Η μήνυση της Ένωσης Αστυνομικών ΒΑ Αττικής και οι κλήσεις σε προανάκριση δεκάδων ψυχιάτρων προκαλούν έντονες αντιδράσεις – «Δεν εφαρμόζεται ο νόμος», λέει η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων ΒΑ, (ΕΑΥΒΑ) «ποινικοποιείται η ψυχιατρική πράξη», απαντούν οι γιατροί.
Σε ανοιχτή αντιπαράθεση βρίσκονται οι αστυνομικοί και οι ψυχίατροι του ΕΣΥ, με αφορμή τον τρόπο μεταφοράς ψυχικά ασθενών στις δημόσιες δομές. Η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Βορειοανατολικής Αττικής κατέθεσε μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου, κατηγορώντας τους γιατρούς για παράβαση καθήκοντος και έκθεση ασθενών σε κίνδυνο. Από την πλευρά τους, οι ψυχίατροι κάνουν λόγο για «ποινικοποίηση της άσκησης της ψυχιατρικής» και προειδοποιούν ότι η εξέλιξη αυτή αγγίζει σχεδόν το σύνολο των συναδέλφων τους που εφημερεύουν στα δημόσια νοσοκομεία.
της Κατερίνας Ιορδανίδη
Η διαμάχη ξεκίνησε μετά την έκδοση της λεγόμενης «εγκυκλίου Βαρτζόπουλου» τον Φεβρουάριο του 2024, η οποία ορίζει ότι οι ψυχιατρικές κλινικές οφείλουν να παραλαμβάνουν άμεσα τα περιστατικά που μεταφέρονται συνοδεία αστυνομικών, ώστε να αποδεσμεύονται το συντομότερο οι αστυνομικοί υπάλληλοι. Ωστόσο, οι γιατροί υποστηρίζουν ότι λόγω φόρτου εργασίας και έλλειψης κλινών, η εφαρμογή της οδηγίας αυτής είναι συχνά αδύνατη στην πράξη.
Αθ. Πασπαλάρης: «Θέλουμε να εφαρμοστεί ο νόμος, οι άνθρωποι ταλαιπωρούνται»
Μιλώντας στο epolitical.gr, ο γενικός γραμματέας της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Βορειοανατολικής Αττικής, Αθανάσιος Πασπαλάρης, εξηγεί ότι το πρόβλημα ξεκινά από τη διαδικασία των ακούσιων νοσηλειών, η οποία, όπως λέει, αφήνει τους αστυνομικούς εκτεθειμένους και τους ασθενείς χωρίς την απαραίτητη φροντίδα.
«Για να εγκληθεί κάποιος ακούσια, παίρνουμε από οικείους τουλάχιστον δύο καταθέσεις που περιγράφουν τα προβλήματα που διαπιστώνουν. Οι καταθέσεις αυτές διαβιβάζονται στην Εισαγγελία, και ο αρμόδιος εισαγγελέας διατάσσει ή όχι τη μεταφορά του ατόμου σε ψυχιατρικό ίδρυμα για εξέταση», εξηγεί. Από εκεί, σύμφωνα με τον κ. Πασπαλάρη, ξεκινά η ταλαιπωρία τόσο για τους αστυνομικούς όσο και για τους ίδιους τους ασθενείς:
«Πηγαίνουμε εμείς, παίρνουμε τον άνθρωπο — που δεν είναι κρατούμενος με την ευρεία έννοια — και τον μεταφέρουμε στο ψυχιατρικό ίδρυμα. Επικοινωνούμε με το κέντρο επιχειρήσεων του Υπουργείου Υγείας, που μας ενημερώνει ποιο νοσοκομείο έχει διαθέσιμη κλίνη, και τον μεταφέρουμε εκεί».
Όπως επισημαίνει, παρότι υπάρχει εγκύκλιος από τον Φεβρουάριο του 2024 που προβλέπει ότι οι αστυνομικοί αποδεσμεύονται αμέσως μετά τη μεταφορά, στην πράξη αυτό δεν εφαρμόζεται:
«Η εγκύκλιος του Υπουργείου Υγείας αναφέρει ότι από τη στιγμή που θα μεταφερθεί άτομο από την αστυνομία για να εξεταστεί ψυχικά, οι αστυνομικοί αποδεσμεύονται και αναλαμβάνουν οι νοσοκομειακοί υπάλληλοι. Αυτό δεν γίνεται και εμείς αναγκαζόμαστε να κάνουμε τους φροντιστές. Περιμένουμε για εξετάσεις, για επιβεβαιώσεις ψυχιάτρων, και συχνά αργότερα μας λένε ότι δεν υπάρχει κλίνη. Μετά επιστρέφουμε τον άνθρωπο στο Α.Τ. — και δεν έχουμε ούτε χώρο ούτε δυνατότητα σίτισης. Οι άνθρωποι ταλαιπωρούνται χωρίς λόγο».
Τονίζει επίσης ότι η μήνυση δεν έγινε από την Αστυνομία ως Σώμα, αλλά από το συνδικαλιστικό όργανο της ΒΑ Αττικής:
«Το συνδικαλιστικό μας όργανο έκανε τη μήνυση, όχι η αστυνομία. Είχαμε αλλεπάλληλες συναντήσεις με την Εισαγγελία Πρωτοδικών, στείλαμε εξώδικα στις ΥΠΕ, αλλά δεν βρέθηκε καμία λύση. Εμείς ζητάμε να εφαρμοστεί ο νόμος, η εγκύκλιος. Υπάρχει νόμος που δεν εφαρμόζεται. Θέλουμε να βρεθεί λύση». Κλείνοντας, σημειώνει πως το ζήτημα δεν είναι μόνο συνδικαλιστικό:
«Εκτελούν λειτούργημα οι ψυχίατροι, έχουν δυσκολίες, το αντιλαμβάνομαι, αλλά το μπαλάκι γυρίζει σε εμάς, όμως εμείς δεν είμαστε φροντιστές. Το σημαντικότερο είναι ότι ταλαιπωρούνται άνθρωποι».
