Η συνεχής καθυστέρηση δεν είναι πάντα θέμα κακής οργάνωσης ή αδιαφορίας.
Σύμφωνα με ψυχοθεραπευτές που μίλησαν στο Foxnews, πίσω από τη συνήθεια αυτή κρύβονται τόσο ψυχολογικά μοτίβα, όσο και νευροβιολογικοί παράγοντες, τους οποίους συχνά οι άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν.
Σε μερικούς, η αργοπορία συνδέεται με χαρακτηριστικά της προσωπικότητας: η προσοχή τους αποσπάται εύκολα, υποτιμούν τον χρόνο που χρειάζονται ή δεν αντιλαμβάνονται πώς επηρεάζουν τους άλλους.
Σε άλλους, η δυσκολία έχει νευροβιολογική βάση και αφορά τον τρόπο που ο εγκέφαλος διαχειρίζεται τον χρόνο, καθιστώντας δύσκολη την εκτίμηση της διάρκειας μιας δραστηριότητας ή τη μετάβαση από τη μία εργασία στην άλλη.
Το αποτέλεσμα είναι οι επαναλαμβανόμενες καθυστερήσεις, χωρίς καμία πρόθεση.
Χρονική τύφλωση
Αυτά τα μοτίβα είναι ιδιαίτερα συνηθισμένα σε άτομα με ΔΕΠΥ (ADHD), τα οποία συχνά βιώνουν αυτό που αποκαλείται «χρονική τύφλωση». Πρόκειται για τη δυσκολία να αντιληφθούν πόσο γρήγορα περνά ο χρόνος ή πόση διάρκεια έχουν στην πραγματικότητα οι εργασίες.
Η ΔΕΠΥ συνδέεται στενά με δυσκολίες στις εκτελεστικές λειτουργίες, δηλαδή στις δεξιότητες που βοηθούν στην οργάνωση, τον προγραμματισμό και τη συγκέντρωση στις βασικές λεπτομέρειες.
Όταν αυτές οι ικανότητες είναι πιο αδύναμες, γίνεται δυσκολότερη η τήρηση προγράμματος και προθεσμιών, κάτι που επηρεάζει τόσο τις προσωπικές όσο και τις επαγγελματικές σχέσεις.
Τα μοτίβα πίσω από την καθυστέρηση
Σύμφωνα με τους ειδικούς, στους ανθρώπους που αργούν συστηματικά παρατηρείται συχνά άγχος, αναβλητικότητα και τελειομανία.
Οι περισσότεροι δεν έχουν πρόθεση να φανούν αγενείς. Αντίθετα, νιώθουν υπερβολική πίεση, άγχος ή προσπαθούν να χωρέσουν πάρα πολλά σε πολύ λίγο χρόνο.
Σε κάποιες περιπτώσεις, το άγχος κάνει δύσκολη ακόμα και την έναρξη απλών καθημερινών εργασιών. Έτσι, το πρόγραμμα «πηγαίνει πίσω» από τις πρώτες κιόλας ώρες της ημέρας.
Σε άλλες περιπτώσεις, το πρόβλημα εμφανίζεται στις μεταβάσεις. Η αλλαγή από μία δραστηριότητα σε μια άλλη δημιουργεί δυσφορία, με αποτέλεσμα το άτομο να αναβάλει τη μετάβαση, χωρίς να το καταλαβαίνει, και να καθυστερεί.
Υπάρχουν τέλος και εκείνοι που χάνονται στις λεπτομέρειες. Η τελειομανία τους ωθεί να διορθώνουν ή να «φτιάχνουν ακόμα ένα πράγμα», ενώ τα λεπτά περνούν.
Ένας ακόμη βασικός παράγοντας είναι η λανθασμένη εκτίμηση του χρόνου. Πολλοί πιστεύουν ότι μπορούν να κάνουν πολύ περισσότερα μέσα σε μία ημέρα απ’ όσα είναι ρεαλιστικά εφικτά.
Η αξία του «ελέγχου χρόνου»
Μία πρακτική που προτείνει ο ψυχοθεραπευτής και συγγραφέας Jonathan Alpert στο Fox News είναι ο λεγόμενος «έλεγχος χρόνου».
Το άτομο καταγράφει πόσο νομίζει ότι θα διαρκέσει μια συνηθισμένη εργασία και στη συνέχεια μετρά τον πραγματικό χρόνο που χρειάζεται. Αυτή η διαδικασία βοηθά στη δημιουργία μιας πιο ακριβούς εσωτερικής αίσθησης του χρόνου.
Επιπλέον, η προσθήκη 10 έως 15 λεπτών «μαξιλαριού ασφαλείας» ανάμεσα στις δραστηριότητες μειώνει το αγχωτικό τρέξιμο που οδηγεί στη χρόνια καθυστέρηση.
Η αργοπορία δεν είναι μια συνήθεια από την οποία δεν μπορεί κανείς να ξεφύγει. Με τη σωστή υποστήριξη και σταθερές στρατηγικές, η αλλαγή είναι εφικτή.
Ρουτίνες, ειδοποιήσεις, λίστες και πιο ρεαλιστικές εκτιμήσεις χρόνου μπορούν να αντισταθμίσουν χαρακτηριστικά που δεν εξαφανίζονται από μόνα τους.
Όσοι διαπιστώνουν ότι η καθυστέρηση επηρεάζει την καθημερινότητά τους και τις σχέσεις τους, μπορεί να ωφεληθούν από μια συζήτηση με έναν ειδικό ψυχικής υγείας.
