Ο Προϋπολογισμός 2026 έρχεται να πατήσει πάνω σε ένα σπάνιο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα μείγμα: δημοσιονομική αξιοπιστία και ταυτόχρονα χειροπιαστή στήριξη των πολιτών.
του Χρήστου Μυτιλινιού
Σε μια περίοδο που οι περισσότερες κυβερνήσεις της Ε.Ε. αναγκάζονται να κινούνται στη λογική της σφιχτής λιτότητας, η Ελλάδα – για έκτη συνεχόμενη χρονιά – εμφανίζει σχεδόν διπλάσιο ρυθμό ανάπτυξης από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, μειούμενη ανεργία και δυνατότητα να επιστρέψει στην κοινωνία μέρισμα από την ανάπτυξη και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής.
Η κυβέρνηση αναδεικνύει τον κοινωνικό χαρακτήρα του Προϋπολογισμού, επιμένοντας ότι δεν πρόκειται για έναν στεγνό κατάλογο εσόδων – εξόδων, αλλά για μια πολιτική πυξίδα που κατευθύνει όλες τις προτεραιότητες: ενίσχυση εισοδημάτων, στήριξη της μεσαίας τάξης, ανακούφιση της περιφέρειας και απαντήσεις στο μείζον πρόβλημα της στέγης.
Αυξήσεις εισοδημάτων αντί για νέους φόρους
Κεντρική επιλογή είναι ότι ο Προϋπολογισμός 2026 δεν προσθέτει νέες επιβαρύνσεις, αλλά αυξάνει διαθέσιμα εισοδήματα. Ήδη εφαρμόζονται μέτρα που ενισχύουν την αγοραστική δύναμη και θα κλιμακωθούν το επόμενο διάστημα, με πακέτο παρεμβάσεων ύψους σχεδόν 3 δισ. ευρώ που απλώνονται στον Νοέμβριο, τον Δεκέμβριο και σε όλο το 2026.
Στο κέντρο βρίσκονται:
- Η σιωπηλή επανάσταση στη φορολογία των νέων:
Οι νέοι έως 25 ετών απαλλάσσονται πλήρως από φόρο εισοδήματος, ενώ οι νέοι 25–30 ετών θα φορολογούνται με συντελεστή 9%. Ένα μήνυμα ότι η χώρα δεν θέλει να χάσει μια ακόμη γενιά στο εξωτερικό. - Η γενναία μείωση συντελεστών έως τις 40.000 ευρώ:
Όλοι οι φορολογικοί συντελεστές έως αυτό το όριο μειώνονται κατά δύο μονάδες, με επιπλέον όφελος ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών κάθε οικογένειας. Παράλληλα, ανακουφίζονται και εισοδήματα 40.000–60.000 ευρώ, περιορίζοντας την πίεση στη μεσαία και ανώτερη μεσαία τάξη. - Η αναβάθμιση του μισθολογίου στις Ένοπλες Δυνάμεις και στα Σώματα Ασφαλείας, που επιβραβεύει ένστολους για την καθημερινή τους έκθεση στην πρώτη γραμμή.
Όλα αυτά μεταφράζονται σε αυξημένες καθαρές αποδοχές από τον Ιανουάριο του 2026, με την κυβέρνηση να υπογραμμίζει ότι οι πολίτες θα δουν την αλλαγή «στην τσέπη τους» και όχι μόνο στους πίνακες του οικονομικού επιτελείου.
Συνταξιούχοι: συνεχόμενες αυξήσεις και στήριξη των πιο αδύναμων
Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στους συνταξιούχους, με την κυβέρνηση να επιμένει ότι δεν θα υπάρξει κανένας που δεν θα δει όφελος μέσα στην επόμενη διετία.
- Για τους χαμηλοσυνταξιούχους, ήδη καταβλήθηκε το τακτικό βοήθημα των 250 ευρώ, το οποίο έχει πλέον μόνιμο χαρακτήρα και θα δίνεται κάθε Νοέμβριο σε χαμηλοσυνταξιούχους, ανασφάλιστους υπερήλικες και άτομα με αναπηρία.
- Όλοι οι συνταξιούχοι θα έχουν αυξήσεις το 2026, ενώ ταυτόχρονα ωφελούνται από τις μειώσεις στους φορολογικούς συντελεστές.