Η θέση των νοσοκομειακών γιατρών
Από την πλευρά των νοσοκομειακών ψυχιάτρων, η ΟΕΝΓΕ κάνει λόγο για «πρωτοφανές φαινόμενο» και «απαράδεκτη στοχοποίηση» των γιατρών του ΕΣΥ. Η οργανωτική γραμματέας της ΟΕΝΓΕ και ψυχίατρος, Αφροδίτη Ρέτζιου, μιλώντας στο epolitical.gr, τόνισε ότι η μήνυση της Ένωσης Αστυνομικών ΒΑ Αττικής αποτελεί «πρωτοφανή και απαράδεκτη ενέργεια» σε βάρος των ψυχιάτρων, των πολυδύναμων ομάδων ψυχικής υγείας, αλλά και συνολικά των γιατρών που έχουν εφημερεύσει το τελευταίο διάστημα.
«Αυτή η αστυνομική αυθαιρεσία είναι αποτέλεσμα της εγκυκλίου του υφυπουργού αρμόδιου για την Ψυχική Υγεία, του κ. Βαρτζόπουλου, αλλά και εγγράφου της ΓΑΔΑ και του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, που στην ουσία καλούσαν τους αστυνομικούς, όταν δεν υπάρχει διαθέσιμο κρεβάτι, να συντάσσουν αναφορές για παράβαση καθήκοντος και έκθεση ασθενών σε κίνδυνο σε βάρος των ψυχιάτρων που εφημερεύουν», υπογράμμισε η κ. Ρέτζιου.
Η ίδια επεσήμανε ότι το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τη νομική πλευρά, αλλά και τη βαθύτερη υποβάθμιση της δημόσιας ψυχιατρικής περίθαλψης, που έχει αφήσει τα νοσοκομεία χωρίς κλίνες και οδήγησε στη γιγάντωση του ιδιωτικού τομέα.
Αφ. Ρέτζιου: «Οι ψυχίατροι έχουν γίνει οι αποδιοπομπαίοι τράγοι»
«Οι ψυχίατροι έχουν γίνει οι αποδιοπομπαίοι τράγοι της “αντιδραστικής ψυχιατρικής μεταρρύθμισης”, που έχει στερήσει από το δημόσιο σύστημα εκατοντάδες κρεβάτια και έχει οδηγήσει στην επέκταση του ιδιωτικού τομέα της ψυχικής υγείας. Είναι απαράδεκτο να σέρνονται για προανάκριση για να αποδείξουν ότι δεν ευθύνονται επειδή δεν υπάρχουν διαθέσιμα κρεβάτια», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η κ. Ρέτζιου επέρριψε ευθύνες τόσο στο Υπουργείο Υγείας όσο και στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, τονίζοντας ότι «έχουν δώσει αέρα στα πανιά της αστυνομικής αυθαιρεσίας» και πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους.
Αφ. Ρέτζιου: «Για την ταλαιπωρία των ασθενών δεν ευθύνονται οι εφημερεύοντες ψυχίατροι»
«Για την ταλαιπωρία των ασθενών δεν ευθύνονται οι εφημερεύοντες ψυχίατροι. Οι αρχές οφείλουν, όταν δίνουν εντολή για εισαγγελική παραγγελία, να εξασφαλίζουν ότι το νοσοκομείο έχει διαθέσιμο κρεβάτι. Αν, για παράδειγμα, εγώ εφημερεύω στο Θριάσιο και δεν υπάρχει κρεβάτι, δεν μπορώ να θεωρούμαι υπεύθυνη για αυτό. Ευθύνεται η πολιτική που ακολουθείται.»
Τέλος, υπογράμμισε την ανάγκη να απεμπλακεί η αστυνομία από τη διαδικασία μεταφοράς ψυχικά ασθενών, προτείνοντας τη δημιουργία κινητών ομάδων ψυχικής υγείας υπό το Δημόσιο:
«Είναι διαχρονικό μας αίτημα να μην εμπλέκεται η αστυνομία. Πρέπει να υπάρχουν κρατικές κινητές ομάδες ψυχικής υγείας, στελεχωμένες με εξειδικευμένο προσωπικό, που θα παρεμβαίνουν στην κρίση, και μόνο σε έσχατες περιπτώσεις να επιστρατεύεται η ΕΛ.ΑΣ.».
Ανακοινώσεις από ΕΨΕ και ΙΣΑ
Υπενθυμίζεται ότι ανακοίνωση για το ζήτημα εξέδωσε και η Ελληνική Ψυχιατρική Εταιρεία (ΕΨΕ), εκφράζοντας την έντονη ανησυχία της για την ποινικοποίηση της ψυχιατρικής πράξης και ζητώντας από τα συναρμόδια υπουργεία να αναλάβουν τις ευθύνες τους. Την ίδια ώρα, την υποστήριξή του προς τους ψυχιάτρους εξέφρασε και ο Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών (ΙΣΑ), καταδικάζοντας τη «συλλήβδην στοχοποίηση» των γιατρών των δημόσιων δομών και ζητώντας από την Πολιτεία να διασφαλίσει συνθήκες απρόσκοπτης άσκησης του ιατρικού έργου.
