Η τροπολογία όχι μόνο δεν ανοίγει «παραθυράκι» για συμμετοχή πολιτικών σε υπεράκτιες εταιρείες, αλλά αντιθέτως θωρακίζει νομικά τις απαγορεύσεις που ήδη ισχύουν
Eνα ακόμη επεισόδιο πολιτικής παραπληροφόρησης στήνει η αντιπολίτευση, αυτή τη φορά σε βάρος της ίδιας της έννοιας της θεσμικής διαφάνειας. Με αιχμή τη νέα τροπολογία του υπουργείου Δικαιοσύνης, επιχειρείται -για ακόμη μία φορά- να παρουσιαστεί το λευκό ως μαύρο.
Η τροπολογία, που κατατέθηκε στο πλαίσιο του νομοσχεδίου για το πόθεν έσχες, όχι μόνο δεν ανοίγει «παραθυράκι» για συμμετοχή σε offshore εταιρείες, αλλά αντιθέτως θωρακίζει νομικά τις απαγορεύσεις που ήδη ισχύουν, κλείνοντας κάθε νομικό κενό και ταυτόχρονα συμμορφώνεται με το Ενωσιακό Δίκαιο ως προς τα θεμελιώδη δικαιώματα προσώπων που δεν είναι υπόχρεοι αλλά συγγενείς τους.
Tι αλλάζει η ρύθμιση
Η τροπολογία που κατατέθηκε από το υπουργείο Δικαιοσύνης διατηρεί στο ακέραιο την οριζόντια απαγόρευση συμμετοχής πολιτικών προσώπων (υπουργών, βουλευτών, δημάρχων, περιφερειαρχών κ.λπ.) σε εταιρείες με έδρα το εξωτερικό. Ειδικά δε για συμμετοχή σε offshore εταιρείες, η απαγόρευση είναι απολύτως καθολική, ανεξαρτήτως πολιτικής ιδιότητας.
Εκεί που επέρχεται τροποποίηση -και μόνο σε επίπεδο νομικής αναλογικότητας- είναι στην αντιμετώπιση των συγγενικών προσώπων. Η νέα διάταξη δεν επιτρέπει στους συζύγους, τέκνα, γονείς ή άλλα πρόσωπα που συνδέονται στενά με πολιτικά πρόσωπα να συμμετέχουν σε εταιρείες με έδρα σε χώρες που θεωρούνται φορολογικοί παράδεισοι ή δεν έχουν συμφωνίες ανταλλαγής φορολογικών πληροφοριών με την Ελλάδα.
Ωστόσο, επιτρέπει τη συμμετοχή αυτών μόνον σε εταιρείες που λειτουργούν σε χώρες απολύτως συνεργάσιμες με το ελληνικό κράτος σε φορολογικά ζητήματα. Δηλαδή σε χώρες που δεν έχουν προνομιακό φορολογικό καθεστώς και έχουν ήδη ενταχθεί στη λίστα του υπουργείου Οικονομικών ως «φιλικές» στη φορολογική διαφάνεια. Αλήθεια: πού βρίσκεται το σκάνδαλο σε αυτό;
«Κάνουμε το αντίθετο από ό,τι υποστηρίζουν»
Σύμφωνα με ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ επιτρέπει σε συζύγους και παιδιά των μελών της κυβέρνησης να συμμετέχουν ή να διοικούν offshore εταιρείες. «Ισχύει ακριβώς το αντίθετο», απάντησε χαρακτηριστικά ο υπουργός Δικαιοσύνης, για να εξηγήσει: «Η τροπολογία ξεκαθαρίζει ότι η απαγόρευση εξακολουθεί να ισχύει για όλα τα πολιτικά πρόσωπα και τις οικογένειές τους, καθώς δεν μπορούν να συμμετέχουν σε offshore σε χώρες-φορολογικούς παραδείσους και σε χώρες που δεν συνεργάζονται φορολογικά με την Ελλάδα. Κάνουμε το αντίθετο από ό,τι υποστηρίζουν. Την κλείνουμε την πόρτα», δήλωσε με νόημα ο Γιώργος Φλωρίδης. Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, υπενθύμισε ότι η σχετική διάταξη συζητήθηκε επί 11 ώρες στην Ολομέλεια, χωρίς καμία ουσιαστική παρέμβαση από την αντιπολίτευση. «Ξαφνικά ενημερώθηκα ότι κυκλοφορεί ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ ότι “κάτι περίεργο έφερε ο Φλωρίδης”», είπε χαρακτηριστικά. Κι όμως, η τροπολογία δεν αλλάζει τίποτα για τους πολιτικούς: η απαγόρευση παραμένει πλήρης και αυστηρή.
