Παρά τη σημαντική άνοδο των εισοδημάτων την τελευταία δεκαετία, το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των Ελλήνων παραμένει 15% χαμηλότερο από τα επίπεδα του 2009, σύμφωνα με νέο policy brief του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦίΜ). Η Ελλάδα, μαζί με την Ιταλία, είναι οι μόνες χώρες της ΕΕ που δεν έχουν ανακτήσει ακόμη τις απώλειες της κρίσης.
Η μελέτη των Νίκου Ρώμπαπα και Κωνσταντίνου Σαραβάκου εξετάζει την πορεία των εισοδημάτων την περίοδο 2004–2024 σε χώρες που χτυπήθηκαν από την οικονομική κρίση: Ισπανία, Ιταλία, Ιρλανδία, Κύπρο, Πορτογαλία και Ελλάδα.
Η Ευρώπη ανέκαμψε – Η Ελλάδα όχι
Την ώρα που το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ αυξήθηκε κατά 22%, η Ελλάδα και η Ιταλία αποτελούν αρνητικές εξαιρέσεις. Σε διάστημα 20 ετών, το εισόδημα στην Ελλάδα μειώθηκε κατά 5%, στην Ιταλία κατά 4%.
Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι η πορεία της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης:
-
Ρουμανία +134%
-
Λιθουανία +95%
-
Πολωνία +91%
Σε αντίθεση, την περίοδο 2009–2013 η Ελλάδα έχασε 34% του εισοδήματός της – μια βουτιά χωρίς αντίστοιχο στην ΕΕ.
Πού βρίσκεται σήμερα η Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες;
-
Σε σχέση με το 2009: Ελλάδα -15%, Ιταλία -0,7%. Όλες οι άλλες χώρες της κρίσης βρίσκονται πλέον σε θετικό έδαφος.
-
Σε σχέση με το 2012: Ελλάδα +22,7% – πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (17,6%), αλλά πίσω από Ιρλανδία, Κύπρο, Πορτογαλία.
-
Σε σχέση με το 2015: Ελλάδα +23,5% – ισχυρή πορεία, σχεδόν ισοδύναμη με Πορτογαλία, κάτω από Κύπρο και Ιρλανδία.
-
Σε σχέση με το 2019: Ελλάδα +14,3% – ισχυρή ανάκαμψη, ξεπερνά ΕΕ-27 και χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία.
Παρά τη βελτίωση, το ΚΕΦίΜ σημειώνει ότι η χώρα δεν έχει ακόμη ανακτήσει τη χαμένη δεκαετία της δημοσιονομικής κατάρρευσης, σε αντίθεση με άλλες οικονομίες που είχαν παρόμοια αφετηρία.
Παραγωγικότητα: ο μεγάλος «αδύναμος κρίκος»
Η μελέτη επισημαίνει ότι η αύξηση των εισοδημάτων περνά αναπόφευκτα από την άνοδο της παραγωγικότητας.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Εθνικού Συμβουλίου Παραγωγικότητας (ΕΣΥΠ) και του ΚΕΠΕ:
-
Μέχρι το 2026 προβλέπεται αύξηση 2,3% στο ΑΕΠ ανά εργαζόμενο και 2% στο ΑΕΠ ανά ώρα εργασίας.
-
Την περίοδο 2023–2024, η παραγωγικότητα αυξήθηκε κατά 1% ανά εργαζόμενο και 0,77% ανά ώρα εργασίας.
Το μήνυμα του ΚΕΦίΜ
Ο πρόεδρος του ΚΕΦίΜ, Νίκος Ρώμπαπας, τονίζει ότι η σύγκλιση με την ΕΕ απαιτεί:
-
σταθερές μεταρρυθμίσεις,
-
συνεχή ενίσχυση της παραγωγικότητας,
-
δυναμική ανάπτυξη,
-
δημιουργία πραγματικού πλούτου για τους πολίτες.
«Η σύγκλιση θα απαιτήσει διατηρήσιμη αύξηση της παραγωγικότητας… και σε αυτά τα πεδία η εστίαση της κυβερνητικής πολιτικής πρέπει να είναι σταθερή», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Το συμπέρασμα της μελέτης είναι σαφές:
Η ελληνική οικονομία έχει ανακάμψει, αλλά όχι αρκετά. Η παραγωγικότητα παραμένει ο καθοριστικός παράγοντας για να κλείσει η εισοδηματική ψαλίδα με την Ευρώπη.
