Ενιαίοι έλεγχοι, ψηφιακή εποπτεία και ρόλος στις αγροτικές ενισχύσεις
Σε τροχιά ευρείας οργανωτικής και επιχειρησιακής αναδιάρθρωσης εισέρχεται η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), με την ενσωμάτωση δύο κομβικών φορέων του δημόσιου τομέα: του Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος (ΣΔΟΕ) και του Οργανισμού Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ).
Η ΑΑΔΕ αναλαμβάνει πλέον διευρυμένες αρμοδιότητες στον τομέα των ελέγχων, με βασική επιδίωξη την ενίσχυση της διαφάνειας, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, του λαθρεμπορίου και της κατασπατάλησης πόρων, μέσα από έναν ενιαίο, τεχνοκρατικά ενισχυμένο και ψηφιακά εξοπλισμένο μηχανισμό εποπτείας, που θα διασφαλίζει τη χρηστή αξιοποίηση των δημόσιων πόρων και την ενίσχυση της διαφάνειας.
Η απορρόφηση του ΣΔΟΕ σηματοδοτεί την πλήρη ενοποίηση των ελεγκτικών υπηρεσιών σε ένα σύστημα που φιλοδοξεί να λειτουργεί χωρίς πολιτικές παρεμβάσεις, με έμφαση στην ταχύτητα, την ακρίβεια και την αξιοποίηση σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων. Η νέα δομή προβλέπει ενιαία διαχείριση των υποθέσεων οικονομικού εγκλήματος, συνδυάζοντας την ελεγκτική εμπειρία του ΣΔΟΕ με τις τεχνολογικές δυνατότητες της ΑΑΔΕ.
Παράλληλα, ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στον νέο ρόλο της ΑΑΔΕ στον τομέα της αγροτικής πολιτικής, μετά την απορρόφηση του ΟΠΕΚΕΠΕ. Η Αρχή θα αναλάβει την εποπτεία και τη διαχείριση των αγροτικών ενισχύσεων, με στόχο την ορθολογική και δίκαιη κατανομή των κοινοτικών πόρων, την αποτροπή φαινομένων καταστρατήγησης του συστήματος επιδοτήσεων και τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα. Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές που μιλούν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η αξιοποίηση διαλειτουργικών ψηφιακών συστημάτων θα επιτρέψει την αποτελεσματικότερη παρακολούθηση και διασταύρωση των στοιχείων των δικαιούχων αγροτικών επιδοτήσεων, συμβάλλοντας τόσο στη διαφάνεια όσο και στη μείωση της γραφειοκρατίας.
Οι αλλαγές εντάσσονται σε ένα ευρύτερο σχέδιο μεταρρύθμισης της Δημόσιας Διοίκησης, με στόχο τη συγκέντρωση αρμοδιοτήτων σε λιγότερους, ισχυρότερους και λειτουργικά αποδοτικότερους φορείς. Η νέα φάση για την ΑΑΔΕ αναμένεται να τεθεί σταδιακά σε εφαρμογή από το β΄ εξάμηνο του 2025, με χρονικό ορίζοντα πλήρους ενσωμάτωσης εντός 18-24 μηνών.
Το τέλος του ΣΔΟΕ – Η αρχή ενός ισχυρού μηχανισμού ελέγχου
Το ιστορικό ΣΔΟΕ, που ιδρύθηκε το 1997, πέρασε από περιόδους ενίσχυσης και αποδυνάμωσης, έως ότου τεθεί σε τελική κατάργηση με διάταξη που θα συμπεριληφθεί στο επικείμενο νομοσχέδιο για τον νέο Τελωνειακό Κώδικα. Οι αρμοδιότητες, τα μέσα και κυρίως οι έμπειροι 200 υπάλληλοί του, μεταφέρονται στην ΑΑΔΕ. Εκεί, σε συνεργασία με τις ειδικές δυνάμεις ΔΕΟΣ, θα συγκροτήσουν ένα ενισχυμένο μέτωπο επιτόπιων και προληπτικών ελέγχων σε κρίσιμους τομείς, από τον ΦΠΑ και το «μαύρο» χρήμα έως το λαθρεμπόριο ενεργειακών και καπνικών προϊόντων. Η συγχώνευση των ελεγκτικών δομών σε μία κεντρική και ανεξάρτητη αρχή, δεν αποτελεί μόνο οργανωτική αναδιάρθρωση, αλλά στρατηγική επιλογή ενίσχυσης της αποτελεσματικότητας. Η ΑΑΔΕ διαθέτει ήδη προηγμένα ψηφιακά εργαλεία, όπως η διασύνδεση με τραπεζικά δεδομένα και το ηλεκτρονικό περιουσιολόγιο, επιτρέποντας την ανάλυση κινδύνου σε πραγματικό χρόνο και την άμεση στοχοποίηση φορολογικών παραβατών.
Ένα νέο κεφάλαιο στις Αγροτικές Ενισχύσεις
Παράλληλα, η απόφαση της κυβέρνησης να μεταφέρει στην ΑΑΔΕ τις κρίσιμες λειτουργίες του ΟΠΕΚΕΠΕ – δηλαδή τις πληρωμές και τους ελέγχους των αγροτικών ενισχύσεων – σηματοδοτεί μια βαθιά μεταρρύθμιση στον πρωτογενή τομέα. Το νέο σύστημα θα βασίζεται σε διαλειτουργικά πληροφοριακά συστήματα, τυποποιημένες διαδικασίες και αυστηρούς ελέγχους με ψηφιακά μέσα. Η μεταφορά του προσωπικού και των αρμοδιοτήτων στην ΑΑΔΕ θα ολοκληρωθεί έως το β΄ εξάμηνο του 2026, βάσει σχεδίου που τελεί υπό την εποπτεία του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης και με τη συνδρομή των υπουργείων Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης. Η νέα εποχή που ανατέλλει για τις αγροτικές ενισχύσεις υπόσχεται διαφάνεια, ταχύτητα, καλύτερη εξυπηρέτηση των αγροτών και – κυρίως – ένα τέλος σε παθογένειες που ταλαιπώρησαν την ύπαιθρο και κόστισαν πολύτιμους πόρους στον πρωτογενή τομέα.
Το Επιχειρησιακό Σχέδιο: Στόχοι με ακρίβεια και κλίμακα
Το εύρος και το βάθος των αλλαγών αποτυπώνονται και στους φιλόδοξους στόχους του Επιχειρησιακού Σχεδίου Ελέγχων της ΑΑΔΕ για το 2025.
Περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων:
- 28.500 στοχευμένους φορολογικούς ελέγχους, εκ των οποίων 4.200 για επιστροφές ΦΠΑ και 2.500 σε μεταβιβάσεις ακινήτων και γονικές παροχές.
- 73.400 τελωνειακούς ελέγχους δίωξης, από λαθραία καύσιμα και παραποιημένα προϊόντα έως τον έλεγχο ταχυδρομικών δεμάτων και ρευστών διαθεσίμων.
- 43.000 επιτόπιους ελέγχους πρόληψης, και 13.600 ελέγχους από Κινητές Ομάδες, με αξιοποίηση X-Ray, αντιλαθρεμπορικών σκαφών και σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων.
Όλα αυτά εντάσσονται σε μια νέα φιλοσοφία: ενιαίος έλεγχος, οριζόντια χρήση ψηφιακών δεδομένων και στόχευση εκεί όπου χάνεται ο περισσότερος δημοσιονομικός χώρος.