Αυτό που διορθώνει είναι μια προηγούμενη υπερβολική διάταξη η οποία -παρά τη νομική καλή πρόθεση- στερούσε από τρίτα, μη πολιτικά πρόσωπα τη δυνατότητα άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας, ακόμη και σε νόμιμες, ελεγχόμενες εταιρείες του εξωτερικού.
Το Σύνταγμα και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο δεν επιτρέπουν την αδιακρίτως και καθολική στέρηση οικονομικών ελευθεριών σε πρόσωπα που δεν είναι οι ίδιοι δημόσιοι λειτουργοί ή πολιτικοί. Η τροπολογία λοιπόν δεν χαλαρώνει τον έλεγχο στους πολιτικούς -απλώς εξορθολογίζει τη μεταχείριση τωνσυγγενικών τους προσώπων.
Η πολιτική διαστρέβλωση
Η πραγματικότητα αυτή δεν εμπόδισε τα κόμματα της αντιπολίτευσης να εξαπολύσουν μία από τις γνωστές επικοινωνιακές επιθέσεις τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε λόγο για «σκανδαλώδη τροπολογία» και για «νυχτερινή “φωτογραφική” ρύθμιση». Το ΠΑΣΟΚΚΙΝΑΛ μίλησε για «νομιμοποίηση συγκάλυψης συμφερόντων μέσω τρίτων προσώπων». Μόνο που οι επιθέσεις αυτές δεν βασίζονται στο κείμενο της
διάταξης, αλλά στην πολιτική φαντασία των καταγγελλόντων.
Όπως εξήγησε διεξοδικά ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, η τροπολογία δεν αίρει ούτε μία από τις υπάρχουσες απαγορεύσεις για συμμετοχή σε offshore ή εταιρείες του εξωτερικού μη συνεργάσιμων χωρών. Αντιθέτως, ρητά επιβεβαιώνει και ενισχύει τις προϋποθέσεις. Οτιδήποτε άλλο είναι -κατά δήλωσή του- «καθαρά ψευδές και παραπλανητικό».
«Η αιτίαση ότι ανοίγουμε το παραθυράκι για συμμετοχή συγγενών πολιτικών σε offshore είναι fake news», τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. «Ο νόμος είναι ξεκάθαρος. Η συγκεκριμένη τροπολογία ρυθμίζει με πολύ μεγάλη σαφήνεια τις προϋποθέσεις και εναρμονίζεται με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Δεν έγινε για να καλυφθεί κανένα πρόσωπο», κατέληξε.
Τα καυτά ερωτήματα
Η κυβέρνηση καλεί -εύλογα- τα κόμματα να απαντήσουν:
• Θέλουν συγγενείς πολιτικών να μην μπορούν να δραστηριοποιηθούν καθόλου, ούτε νόμιμα ούτε
διαφανώς;
• Θεωρούν συμβατό με το κράτος δικαίου να στερούμε από τρίτους βασικά δικαιώματα μόνο λόγω
συγγένειας;
• Προτείνουν καθολική απαγόρευση χωρίς διάκριση ανάμεσα σε συνεργάσιμες και μη συνεργάσιμες
χώρες;
Αν η απάντηση είναι «ναι», τότε η πρότασή τους συνιστά παραβίαση του Συντάγματος και του ευρωπαϊκού δικαίου. Αν η απάντηση είναι «όχι», τότε δεν έχουν καμία ένσταση για την τροπολογία -απλώς
ασκούν φθηνή αντιπολίτευση.
Διαφάνεια με κανόνες
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει αποδείξει κατ’ επανάληψη ότι δεν φοβάται τη διαφάνεια ούτε τον
έλεγχο. Δεν συγκαλύπτει, δεν υπεκφεύγει. Ενισχύει το σύστημα δηλώσεων πόθεν έσχες, εναρμονίζει τη νομοθεσία με τις ευρωπαϊκές αρχές και προστατεύει ταυτόχρονα την οικονομική ελευθερία και τη λογοδοσία.
Η τροπολογία αυτή είναι ένα ακόμη βήμα σε αυτό τον δρόμο. Η προσπάθεια της αντιπολίτευσης να
την παρουσιάσει ως «σκανδαλώδη» ρύθμιση δενείναι τίποτα άλλο παρά τοξική ανακύκλωση ψευδών, σε μια περίοδο που η κοινωνία ζητά σοβαρότητα, όχι μικροπολιτική προπαγάνδα. Διαφάνεια με κανόνες. Όχι με συνθήματα.
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Political»