- Για όσους διατηρούν ακόμη προσωπική διαφορά, έχει τεθεί ξεκάθαρος ορίζοντας: θα δουν μικρές αυξήσεις άμεσα και μεγαλύτερες από το 2027, καθώς η προσωπική διαφορά θα μηδενίζεται σταδιακά.
Το μήνυμα είναι ότι ο Προϋπολογισμός 2026 διορθώνει σιγά-σιγά τις αδικίες της κρίσης, χωρίς να διακινδυνεύει τη σταθερότητα του ασφαλιστικού συστήματος.
Το μέτωπο της στέγης και η πραγματική μείωση ενοικίων
Ειδικό κεφάλαιο στο οικονομικό πακέτο της κυβέρνησης αποτελεί η στέγη, το μεγάλο άγχος ιδίως για νέους και οικογένειες. Η πιο εμβληματική κίνηση είναι η επιστροφή ενός ενοικίου σε πάνω από 1 εκατομμύριο ενοικιαστές, που πιστώνεται σήμερα, προσφέροντας ουσιαστικά μια πραγματική μείωση της τάξης του 8% στα ενοίκια για φέτος.
Παράλληλα:
- Μειώνεται ο φόρος στις μικρές ιδιοκτησίες, δίνοντας ανάσα σε εκατοντάδες χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες.
- Ο ΕΝΦΙΑ στα χωριά έως 1.500 κατοίκους περιορίζεται στο μισό και στη συνέχεια καταργείται πλήρως, σε πάνω από 12.000 οικισμούς και χωριά, ενισχύοντας την ελληνική περιφέρεια και τη μόνιμη κατοίκηση στην ύπαιθρο.
- Ο ΦΠΑ σε όλα τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου μειώνεται, ώστε να πάψει η άνιση μεταχείριση σε σχέση με τα πέντε νησιά που είχαν ειδικό καθεστώς. Πρόκειται για κίνηση με σαφή εθνική και κοινωνική διάσταση, σε περιοχές που σήκωσαν μεγάλο βάρος του μεταναστευτικού.
Έτσι, ο Προϋπολογισμός 2026 συνδέει την οικονομική πολιτική με μια ευρύτερη χωρική και κοινωνική δικαιοσύνη, στηρίζοντας έμπρακτα περιφέρεια, νησιά και μικρές κοινότητες.
Ένα διαφορετικό αφήγημα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο
Το οικονομικό επιτελείο δεν κρύβει ότι η σύγκριση με το ευρωπαϊκό περιβάλλον είναι κομβική. Την ώρα που άλλες κυβερνήσεις ανακοινώνουν περικοπές για να πιάσουν τους στόχους, η Ελλάδα καταφέρνει:
- να πετυχαίνει τους δημοσιονομικούς κανόνες,
- να κρατά σε τροχιά πτώσης το δημόσιο χρέος,
- και ταυτόχρονα να επιστρέφει στους πολίτες μέρος του οφέλους από την ανάπτυξη και τη φορολογική συμμόρφωση.
«Δεν μοιράζουμε πλασματικό χρήμα, μοιράζουμε το μέρισμα της προόδου» είναι η κεντρική γραμμή. Σε πολιτικό επίπεδο, το Μέγαρο Μαξίμου θεωρεί ότι αυτό θα αποτελέσει ένα από τα μεγάλα πεδία αντιπαράθεσης των επόμενων μηνών: από τη μία η εικόνα της Ελλάδας ως χώρας που διαχειρίζεται με σοβαρότητα τα δημόσια οικονομικά και από την άλλη η κριτική της αντιπολίτευσης, η οποία θα κληθεί να εξηγήσει ποια από αυτά τα μέτρα δεν θα ψήφιζε.
Ο Προϋπολογισμός 2026, σε αντίθεση με ό,τι γινόταν στο παρελθόν, δεν αντιμετωπίζεται ως μια τυπική κοινοβουλευτική διαδικασία. Η κυβέρνηση τον παρουσιάζει ως συμπύκνωση της στρατηγικής της επόμενης διετίας:
περισσότερη ανάπτυξη, χαμηλότεροι φόροι, στοχευμένες ενισχύσεις και έμφαση στη στέγη και την περιφέρεια.
Σε μια οικογένεια που μετρά κάθε ευρώ, αυτό είναι τελικά και το μόνο κριτήριο που μετράει.
