Η έκδοση NAVTEX από την Άγκυρα για έρευνες του ωκεανογραφικού σκάφους εντάσσεται στις υβριδικές επιχειρήσεις της με στόχο να κατοχυρώσει την παρουσία της εντός ελληνικών θαλάσσιων ζωνών
Στην τακτική των υβριδικών προκλήσεων στο Αιγαίο φαίνεται πως επιστρέφει η Άγκυρα. Κινητοποιώντας το ωκεανογραφικό «Piri Reis», υπό το πρόσχημα «επιστημονικών ερευνών», η Τουρκία επιχειρεί μια άσκηση στρατηγικού αιφνιδιασμού εντός περιοχών που καλύπτονται από την ελληνική υφαλοκρηπίδα και βρίσκονται στην καρδιά της επιχειρησιακής δραστηριότητας των Ενόπλων Δυνάμεων.
Θα μπορούσαμε να πούμε πως η έκδοση της τουρκικής NAVTEX είναι μεθοδευμένη και στρατηγικά σχεδιασμένη. Εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο επαναλαμβανόμενων εναέριων και ναυτικών παραβιάσεων, αποστολής UAV και κατασκοπευτικών αεροσκαφών στο Αρχιπέλαγος, αλλά και απειλών για ενεργοποίηση μέτρων στην Ανατολική Μεσόγειο, εφόσον η Ελλάδα επιχειρήσει να συνεχίσει το κρίσιμο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης με την Κύπρο.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον στρατηγικής αβεβαιότητας και ενώ η Αθήνα επιχειρεί να διατηρήσει χαμηλούς τόνους ενόψει της επικείμενης συνάντησης Μητσοτάκη – Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, η Τουρκία επιλέγει να ανεβάσει τη θερμοκρασία. Δεν πρόκειται για απλή πρόκληση. Πρόκειται για μεθοδευμένη κλιμάκωση με γεωπολιτική στόχευση.
Πλατφόρμα προκλήσεων
Η περιοχή που δεσμεύτηκε από την τουρκική NAVTEX εκτείνεται στο Αιγαίο δυτικά της Λέσβου, νότια της Χίου
και μέχρι τη νησίδα Καλόγερος, η οποία βρίσκεται μεταξύ Χίου και Άνδρου. Το «Piri Reis» μπορεί να κάνει έρευνες στην περιοχή, ωστόσο τίθεται ζήτημα αρμοδιότητας έκδοσης NAVTEX, καθώς η πορεία του διαγράφεται εντός ελληνικών χωρικών υδάτων και βεβαίως, πάνω από ελληνική υφαλοκρηπίδα.
Ανησυχία, δε, προκαλεί το γεγονός ότι ο πλους του «Piri Reis» στη νησίδα Καλόγερος, που αποτελεί μόνιμο πεδίο βολής των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, περιλαμβάνεται σχεδόν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους.
Οι τουρκικές πρακτικές είναι γνωστές και τις έχουμε διαπιστώσει και στο παρελθόν. Εργαλειοποίηση ενός ερευνητικού σκάφους για την αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων. Το «Piri Reis», αν και φέρει «επιστημονική» ταυτότητα, εντάσσεται στις υβριδικές επιχειρήσεις της Τουρκίας, με στόχο να κατοχυρώσει -έστω και τεχνητάπαρουσία και δραστηριότητα εντός ελληνικών θαλάσσιων ζωνών.
Σε φάση επιτήρησης
Η απάντηση της Ελλάδας ήρθε με την αντι-NAVTEX 154/25, εκδοθείσα από τον Σταθμό Λήμνου. Το μήνυμα είναι σαφές: η NAVTEX της Τουρκίας είναι άκυρη, εκδόθηκε από μη εξουσιοδοτημένο σταθμό και αφορά δραστηριότητα εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και περιοχής ελληνικής δικαιοδοσίας NAVTEX.
Πέραν της θεσμικής απάντησης, η επιχειρησιακή ετοιμότητα των Ενόπλων Δυνάμεων παραμένει υψηλή. Κάθε κίνηση από την απέναντι πλευρά καταγράφεται, ενώ οι τρεις κλάδοι είναι πανέτοιμοι να ενισχύσουν τα μέτρα εφόσον χρειαστεί. Προς το παρόν πάντως, βρισκόμαστε στη φάση της επιτήρησης.
Αυξάνεται η πίεση
Το θερμόμετρο ανεβαίνει και στον αέρα. Καθημερινά, UAV και ναυτικής συνεργασίας κατασκοπευτικά αεροσκάφη της Τουρκίας παραβιάζουν το FIR Αθηνών, δοκιμάζοντας τα ανακλαστικά των ελληνικών δυνάμεων.
Η τακτική αυτή εντάσσεται σε έναν πόλεμο φθοράς, με στόχο τη συνεχή πίεση, τη δημιουργία τετελεσμένων και την υποβάθμιση της ελληνικής κυριαρχίας μέσω της «κανονικοποίησης» των παραβιάσεων. Η χρονική συγκυρία κάθε άλλο παρά τυχαία είναι. Μόλις πριν λίγες ημέρες, η αμερικανική Chevron υπέβαλε επίσημη πρόταση για έρευνες σε δύο θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης.
Η Τουρκία, νιώθοντας πως μένει εκτός του ενεργειακού παιχνιδιού, αντιδρά επιθετικά και επιδιώκει να μεταφέρει το κέντρο βάρους της έντασης ξανά στο Αιγαίο. Είναι δεδομένο πως η επικείμενη συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν, εντός της εβδομάδας στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, αποκτά νέο βάρος. Η Τουρκία προσέρχεται με ατζέντα που μπορεί να διαγράψει «όσα μας ενώνουν», ενώ η Ελλάδα καλείται να απαντήσει με ψυχραιμία αλλά και αποτρεπτική σαφήνεια.
Σε αυτό το περιβάλλον, οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις παραμένουν σε υψηλή επιχειρησιακή ετοιμότητα. Η απάντηση, όπως και στο παρελθόν, οφείλει να είναι ξεκάθαρη: κανένα τετελεσμένο, καμία παραβίαση, καμία υποχώρηση.