Οι εικόνες με τα τρακτέρ στους δρόμους επανέρχονται, όμως η κυβερνητική γραμμή είναι πλέον απολύτως καθαρή: ναι στο δικαίωμα της διαμαρτυρίας, όχι στο κλείσιμο των δρόμων.
- του Χρήστου Μυτιλινιού
Την ίδια ώρα, ο πρωτογενής τομέας μπαίνει σε έναν Δεκέμβριο κρίσιμο για τις τσέπες των παραγωγών, καθώς το οικονομικό επιτελείο και το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης προχωρούν σε ομαλοποίηση των πληρωμών και αποτύπωση μιας πολιτικής που, όπως τονίζεται, στηρίζει τους νόμιμους αγρότες και όχι τους «επαγγελματίες των μπλόκων».
Οι δρόμοι ανήκουν στους φορολογούμενους
Κεντρικό μήνυμα του Μαξίμου είναι ότι η εφαρμογή του νόμου αποτελεί προαπαιτούμενο για οποιαδήποτε συζήτηση. «Δεν υπάρχει περίπτωση να επιτραπεί να ταλαιπωρηθούν οι πολλοί επειδή κάποιοι θέλουν να κάνουν κινητοποιήσεις», σημειώνουν κυβερνητικές πηγές, υπογραμμίζοντας ότι οι δρόμοι δεν ανήκουν σε καμία συντεχνία, αλλά «σε κάθε φορολογούμενο που πληρώνει φόρους και διόδια».
Σε αυτό το πλαίσιο, η εντολή είναι σαφής: η αστυνομία «οφείλει να κάνει τη δουλειά της» ώστε οι βασικοί οδικοί άξονες να μείνουν ανοιχτοί. Η κυβέρνηση θέτει ευθέως το ερώτημα: μέχρι ποιο σημείο μια μορφή πίεσης που κλείνει εθνικές οδούς στρέφεται τελικά εναντίον άλλων κοινωνικών ομάδων και των ίδιων των τοπικών κοινωνιών; Το μήνυμα δεν είναι ρήξης αλλά οριοθέτησης: διάλογος ναι, ομηρία της κοινωνίας όχι.
Περισσότερα λεφτά από πέρυσι – τέλος στην αβεβαιότητα
Την ίδια στιγμή, το οικονομικό αφήγημα είναι εξίσου επιθετικό. Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου, το κράτος θα έχει καταβάλει περισσότερα χρήματα στους αγρότες από τον πρώτο και τον δεύτερο πυλώνα της ΚΑΠ σε σχέση με πέρυσι. Η ροή των πληρωμών του ΟΠΕΚΕΠΕ, μετά από μια εξαιρετικά δύσκολη άσκηση με δύο προειδοποιητικές επιστολές από την Κομισιόν, έχει ξεκινήσει και ομαλοποιείται, σύμφωνα με την κυβέρνηση.
Παρουσιάζεται, μάλιστα, συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα ενισχύσεων μέσα στον Δεκέμβριο, με στόχο –όπως λένε στο Μαξίμου– να υπάρξει «μεγάλη ανακούφιση σε όλο τον κόσμο του πρωτογενούς τομέα». Το μήνυμα είναι ότι «όσα χρήματα δικαιούνται οι νόμιμοι αγρότες και κτηνοτρόφοι θα τα λάβουν στο ακέραιο», χωρίς εκπτώσεις.
Στο μέτωπο των προκαταβολών, υπενθυμίζεται ότι πέρυσι δόθηκαν περίπου 476 εκατ. ευρώ, ενώ φέτος 363 εκατ. ευρώ για το 70% της βασικής ενίσχυσης. Οι αποκλίσεις εξηγούνται από το ότι 2.000 παραγωγοί βρίσκονται υπό δικαστική έρευνα για παρατυπίες, περίπου 45.000 μπαίνουν σε επανέλεγχο στοιχείων και θα έχουν δικαίωμα ένστασης, ενώ στο κάδρο μπαίνουν και οι ιδιοκτήτες περίπου 11.000 αγροτεμαχίων με προβλήματα ΚΑΕΚ, καθώς και 13.000 κτηνοτρόφοι χωρίς διαθέσιμο βοσκότοπο παρά τα τιμολόγια γάλακτος, κρέατος και ζωοτροφών.
Καθάρισμα του συστήματος – στήριξη των πραγματικών παραγωγών
Εδώ βρίσκεται και το πολιτικό «κλειδί» της κυβερνητικής επιχειρηματολογίας: η προσπάθεια «καθαρίσματος» του συστήματος δεν γίνεται σε βάρος των πραγματικών παραγωγών, αλλά ακριβώς για να προστατευθούν. Το μήνυμα που στέλνουν κυβερνητικά στελέχη είναι ότι, σε μια περίοδο που η Ελλάδα έχει βρεθεί στο στόχαστρο των Βρυξελλών για τον τρόπο διαχείρισης των αγροτικών ενισχύσεων, δεν υπάρχει άλλος δρόμος από το να πληρωθούν στο 100% όσοι έχουν πραγματική παραγωγή και να σταλεί παράλληλα σήμα μηδενικής ανοχής στις «μαϊμού» επιδοτήσεις.
Στο Μαξίμου θυμίζουν, εξάλλου, ότι η παρούσα κυβέρνηση είναι αυτή που μείωσε τον ΦΠΑ σε λιπάσματα, ζωοτροφές και αγροτικά μηχανήματα, έδωσε μόνιμη λύση για την επιστροφή ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο και «κλείδωσε» φθηνό αγροτικό ρεύμα σε βάθος δεκαετίας. Πρόκειται, όπως τονίζουν, για διαρθρωτικές παρεμβάσεις που μειώνουν το κόστος παραγωγής σε μόνιμη βάση και δεν εξαντλούνται σε «εφάπαξ πυροτεχνήματα».
Νέο συμβόλαιο εμπιστοσύνης με τον πρωτογενή τομέα
Το στοίχημα, πλέον, είναι πολιτικό. Η κυβέρνηση επιχειρεί να εμφανιστεί ως ο σταθερός σύμμαχος των πραγματικών παραγωγών, αλλά και της κοινωνικής πλειοψηφίας που δεν αντέχει άλλη ταλαιπωρία σε εθνικές οδούς, λιμάνια και κρίσιμες υποδομές. «Η πόρτα του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης είναι πάντα ανοιχτή για διάλογο», επαναλαμβάνουν αρμόδιοι παράγοντες, αλλά διαμηνύουν ότι η συζήτηση αυτή θα γίνει με ανοιχτούς δρόμους και καθαρή εικόνα στα στοιχεία των ενισχύσεων.
Το μήνυμα προς τους αγρότες είναι διπλό: από τη μία, περισσότερες και δικαιότερες πληρωμές, μαζί με ελαφρύνσεις σε φόρους, πετρέλαιο και ρεύμα. Από την άλλη, κανόνες που θα τηρούνται για όλους. Σε μια περίοδο που η οικονομία καλείται να στηρίξει ταυτόχρονα αγρότες, εργαζόμενους και μεσαία τάξη, η κυβέρνηση επενδύει σε ένα νέο συμβόλαιο εμπιστοσύνης με τον πρωτογενή τομέα – όπου το τρακτέρ δεν θα είναι εργαλείο αποκλεισμού, αλλά σύμβολο παραγωγής και προοπτικής.
