Colt. M1911, 45άρι.
Είναι αυτό που μετέπειτα χαρακτηρίστηκε ως το «ιστορικό 45άρι της 17 Νοέμβρη» που ακόμα και σήμερα δεν έχει βρεθεί.
Όλα αλλάζουν περίπου έναν χρόνο αργότερα, τον Δεκέμβριο του 1976, όταν η «17Ν» εκτελεί τον αρχιβασανιστή της χούντας Ευάγγελο Μάλλιο.
Στην αστυνομία «παγώνουν» γιατί καταλαβαίνουν πως τα πράγματα είναι πολύ πιο σοβαρά απ’ ότι νόμιζαν στην αρχή.
Στη «Liberation» ο διευθυντής της, θυμάται πως στο συρτάρι του υπάρχει μια προκήρυξη που περιμένει να δημοσιευτεί.
Πώς η «17Ν» έφτασε στα ίχνη του Γουέλς
Ο Pίτσαρντ Σκίφινγκτον Γουέλς ήταν ο πρώτος εν ενεργεία πράκτορας της CIA που εκτελέστηκε από ένοπλη οργάνωση πολιτικής βίας. Με προεδρικό διάταγμα του Τζέραλντ Φορντ ο Γουέλς ενταφιάστηκε στο Εθνικό Νεκροταφείο Άρλινγκτον, στη Βιρτζίνια.
Η εκτέλεση του Γουέλς συνέβαλε στην ψήφιση νόμου στις Ηνωμένες Πολιτείες ο οποίος απαγορεύει τη δημοσιοποίηση των ονομάτων των πρακτόρων, των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών.
Ένα χρόνο πριν την εκτέλεση, το αμερικανικό ανεξάρτητο πολιτικό περιοδικό «Counter Spy», είχε αποκαλύψει την ιδιότητα του Ρίτσαρντ Γουέλς, ως σταθμάρχη της CIA στο Περού.
Η εμπλοκή του Γουέλς στα εσωτερικά της λατινοαμερικάνικης χώρας, στην ανατροπή της κυβέρνησης και στην επιβολή στρατιωτικού νόμου προκάλεσε αίσθηση.
Τον Ιούλιο του 1975 ο Γουέλς είχε έρθει στην Ελλάδα ως επικεφαλής του κλιμακίου της CIA με την επίσημη ιδιότητα του βοηθού του Αμερικανού πρέσβη.
Το Νοέμβριο της ίδιας χρονιά η εφημερίδα «Athens News» δημοσίευσε λίστα με ονόματα στελεχών της CIA που δρουν στην Αθήνα. Πρώτο ήταν εκείνο του Ρίτσαρντ Γουέλς!
Ποιος, όμως, έδωσε στους δημοσιογράφους τη συγκεκριμένη «καυτή» λίστα; Ο πράκτορας Ρον Έστες, τότε αναπληρωτής σταθμάρχης της CIA στην Αθήνα και προσωπικός φίλος του Γουέλς, έχει μια συγκεκριμένη άποψη που θυμίζει κάτι από… κατασκοπευτικό θρίλερ.
Τη νύχτα της εκτέλεσης ο Έστες βρισκόταν στο σπίτι του. Εκεί τον βρήκε ο οδηγός του Γουέλς ο οποίος τον ενημέρωσε. Ο Έστες έτρεξε αμέσως στο σημείο της εκτέλεσης (τα σπίτια ήταν σε μικρή απόσταση).
Όταν ο πράκτορας της CIA έφτασε στο σημείο είδε τον Γουέλς στο έδαφος, με το αίμα να έχει καλύψει το πρόσωπό του. «Δε χρειαζόταν να ψάξω για τον σφυγμό του», είχε πει σε παλαιότερη συνέντευξη που είχε δώσει.
Ο Ρον Έστες είχε μιλήσει στον συγγραφέα του βιβλίου «Ο τελευταίος τίμιος άνθρωπος» (The last honest man) Τζέιμς Ρίζεν και εκεί είχε εκφράσει τη βεβαιότητα πως η λίστα είχε διαρρεύσει στους δημοσιογράφους από την ελληνική ΚΥΠ, την Κεντρική Υπηρεσία Πληροφοριών!
Ο Έστες είχε διαπιστώσει πως οι σχέσεις ανάμεσα στις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ και της Ελλάδας, το διάστημα μετά την πτώση της χούντας και την τραγωδία της Κύπρου, δεν ήταν σε καθόλου καλό σημείο.
Ο τότε αναπληρωτής σταθμάρχης της CIA ήταν πεπεισμένος πως η ΚΥΠ (η σημερινή ΕΥΠ) ήταν αυτή που διέρρευσε τη λίστα αφού όσα ονόματα πρακτόρων υπήρχαν σε αυτή ήταν όσα είχαν επαφή με τις ελληνικές μυστικές υπηρεσίες.
Όταν ο Ρον Έστες επέστρεψε στις ΗΠΑ συνέταξε μια εκτενή αναφορά για την εκτέλεση του Ρίτσαρντ Γουέλς. Εκεί επεσήμανε ότι η διαρροή των στοιχείων του σταθμάρχη έγινε από την ΚΥΠ ως κίνηση εκδίκησης της Ελλάδας για την πολιτική των ΗΠΑ στην Κύπρο που είχε σαν αποτέλεσμα την εισβολή του «Αττίλα».
